Elektroliz Nedir, Ne İşe Yarar? Elektroliz Nerelerde Kullanıılır, Nasıl Yapılır?

Her ne kadar birçoğumuz elektroliz kavramından pek haberdar olmasak da elektroliz karşımıza çıkan hayatın içindeki pek çok alanda kullanılmaktadır. Elektroliz, kimyasal nitelikteki bir bileşiği elektrik akımı kullanılarak gerçekleştirilen ayrıştırma işlemine verilen bir addır.

Elektroliz Nedir, Ne İşe Yarar?

Elektrolitlerin elektrik akımı uygulanması durumunda göstermiş olduğu ayrışma elektroliz olarak ifade edilir. Elektroliz işlemi, ortaya çıkan elektrik akımın elektrolit içinde iletilmesi vasıtasıyla gerçekleştirilir. Genel olarak elektrolit ergimiş halde veya tuz su çözeltisi halinde kullanılmaktadır. Elektroliz, ilk olarak 19. yüzyılda gerçekleştirilmiş olan bir ayrıştırma işlemi olma özelliği taşımaktadır. Uygulamayı özel olarak inceleyen bir kişi tarafından elektroliz kavramı ortaya atılmıştır.

Yaşadığımız çağda elektroliz birçok farklı alanda kullanılan bir yöntem olma özelliği barındırıyor. En yaygın olarak metalleri ayrıştırma işine yarayan bir uygulama olma özelliği taşlıyor. Elektroliz, saf madde ya da metallerin yapısında bulunmakta olan başka maddeleri ortaya çıkarmak amacı doğrultusunda kullanılır. Çoğunlukla da kaplama işlemlerinde elektrolizden çok yaygın olarak faydalanılmaktadır.

Elektroliz Nerelerde Kullanılır?

Çok sık olarak sorulan elektroliz nerelerde kullanılır sorusunun yanıtı şu şekilde verilebilir: Elektroliz birbirinden çok farklı olan sektörlerde ve alanlarda kullanılan bir işlem olarak karşımıza çıkmaktadır. En yaygın olarak kullanıldığı alan ise metalurji ve kaplama alanlarıdır. Metal ayrıştırma işlemlerinin gerçekleştirilmesi sürecinde metallerin içinde bulunmakta olan diğer maddeleri ayrıştırmak maksadıyla kullanılır.

Elektroliz metal kaplamacılığında da oldukça yaygın olarak kullanılan bir yöntem olma özelliğine sahiptir. Ayrıca kimya endüstrisinde, tekstil, boya ve ilaç malzemelerinde de elektroliz işleminden önemli ölçüde yararlanılması durumu söz konusudur.

Elektroliz oldukça ucuz ve kolay bir işlem olduğundan dolayı pek çok farklı sektör bu yöntemi uygulamayı tercih etmektedir. Elektroliz sanayide ise kaplama işlemlerinde kullanılmaktadır. Çatal bıçak takımları, mutfak eşyaları, süs eşyaları, tepsiler ve takılarda gümüş çözeltisine batırılan malzemeler bu işlemin sonucunda gümüş kaplama haline gelir.

Elektroliz 'in bu şekilde kullanımı da son derece yaygındır. Elektroliz yalnızca gümüş değil; çelik, altın, platin ya da herhangi bir metal kullanılarak kaplama işleminin gerçekleştirilmesini sağlayan bir yöntemdir. Özellikle de saf hidrojen, suyun elektrolizi ile birlikte elde edilir. Elektroliz işleminin kullanım alanları arasında ayrıca klor gazı üretimi, elektrolizle parlatma, metallerin katot yahut anot olarak yağlardan arındırılması sayılabilir. Elektroliz, akım şiddeti ve voltmetrelerde söz konusu olan akım miktarlarının ölçülmesine imkan sağlar.

Elektroliz Nasıl Yapılır?

Elektroliz nasıl yapılır sorusunun yanıtı şu şekilde verilebilir: Elektroliz elektrotlar kullanılarak bir sıvı içinde çözünmüş durumdaki kimyasal bileşiklerin dışarıdan elektrik akımı uygulayarak ayrıştırılması işlemi olarak gerçekleştirilir. Elektroliz işlemi, elektroliz kabı olarak adlandırılan kapalı bir kab içerisinde gerçekleştirilir.

Bu kapalı kap içinde, çözünerek artı ve eksi yüklü iyonlara ayrılmış durumdaki bir bileşiğin içine daldırılmış ve birbirine değmeyecek şekilde (çoğunlukla iki elektrot arası 5-20cm) yerleştirilmiş iki elektrot bulunur. Elektroliz olayının gerçekleştirilebilmesi için bu elektrotlar bir doğru akım kaynağına bağlanır.

Sonrasında ise elektrotlar arasında oluşan gerilim diğer bir ifadeyle elektrik alanı, su içerisinde çözülmüş durumda olan iyonları karşıt yüklü elektroda doğru hareket ettirir. Bunun sonucunda ise artı (+) yüklü durumdaki iyonlar katoda giderken, eksi (-) yüklü durumdaki iyonlar da anoda doğru akarlar. Bu durum neticesinde de elektroliz olayı gerçekleşmiş olur.