Elektrik sayacı nedir, nasıl okunur ve neyi ölçer?
Güncelleme Tarihi:
Elektrik sayacı okuma, işyeri ve mesken tipinde elektrik kullanan abonelerin, elektrik maliyetlerini ve tüketimlerini hesaplamasını sağlar. Elektrik saatini doğru bir şekilde okuma yolunu uygulayarak, daha fatura dönemi gelmeden elektrik faturası hesaplayabilir. Özellikle de akıllı elektrik sayaçlarını okumak için çok uyumlu bir yapıdadır. Elektrik sayacı nedir, nasıl okunur ve neyi ölçer sizler için derledik.
Elektrik sayaçları ise, gerçekleştirdiği elektrik tüketimini KiloWatt/Saat (kWh) birimi ile ölçer.
Elektrik Sayacı Nedir?
Elektrik sayaçlarında bulunan T1 gündüz tarifesi, saat 06:00 ve 17:00 arasındaki elektrik tüketimini kaydetmeye ve hesaplamaya yarayan bir cihazdır. Elektrik sayacı, tüketilen ya da üretilen elektrik enerjisinin ölçümünü kolaylıkla yapabilen bir donanıma sahip olan cihazdır. Elektrik sayacına kısaca, sayaç denir. Elektrik sayacı, güç ve bu gücün uygulandığı tüm zamanı ölçer. Bu nedenle de ölçümün birimi ise, Wh (Waat/saat) ’dir. 1.000 katı olan kWh (kilowatt/saat) ve 1.000.000 katı olan MWh (megawatt/ saat) gibi çeşitli birimleri de kullanılır.
Elektrik sayacı, devrelerdeki üretilen elektrik enerjisi miktarını ve üretilen ya da tüketilen enerji miktarını doğrudan ölçen ölçü aletine verilen isimdir. Kullanılan elektronik alet sayısı arttıkça saygın ibresi de daha hızlı bir şekilde dönmeye başlar. Elektrik sayacı, tüketilen enerji miktarını Watt/saat (Wh) şeklinde gösterir. Watt ile çekilen gücün çekildiği zamanın çarpımına eşittir. Ölçü aletlerinde elektrik akımının etkisi sayesinde dönen bir açı kadar saptanır.
Elektrik Sayacı Ne İşe Yarar?
Elektrik sayacı, elektronik devre aracılığı ile ölçüm yapan, mekanik sayaçlara göre çok daha hassas bir yapıya sahip, tarifeli sistem ve haberleşme seçeneklerine imkan tanıyan bir sayaç şeklidir. Bu standart bir ürün gibi gözükse bile kullanılmayan donanımlar (rogowski bobini vb.) ya da sayaç tasarlanırken kullanılan hem ölçüm hassasiyetini değiştirmek için hem de bir sayaçtan beklenmeyecek derecede iç tüketimini arttırabilir. Özellikle de enerji veriminin ön plana çıktığı son dönemlerde yüz binler belki de milyonlarca adet sayacı da kapsayan dağıtım şebekeleri, büyük bir yatırım yaparken bu konuları da göz önünde bulundurur.
Elektrik okumalarını doğru bir şekilde almak için sayacın kullanılabilirliğini belirleyen oldukça katı bir kural vardır. Kısacası, herhangi bir zaman içinde enerji tedarik kuruluşundan gelen kontrolör, sayaca serbest bir şekilde yaklaşarak elektrik akımı tüketimi ile ilgili verileri ondan alır. Bu nedenle de apartman binalarında ve merdiven boşluklarında yer alan elektrik dağıtım panolarına da cihazlar yerleştirilir. Bazı eski binalarda, girişte bu şekilde bir santral yer almaz. Bu nedenle de dairelere elektrik sayaçları önemli ölçüde takıldı. Bu günümüzde bu çok büyük bir sorundur. Çünkü bu tarz dairelerin bütün sahipleri kapılarını kontrol cihazlarına açmaz.
Elektrik Sayacı Nasıl Çalışır? Çalışma Prensibi
Elektrik sayaçları üzerinde yer alan ifadeler, sayacın tipini ve sayım yöntemini gösterir. Mekanik elektrik sayaçları genellikle tek zamanlı tarife ile çalışırken, akıllı elektrik sayaçları genellikle çok zamanlı tarife ile çalışır. Bu sayede elektrik tüketimi kolaylıkla ve doğru bir şekilde hesaplanır.
Elektrik sayaçlarında bulunan ilk endeks, fatura kesilen son tarihe kadar olan elektrik tüketim miktarını, son endeks de mevcut elektrik tüketim miktarını gösterir. İlk endeks ile son endeks arasında bulunan fark ise, fatura kesilen son tarihten itibaren tüketilen elektrik miktarını gösterir. Elektrik sayaçları, bu çalışma prensibince göre hesaplanır ve okunur. Tüketilen elektrik miktarı ise şu şekilde gösterilir;
Tüketilen Elektrik Miktarı (kWh) = Son Endeks Tüketimi – İlk Endeks Tüketimi