Ek yerleştirmede adayları neler bekliyor? ‘Boş kontenjan 160 bini bulabilir’

Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) yerleştirme sonuçlarının açıklanmasıyla 19-23 Ağustos tarihlerinde üniversiteler adayların kaydını almaya başladı. Ancak kayıtların son günü olan 23 Ağustos’ta YÖK, 2 Eylül’e kadar devam edecek mazeretli kayıt hakkından tüm adayların yararlanabileceğini duyurdu. Yani herhangi bir nedenle kaydını yaptıramayan adaylar, 26 Ağustos - 2 Eylül tarihleri arasında kayıtlarını yaptırabilecek. Diğer yandan YÖK tarafından ek yerleştirme öncesi devlet üniversitelerindeki toplam kontenjanın yüzde 98,8’i, ön lisans programlarının kontenjanlarının ise tamamen dolduğu duyurulmuştu. Bu durumun ek yerleştirme döneminde tercih yapacak adayları nasıl etkileyeceğini ve onları nelerin beklediğini Eğitim Uzmanı Salim Ünsal şöyle anlattı:

HER YÜZ ÖĞRENCİDEN 13’Ü KAYIT YAPTIRMIYOR
“Baraj puanı olmayınca sınava giren herkes tercih yapma hakkı kazanıyor. Herkes tercih yapınca da üniversitelerdeki doluluk oranı yüzde 95 ile 98 bandına çıkıyor. Ancak sonrasında adaylar ilgili bölüme kayıt yaptırmaktan vazgeçebiliyor. Bu durumu baraj puanının kaldırılmasından beri yaşıyoruz. Geçtiğimiz yıl toplamda 1 milyon 189 bin kontenjanımız vardı. 1 milyon 63 bin 807 öğrenci yerleşti ve ilk yerleşmede 25 bin 387 kişilik boş kontenjan kaldı. Ancak 137 bin kişi kaydını yaptırmadı. Buradan da üniversiteye yerleştirdiğimiz her yüz öğrenciden yaklaşık 13’ünün kaydını yaptırmadığı ortaya çıkıyor.

KAYITTA EKONOMİK DURUM ETKİLİ OLABİLİYOR
Bununla birlikte geçtiğimiz yıl ek yerleştirmede toplam 160 binlik kontenjan kaldı. Burada da 88 bin öğrenci kaydını yaptırdı ve son durumda üniversitelerde 72 bin kişilik boşluk kaldı. Yani üniversiteler geçtiğimiz yıl ilk yerleştirmede yüzde 99’luk oranını yakalamış olsa da ek yerleştirme sonrasında yüzde 96’lık bir doluluğa ulaşabildi. Bu kayıt kaçaklarının belli başlı nedenleri var. Eğer yerleşilen vakıf üniversitesiyse sebep ekonomik, devletse de konum olabiliyor. Yani adaylar devlet üniversitelerinde tercih ettikleri üniversitenin şehrin dışındaki bir kampüsüne yerleştiklerinde kayıt yaptırmaktan vazgeçebiliyor.”

BOŞLUKLARIN ÇOĞU ÖNLİSANS BÖLÜMLERİNDE OLABİLİR
Bu yıl yerleştirme sonuçları sonrası toplamda depremzede, şehit ve gazi yakını gibi özel koşullu programlar dahil olmak üzere 34 bin 598 boş kontenjanın oluştuğunu dile getiren Ünsal, şöyle devam etti:
“Son üç yılda kontenjan boşluğu en çok bu sene yaşandı. İkinci kayıt döneminin sonuna kadar da kayıt oranında bir değişiklik olacağını düşünmüyorum. Yani bu uzatma süresinde ancak fazladan 5 bin kişi gidip kayıt yaptırabilir. Bu yıl kayıt dönemi sonrası ek yerleştirme döneminde 120 binin üstünde boşluk olacağını düşünüyorum. Yani var olan 34 binlik boşluğu da eklediğimizde toplamda 160 bine yakın boş kontenjan oluşabilir. Burada boşlukların çoğu önlisans bölümlerinde olabilir.

PUAN FARKI YERLEŞME ŞANSINI ARTIRIR
Ek yerleştirmede adaylar kontenjan boşluğu kalan ve puanının yettiği bölümleri tercih etmeli. Bunu yaparken kesinlikle okuyacağı bölümleri seçmeleri gerekiyor. İstemediği bir bölümü tercih eder ve yerleşirlerse kayıt yaptırmasalar dahi Ortaokul Başarı Puanları (OBP) önümüzdeki yıl yarı yarıya düşecek. Tercih listelerini oluştururken hem az hem de çok kontenjanlı bölümleri seçmeli ve dengeli bir dağılım yapmalılar. Yani sadece çok ya da sadece az kontenjanlı bölümlere yönelmesinler. Mümkünse puan farkı en yüksek yerleri yazsınlar. Örneğin adayın puanı 400 ise taban puanı 380, 370 ya da 350 olan bir bölümü listesine eklemeli. Bu yerleşme şansını daha da artırır. Bir de burada çok büyük hayaller kurmasınlar çünkü ek yerleşmede yerleşmek genel yerleşmeye göre çok daha zordur.

EK YERLEŞTİRMEDEKİ PUAN KURALI ESNETİLMELİ
YÖK, geçen sene de kayıt sürecini uzatmıştı. Ancak çok fark yaşanmamıştı. Ancak üniversitelerin boş kalmasını istemeyen YÖK, adayların ek yerleştirmeyi daha çok tercih edebileceği yöntemlere başvurabilir. Ek yerleştirmedeki puan sınırı adayların önündeki en büyük engel. Çünkü ek yerleştirmede sıralamaya göre değil puana göre tercih yapılıyor. Haliyle ek yerleştirmede adaylar okulun taban puanını yakalamak durumunda kalıyor. Ancak burada ilgili bölümde boşluk varsa puanı hesaplanan herkes o bölümü seçebilmeli. Milli Eğitim Bakanlığının nakil sürecinde yaptığı bu sistem üniversitelerde de uygulanabilir. Yani buradaki puan kuralı esnetilmeli.”

KAYITTA TERCİH EDİLMEYEN BÖLÜMLER
Eğitim Uzmanı Salim Ünsal, geçtiğimiz yıl açıköğretim fakülteleri hariç adayların yerleşip de kayıt yaptırmadığı önlisans ve lisans bölümlerini şöyle sıraladı:

ÖNLİSANS
1) Bankacılık ve sigortacılık
2) Çocuk gelişimi
3 )Muhasebe ve vergi uygulamaları
4) Bilgisayar programcılığı
5) Aşçılık

LİSANS
1) Tarih
2) Psikoloji
3) İlahiyat
4) İşletme
5) Radyo, televizyon ve sinema