Güncelleme Tarihi:
MEB, 2015-2019 strateji planıyla eğitimin 5 yıllık yol haritasını belirledi. Planda, öğretmen atamasından eğitime erişim imkanlarına, özel öğretimin eğitimdeki payından merkezi sınavlar ve yurtdışındaki okullara kadar 5 yıl içinde hayata geçirilmesi planlanan birçok yenilik yer aldı.
Bakanlığın, iç ve dış paydaşlardan 69 bin 901 kişinin görüşünü alarak hazırladığı stratejik plan, eğitim ve öğretime erişim, kalite ile kurumsal kapasitenin geliştirilmesi eksenlerinde kurgulandı. Planla, ‘bütün bireylerin eğitim ve öğretime adil şartlar altında erişmesini sağlama’, ‘bireylere çağın gerektirdiği bilgi, beceri, tutum ve davranışın kazandırılmasıyla girişimci, yenilikçi, yaratıcı, dil becerileri yüksek, iletişime ve öğrenmeye açık, özgüven ve sorumluluk sahibi, sağlıklı ve mutlu bireylerin yetişmesine imkan sağlama’, ‘beşeri, mali, fiziki ve teknolojik yapı ile yönetim ve organizasyon yapısını iyileştirerek eğitime erişimi ve eğitimde kaliteyi artıracak etkin ve verimli işleyen bir kurumsal yapıyı tesis etme’ amaçlandı.
Bakanlık, amaçlar çerçevesinde belirlenen hedefler doğrultusunda, performans göstergelerini de tespit etti. Bireylerin eğitim ve öğretime adil şartlar altında erişmesinin sağlanması amacı kapsamında, 2014 İnsani Gelişme Raporu’nda, yüksek insani gelişme endeksine sahip ülkeler grubunda, 25 yaş üstü nüfusun ortalama eğitim görme süresinin 9,1 yıl iken, aynı gruptaki Türkiye’de bu sürenin 2013’te 6,5 yıl, 2014’te ise 7,6 yıldır olduğu belirtildi. Bu kapsamda, tespit edilen performans göstergesine göre, 2014’te 7,6 yıl olan ortalama eğitim süresinin, 2019 yılı sonuna kadar 9,1’e yükseltilmesi hedeflendi.
Performans göstergelerine göre, 2014’te yüzde 56,03 olan ilkokul birinci sınıf öğrencilerinden en az bir yıl okul öncesi eğitim almış olanların oranı 2019’da yüzde 92’ye çıkarılacak.
Geçen yıl, okul öncesinde 41,57 olan net okullaşma oranı 2019’da yüzde 70’e, 2014’te ilkokulda yüzde 99,57, ortaokulda yüzde 94,52, liselerde ise yüzde 76,65’de olan net okullaşma oranlarını ise yüzde 100’e çıkarılacak. Zorunlu eğitimde 90,02 olan net okullaşma oranın da yüzde 100 çıkarılması hedeflendi.
Bakanlık plan dönemi sonuna kadar, 2014’te yüzde 59,7 olan temel eğitiminden ortaöğretime geçişte ilk beş tercihinden birisine yerleşen öğrenci oranını da yüzde 70’e çıkarmayı planlıyor.
Devamsız öğrenci oranı ortaokul ve liselerde yüzde 20’ye düşürülecek
Örgün eğitimde, 2014’te ilkokulda yüzde 14,8, ortaokulda yüzde 35, liselerde ise yüzde 34,8 olan 20 gün ve üzeri devamsız öğrenci oranının ise 2019 sonuna kadar, ilkokulda yüzde 10, ortaokul ve liselerde ise yüzde 20’ye düşürülmesi amaçlanıyor.
Geçen yıl yüzde 38,2 olan eğitim ve öğretimden erken ayrılma oranının ise 2019’da yüzde 27’ye gerilemesi, liselerde örgün eğitim dışına çıkan öğrenci sayısının da yüzde 6,17’den yüzde 5’e indirilmesi hedeflendi.
Özel öğretimin eğitimdeki payı artırılacak
Okul öncesinde 2014’te yüzde 9,16, ilkokulda yüzde 3,31, ortaokulda yüzde 3,51 liselerde ise yüzde 4,78’de olan özel öğretimin eğitimdeki payının da 2019 sonuna kadar okul öncesinde yüzde 23, ilkokulda yüzde 6, ortaokulda yüzde 7, liselerde ise yüzde 12’ye çıkarılması planlandı.
Plan sonuna kadar, 2014’te yüzde 4,8 olan hayat boyu öğrenmeye katılım oranı yüzde 8’e, hayat boyu öğrenme kapsamındaki kursları tamamlama oranı ise yüzde 62,9’dan yüzde 80’e çıkarılacak. Bakanlığa bağlı yurtdışındaki resmi okul sayısı da 66’dan 73’e yükseltilecek.
Liselerde okunan kitap sayısı 3’ten 15’e yükseltilecek
Bütün bireylere çağın gerektirdiği bilgi, beceri, tutum ve davranışın kazandırılması ile girişmci, yenilikçi, yaratıcı, dil becerileri yüksek, iletişime ve öğrenmeye açık, özgüven ve sorumluluk sahibi, sağlıklı ve mutlu bireylerin yetişmesine imkan sağlanması stratejisi çerçevesinde ise 2014’te ilkokulda 23,32, ortaokulda 7,26, lisede 2,77 olan öğrenci başına okunan kitap sayısı 2019 sonuna kadar ilkokulda 50, ortaokulda 20, lisede 15’e yükseltilecek.
Liselerde 2014’te 9’uncu sınıflarda yüzde 17,06, 10’uncu sınıflarda yüzde 4,39, 11’inci sınıflarda yüzde 2,50, 12’nci sınıflarda yüzde 0,45 olan sınıf tekrarı oranı 9’uncu sınıflarda yüzde 5’e, 10’uncu sınıflarda yüzde 2,5’e, 11’inci sınıflarda yüzde 1,5’e, 12’nci sınıflarda yüzde 0,1’e düşürülecek.
Yabancı dil eğitiminde, 2014 yılında 67,79 olan dersin yıl sonu puan ortalaması da plan dönemi sonuna kadar 80’e çıkarılacak.
Öğretmen başına ilkokul ve ortaokullardaki öğrenci sayısı 15’e düşürülecek
Beşeri, mali, fiziki ve teknolojik yapı ile yönetim ve organizasyon yapısını iyileştirerek eğitime erişimi ve eğitimde kaliteyi artıracak etkin ve verimli işleyen bir kurumsal yapıyı tesis etme stratejik amacı çerçevesinde de insan kaynaklarının niteliği geliştirilecek. Bu kapsamda, 2014’te öğretmen başına ilkokulda 19 ve ortaokulda 18 olan öğrenci sayısı, 2019 sonuna kadar 15’e düşürülecek. Lisede mevcut durumda 15 olan sayı dönem sonuna kadar korunacak.
Bakanlık 2014’te 7,06 olan ücretli öğretmen sayısının toplam öğretmen sayısına oranını ise 2019’da yüzde 5’e düşürmeyi hedefliyor. Norm kadro doluluk oranının da 2019’da yüzde 81,31’den yüzde 95’e çıkarılması planlanıyor.
Derslik başına ilköğretimde ve ortaöğretimde 2014 yılında 29 olan öğrenci sayısının 2019’da 24’e, 2014’te ilköğretimde 23,5, liselerde yüzde 8,5 olan ikili eğitim yapan okulların oranı ise ilköğretimde yüzde 10’a liselerde yüzde 5’e düşürülecek.
Özel öğretim teşviki kontenjanlarını kullanma oranı ise yüzde 67,32’den yüzde 100’e çıkarılacak.