Eğitimde 2018 yılına sınavlar damga vurdu

2018’de eğitimde önemli değişiklikler oldu. En dikkat çeken yenilikler ise sınavlarda yapıldı. Değiştirilen liselere geçiş sistemi ve üniversitelere giriş sınavı ilk kez bu yıl uygulandı. Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sisteminin yerine getirilen iki aşamalı liselere giriş sistemi, tartışmalara neden oldu. Birçok kargaşa ve kafa karışıklığına yol açan bu değişim öğrenci ve velileri telaşlandırdı. Bir başka önemli değişiklik ise üniversitelere giriş sınavında yaşandı. Bu konuda yapılan değişiklikler sınavların gerçekleşeceği tarihe kadar sürdü. Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz’ın yerine Prof. Dr. Ziya Selçuk getirildi. Bakan Selçuk, 2023 Eğitim Vizyonu’nu açıkladı. İşte 2018’e damga vuran eğitimde yaşanan gelişmeler:

BAKAN DEĞİŞTİ

Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) İsmet Yılmaz’ın ardından yeni kabineyle birlikte Prof. Dr. Ziya Selçuk getirildi. Eğitim çevrelerinde olumlu karşılanan bu değişim için ‘eğitimci bakan’ yorumları yapıldı. Prof. Dr. Selçuk, 2003-2006 yılları arasında Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB) yaptı.

İLLERE YENİ MÜDÜRLER

Bakanın değişmesinin ardından MEB kadrolarında da değişiklikler yaşandı. Beş yıldır MEB Müsteşarlığı görevini yürüten Yusuf Tekin 25 Temmuz’da görevden alındı. Bakanlık birimlerinde görevli genel müdürler ve bazı illerdeki milli eğitim müdürleri de değişti. İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne Ömer Faruk Yelkenci’nin yerine Levent Yazıcı getirildi. Ankara İl Milli Eğitim Müdürü Vefa Bardakçı’nın yerine ise Turan Akpınar atandı.

İKİ AŞAMALI SİSTEM

En önemli değişik, TEOG sisteminin kaldırılması oldu. TEOG’un 2017’nin son aylarında kaldırıldığı açıklansa da yeni sistemin duyurulması sınava yakın bir tarihe kadar devam etti. Bunun yerine iki aşamalı sistem, adrese dayalı yerleştirme ve Liselere Geçiş Sınavı (LGS) getirildi. Ancak bu sistem, öğrenci ve velilerde kafa karışıklığına yol açtı. Sınavla alacak okullar bakanlık tarafından belirlenerek ilan edildi. Bu ‘nitelikli-niteliksiz’ okul tartışmalarına yol açtı. Adrese dayalı sistemde, öğrenciler ikamet ettikleri bölgelere göre yerleştirilirken, LGS’ye katılanlar sınav puanıyla alan okulları tercih etti. Adrese dayalı yerleştirmelerde bazı bölgelerde Anadolu lisesinin olmaması ya da çok az sayıda bulunması tepkilere neden oldu. Öğrenciler, zorunlu olarak imam hatip ya da meslek liselerine yönlendirildiklerini iddia etti. Bunun üzerine bakanlık bazı okulları ve okullardaki bazı sınıfları Anadolu lisesine dönüştürdü.

YORUMA DAYALI SORULAR

LGS’de soruları zor bulan ya da süreyi yetiştiremediğini söyleyen öğrencilerden bazıları sınavdan gözyaşlarıyla ayrıldı. Yeni soruların ezber dışında yorum gücüne dayalı olacağı belirtildi.

YGS-LYS YERİNE YKS

Üniversitelere geçiş sınavı da değişti. Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) kaldırıldı, yerine 12 Ekim 2017’de Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) getirildi. Değişiklikle ilgili detayların açıklaması aylarca sürdü. Sınav gününe kadar birçok değişiklik yapıldı. İlk olarak sınavların bir günde yapılacağı açıklanırken, tepkiler üzerine bu iki güne yayıldı. Tüm adayların girmesi gereken Temel Yeterlilik Testi (TYT) ilk gün, adayların alanlarına göre gireceği Alan Yeterlilik Testi (AYT) ise ikinci güne alındı. Baraj puanlarıyla ilgili de yeni bir düzenleme yapıldı. TYT’den 150 barajı şartı aranmasına karar verilirken, lisans programlarına geçiş için aranan 180 baraj puanı; TYT puanının yüzde 40’ı, ikinci oturum puanının yüzde 60’ının hesaplanmasına karar verildi. TYT puanında elde edilen 200 ve üzeri puanın ikinci yılda da kullanılabileceği açıklandı. Sorularda ise yorumlama gücü ön plana çıktı.

BAŞKA NELER OLDU?

- Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından yardımcı doçent kadrosu kaldırılarak, ‘doktor öğretim üyesi’ kadrosu getirildi.

- ‘Müzik Sınıflarının Altyapısını Destekleme Kampanyası İşbirliği’ protokolü kapsamında, Türkiye genelinde belirlenen okullara bağlama
ve piyano dağıtımı başlatıldı.

- Yılda iki defa yapılan Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı’na (ALES)
ek olarak iki kez daha e-ALES yapılma kararı alındı.

- MEB okullarda öğretilebilecek yabancı dillere Bulgarca ve Ukraynacayı ekledi.
- ‘100 Temel Eser’ uygulaması kaldırıldı.

2023 EĞİTİM VİZYONU AÇIKLANDI

- Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un açıkladığı 2023 Eğitim Vizyonu’nunda yer alan hedeflerden bazıları şöyle:

- 12’nci sınıf, pilot bölgelerden başlamak üzere yükseköğretime hazırlık ve oryantasyon programı olarak düzenlenecek.

- Okullar arasındaki imkân farklılıkları azaltılacak.

-  İlkokullarda teneffüs süreleri arttırılacak.

- Daha az ders saati ve çeşidinin olması sağlanacak.

- Tam gün eğitim veren okullarda öğle yemeği verilecek.

- Her okulun bir gelişim modeli olacak.

- Ortaöğretimdeki ders seçimi yarıya yakın azaltılacak.

-  Yabancı dil öğretimi yeniden yapılandırılacak.

-  İlkokullarda not yerine çocukların gelişimsel özellikleri dikkate alınarak, çok yönlü değerlendirme sistemi kurulacak.

-  Liselerde alan seçimi 9’uncu sınıfta olacak.

- Beş yaş, zorunlu eğitim kapsamına alınacak.

- Her okula tasarım-beceri atölyeleri açılacak.

EĞİTİM FAKÜLTELERİNİN MÜFREDATI GÜNCELLENDİ

- 10 yıldır değişmeyen eğitim fakülteleri müfredatı yenilendi. Hedef ise entelektüel ve lider öğretmenler yetiştirmek olarak belirlendi. Öğretmenlikle ilgili 25 lisans programı, 2009’dan sonra ilk defa güncellendi. ‘Yeni Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları’nda çoğu dersin içeriği geliştirildi, çıkarılanların yerine yenileri eklendi. Programlarda uygulamaya ağırlık verilirken, krediler uluslararası standartlara uygun hale getirildi.

BARAJLAR DÜŞÜRÜLDÜ

- Sınav sonrası başarı sırası barajlarının düşürüldüğü açıklandı. YÖK’ten yapılan açıklamada, 40 bin olan tıp barajı 50 bin, 150 bin olan hukuk barajı 190 bin, 240 bin olan mühendislik barajı 300 bin, 200 bin olan mimarlık barajı 250 bin, 240 bin olan öğretmenlik barajı ise 300 bin oldu

SINAV SAATİ DÜZENLENDİ

- Üniversiteye giriş sınavlarında adayların sınav başlamadan 15 dakika önce sınav salonunda olma kuralıyla ilgili değişikliğe gidildi. Sabah oturumlarında adaylar 09.45’ten sonra sınav binalarına alınmıyordu. Bir iki dakika geç kaldığı için sınava alınmayanlar mağdur olduğu gerekçesiyle Kamu Denetçiliği Kurumu’na başvurmuştu. ÖSYM yaptığı düzenlemeyle sabah oturumlarında binalara son giriş saatini 10.00 yaptı. Öğleden sonraki oturumlar için de aynı kural uygulandı.

ANDIMIZ TARTIŞMASI

- ‘Öğrenci Andı’ tartışması uzun süre gündemde kaldı. Danıştay 8’inci Dairesi, ilköğretim okullarında uygulanan ‘Öğrenci Andı’nı kaldıran yönetmelik hükmünü iptal etti. MEB, ‘Öğrenci Andı’nı kaldıran yönetmelik hükmünün iptal kararının kesinleşmediğini, hukuki sürecin devam ettiğini bildirdi. MEB’in Danıştay’a sunduğu temyiz dilekçesindeki ifadeler, tartışmaları alevlendirdi. Bakanlık, temyiz dilekçesi metninde kusuru bulunan Hukuk Hizmetleri Genel Müdürü ile iki avukatı görevden aldı. MEB temyiz başvurusu sırasında yürütmenin de durdurulmasını talep etti.