Eğitim yasa tasarısı komisyondan geçti

TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, Milli Eğitim Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK ile Bazı Kanun ve KHK’larda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı’nı kabul etti. Tasarıya göre, Milli Eğitim Bakanlığı’nda müsteşar yardımcısı sayısı 5’ten 7’ye çıkarılacak. Rehberlik ve Denetim Başkanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği ise Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü şeklinde teşkilatlandırılacak.

Aday çırak, çırak, kalfa, ustalar, genel ve mesleki eğitimlerini verme görevi Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü’nden alınıp, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’ne verilecek. Özel öğretim kurumlarında olduğu gibi, öğrencilere özel barınma hizmeti sunan kurumların iş yeri açma ve çalışma ruhsatı Milli Eğitim Bakanlığı’nca verilecek, mevzuata aykırılık tespit edilirse bakanlıkça kapatılabilecek. Bakanlık bu yetkisini valiliklere devredebilecek.

Teftiş Kurulu Başkanlığı, bakanın veya bakanın yetkili kılması üzerine müsteşarın emri veya onayıyla bakan adına verilen görevleri yapacak. Rehberlik ve Denetim Başkanlığı’na verilen görevlerin yerine getirilmesi amacıyla il milli eğitim müdürlükleri bünyesinde bulunan Maarif Müfettişleri Başkanlığı kaldırılıyor. Tasarıyla Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın, başkan, başkanlık birimlerinde ve çalışma merkezlerinde görevli bakanlık maarif müfettişi ve müfettiş yardımcılarından oluşacağı şeklinde değiştiriliyor.

AKADEMİSYENLER OKUL MÜDÜRÜ OLABİLECEK

Üniversitelerde görev yapan öğretim elemanlarına, proje okullarında okul müdürlüğü görevi verilebilecek. Bakanlık tarafından veya bakanlığın denetiminde sunulan hizmetlerin rehberlik ve teftişini sağlamak amacıyla gerekli görülen illerde bakan onayıyla çalışma merkezleri kurulabilecek veya bu merkezler aynı yolla kaldırılabilecek. Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda ve çalışma merkezlerinde yeterli sayıda bakanlık maarif müfettişi ve bakanlık maarif müfettiş yardımcısı istihdam edilecek.

Engelli bireylerin özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine, birimlerine kayıt ve kabul işlemleri, engelli birey ve eğitim personelinin ders devam takibi, 1 Kasım 2016’dan itibaren biyometrik kimlik doğrulama sistemiyle yapılacak.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından; okul ve kurumların eğitim ve öğretim programları, taslak ders kitapları, eğitim araç, gereçleri, sınav sorularının hazırlatılması veya inceletilmesi karşılığı ödenecek bedel ile telif ücretleri, taslak kitap, ders kitabı, eğitim araç ve gereçlerinin inceleme işlerinde görev alanlara yapılacak ödemeler, döner sermayeden karşılanacak.

Bakanlıkça gerçekleştirilen merkezi sınavlarda görev yapan bina sınav sorumluları, sınav koordinatörüne, yardımcılarına, bina yöneticilerine, salon başkanlarına, gözetmenlere, sınav güvenliğini sağlayan kolluk kuvvetlerine, soruların hazırlanmasında kapalı dönem çalışanlara ve sınav sürecinde görev alan diğer personele, döner sermaye hesabından sınav veya soru ücreti ödenecek. Bakanlığın merkez teşkilatında kadrolu veya sözleşmeli çalışan personeline, sınav sorularının hazırlanmasına katkıları nedeniyle ayrıca soru ücreti ödenmeyecek.

SÖZLEŞMELİ ÖĞRETMENE ÜÇ YIL TAYİN YOK

Kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerde bakanlığın boş öğretmen norm kadrosu bulunan örgün ve yaygın eğitim kurumlarında, Devlet Memurları Kanunu’nun 4B fıkrası kapsamında sözleşmeli öğretmen istihdam edilebilecek.

Sözleşmeli öğretmenler, öngörülen genel şartlar ile öğretmen kadrosuna atanabilmek için aranan özel şartları taşıyanlardan KPSS puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir pozisyonun 3 katına kadar aday arasından, bakanlıkça yapılacak sözlü sınav başarı sırasına göre atanacak. Bu şekilde atanan sözleşmeli öğretmenler, 3 yıl süreyle başka yere atanamayacak. Aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirmelerde sözleşmeli öğretmenin eşi, sözleşmeli öğretmene tabi olacak. 

Sözleşmeli öğretmenler, aday öğretmenler için öngörülen adaylık sürecine tabi tutulacak. Sözleşmeli öğretmenlerden sözleşme gereği 3 yıllık çalışma süresini tamamlayanlar, talepleri halinde bulundukları yerde öğretmen kadrolarına atanacak. Öğretmen kadrolarına atananlar, aynı yerde en az 2 yıl daha görev yapacak, bunlar hakkında adaylık hükümleri uygulanmayacak.

‘EĞİTİM UZMANLIĞI’NDAN VAZGEÇİLDİ

1. Hukuk Müşaviri olan personel Hukuk Hizmetleri Genel Müdürü, Rehberlik ve Denetim Başkanı olan personel Teftiş Kurulu Başkanı olarak başka bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılacak. Maarif müfettişleri inceleme, araştırma hizmetleri verecek. Tasarıda, Maarif Müfettişi ve Maarif Müfettiş Yardımcısı kadrolarında bulunanların, bulundukları kadro dereceleriyle Eğitim Uzmanı kadrolarına atanmasını öngören düzenlemeden vazgeçildi.

Maarif müfettişleri, illerde il müdürlüklerine bağlı olarak inceleme, araştırma, rehberlik hizmetleri ile il müdürünün vereceği diğer görevleri yapacak. Maarif müfettişi ve maarif müfettiş yardımcısı kadrolarının herhangi bir nedenle boşalması halinde bu kadrolar hiçbir işleme gerek kalmadan iptal edilecek. Maarif müfettiş yardımcılarından yeterlilik sınavına girebilmek için gerekli süreyi tamamlayanlar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki mevzuat hükümlerine göre yeterlilik sınavında başarılı olmaları halinde, bu maddenin yürülüğe girdiği tarihten önce emsali maarif müfettişlerinin tabi olduğu özlük haklarından yararlanacak.

YURTDIŞI BURSİYERLERİNİN EŞ VE ÇOCUKLARINA TEDAVİ DESTEĞİ

Tasarıyla, kanunla yurtdışına gönderilen bursiyerlerin eş ve çocuklarının tedavi giderlerinin karşılanmasına da imkân sağlanıyor. Mecburi hizmetle yükümlü bulunanların yetiştirme, eğitim veya staj sürelerinin bitiminden itibaren en çok 3 ay içinde kurumlarına başvurma zorunluluğu 2 ay şeklinde değiştiriliyor. Yurtdışına gönderilmeye hak kazandıktan sonra çeşitli nedenlerle ruh veya beden sağlığı bozulan öğrenciler, hastanelerden aldığı sağlık kurulu raporu ve bakanlığın istediği diğer belgelerle sağlık durumlarının öğrenimlerini sürdürmelerine imkân vermediğini belgelendirmeleri halinde öğrencilikle ilişikleri kesilecek. Bu öğrenciler tahsil masrafı ödemeyecek, mecburi hizmetle yükümlü tutulamayacak.

Kanun kapsamında yurtdışına gönderilen memurlar, öğrenim süreleri boyunca aylıksız izinli sayılacak. Bu kişiler öğrenimlerini başarıyla tamamlayıp mecburi hizmet yükümlülüklerini yerine getirmek üzere aylıksız izinli olarak ayrıldıkları kadrolarına döndükten sonra, adına öğrenim gördükleri kurumların ilgili kadrolarına en geç 6 ay içerisinde naklen atanacaklar. Ancak 2 ay içinde görevine dönmeyenler, memuriyetten çekilmiş sayılacak.

ÇIRAKLIK ZORUNLU EĞİTİM KAPSAMINNDA

Tasarıyla, çıraklık eğitimi zorunlu ortaöğretim kapsamına alınıyor. Ortaöğretim, ilköğretime dayalı 4 yıllık zorunlu örgün veya yaygın öğrenim veren genel, mesleki ve teknik öğretim kurumları ile mesleki eğitim merkezlerinin tümünü kapsayacak. Bu okul ve kurumları bitirenlere, bitirdikleri programın özelliğine göre diploma verilecek. Ancak mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin diploma alabilmeleri için Milli Eğitim Bakanlığı’nca belirlenen fark derslerini tamamlaması gerekecek. Sınavsız geçişin kaldırılması nedeniyle mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının öğrenci kaybı yaşamaması, öğrencilerin teşvik edilmesi ve meslek yüksekokullarına daha yetkin öğrenci kazandırılması için ek puan verilecek.

AKADEMİSYENLER MESLEKTEN ATILABİLECEK

YÖK Denetleme Kurulu’nun üye sayısı 10’dan 15’e çıkarılıyor, üyelerin görev süresi 6 yıldan 3 yıla indiriliyor. Bir mesleğe yönelik program uygulayan liselerin mezunlarının, YÖK tarafından belirlenecek aynı alanda bir ön lisans programına yerleşmelerinde, merkezi sınavda aldıkları puanlara, ortaöğretim başarı puanı ve bu puanın YÖK tarafından tespit edilecek katsayıyla çarpımı sonucuda bulunacak puan eklenecek. 

Tasarıyla; devlet ve vakıf üniversitelerinin öğretim elemanları ve memurlarına uygulanabilecek disiplin cezaları, uyarma, kınama, aylıktan veya ücretten kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ücretten kesme, meslekten ve kamu görevinden çıkarma cezaları yeniden düzenleniyor. Buna göre, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) başkanı, üst kuruluşlar ile bağımsız vakıf meslek yüksekokulu müdürleri de disiplin amiri olabilecek.

Yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarında disiplin amirlerince verilebilecek tüm cezaların kanun ile belirlenmesi sağlanacak. Devlet ve vakıf yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanları, memur ve diğer personeline uygulanabilecek disiplin cezaları, uyarma, kınama, aylıktan veya ücretten kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ücretten kesme, üniversite öğretim mesleğinden çıkarma ve kamu görevinden çıkarma cezaları olacak.

Kanun kapsamındaki kamu görevlileri için uyarma cezasını gerektiren fiiller; yetkili makamların bilgi ve belge istemini mazeretsiz olarak zamanında yerine getirmemek, maiyetindeki elemanların yetiştirilmesinde özen göstermemek, destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek şeklinde belirleniyor.

Öğretim üyeliğinden ayrılarak Bakanlar Kurulu üyesi ve milletvekili seçilenler, ayrıldıkları üniversiteye kadro şartı aranmaksızın, başka bir üniversiteye ise kadro olması şartıyla atanacak. Tasarıyla, devlet üniversitelerinde görev alan öğretim üyelerinin, bu yıl sonunda dolacak olan 72 yaşına kadar çalışma şartı, 31 Aralık 2026 tarihine kadar uzatılıyor.

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilerin, mesleki ve teknik ön lisans yükseköğretim programlarına sınavsız olarak yerleştirilmesi uygulaması, 2017 yılı yükseköğretime giriş ve yerleştirme işlemlerinden itibaren uygulanacak. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunan Yükseköğretim Denetleme Kurulu üyeleri, önerildikleri veya seçildikleri tarihte geçerli olan süreyi tamamlayana kadar görevlerine devam edecek.

En az ortaokul veya imam hatip ortaokulu mezunları da çıraklık ve kalfalık eğitimi alabilecek.  10 ve daha fazla personel çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde 5’inden az olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim ortaöğretim okulu öğrencilerine staj ve tamamlayıcı eğitim yaptıracak.

STAJ YAPAN ÖĞRENCİLERE DE ÜCRET

Aday çırak ve çırakların yanı sıra, staj yapan mesleki ve teknik okul öğrencilerine de işletmeler tarafından ücret ödenecek. Bu kişilere asgari ücretin net tutarının 20 ve üzerinde personel çalıştıran iş yerlerinde yüzde 30’undan, 20’den az personel çalıştıran iş yerlerinde yüzde 15’inden, aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin yüzde 30’undan aşağı ücret ödenemeyecek.  

Aday çırak ve çıraklar ile mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında alan eğitimine başlayan veya işletmelerde mesleki eğitim ve tamamlayıcı eğitim gören öğrencilerin sigorta primleri asgari ücretin yüzde 50’si üzerinden, Milli Eğitim Bakanlığı ile mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğretim kurumlarının bağlı olduğu üniversitelerin bütçesine konulan ödenekten karşılanacak. 

Çırak olarak mesleki eğitim gören öğrencilere, asgari ücretin yüzde 30’undan az ödeme yapılmayacak. Öğrencilere ödenebilecek en az ücretin; 20’den az personel çalıştıran işletmeler için üçte ikisi, 20 ve üzerinde personel çalıştıran işletmeler için üçte biri devlet katkısı olarak ödenecek.  

FATİH PROJESİ, KAMU İHALE KANUNU’NDAN MUAF OLACAK

Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi kapsamında, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işleri Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi olmayacak.    

FATİH Projesi kapsamında Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okulların internet erişim hizmetleri ve ağ altyapısının sağlanması için, Bakanlıkça yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde üst yöneticinin onayıyla 15 yıla kadar, gelecek yıllara yaygın yüklenmelere girişilebilecek.

ÖSYM’nin gerçekleştirdiği sınavlarda ihtiyaç duyulan özel basım makine hizmetleri, elektromekanik kilit, nakiye, kamera kayıt gibi işlemler ile yeni teknoloji gerektiren mal ve hizmet alımlarının yüklenme süresi, 3 yılı geçmemek üzere belirlenebilecek. 

OKUL-AİLE BİRLİĞİ BORÇLARINDAN VAZGEÇİLİYOR

Okul-aile birliklerinin yersiz yararlandığı teşvik tutarlarına ilişkin asli ve feri borçların takip ve tahsilinden vazgeçilecek. Tahsil edilen teşvik tutarlarına ilişkin asli ve feri borçlar ise iade ve mahsup edilmeyecek.

Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında eğitim ve öğretim faaliyetlerini yapan, ancak bu kanuna uygun olarak kurum açma izniyle iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmeyen yerleri kuran veya işletenlere, asgari ücretin 20 katı idari para cezası uygulanacak ve bu yerler valiliklerce kapatılacak.

İzin aldığı halde 2 yıl içerisinde faaliyete başlamayan, faaliyete başladıktan sonra yönetmelikte belirtilen süreden daha fazla izinsiz ara veren veya söz konusu izni amacı dışında kullandığı tespit edilen kurumların kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilecek.  

Özel öğretim kurumunun; Bakanlıkça onaylı yerleşim planında izinsiz değişiklik yapması, gerçeğe aykırı reklam ve ilan verilmesi, reklam ve ilanlarda öğrenci resim ve bilgilerinin kullanılması, haftalık ders çizelgesi ve programların Bakanlık    izni olmadan kurumda uygulanması, yönetmelik ve yönergelerde belirtilen hükümlere aykırı fiillerde bulunulması, mevzuatta belirtilen sayıda personel çalıştırılmaması veya mevzuata aykırı personel çalıştırılması, kurum açma şartlarından herhangi birini kaybetmesi hallerinde idari para cezası uygulanacak, kurum ve iş yerin açma izniyle çalışma ruhsatı iptal edilecek.        

YÖK TOPLANTILARI BİLİŞİM SİSTEMLERİYLE DE YAPILABİLECEK

ÖSYM Yönetim Kurulu toplantıları ses, görüntü veya yazı nakleden bilişim sistemleriyle de yapılabilecek. Mecburi hizmet karşılığı yurt dışına gönderilenlerden, doktora öğrenimini başarıyla tamamlayarak yurda dönenler kadro sayısına bağlı kalmaksızın sözleşmeli yerli uzman olarak da istihdam edilebilinecek.

Tasarıyla, “soru ücreti” ve “sınav ücreti” kavramları birbirinden ayrılarak, sınav ücreti ve soru ücreti alabilecek ve alamayacak görevliler belirleniyor. Buna göre, sınav soru havuzunda yer alacak soruların hazırlanmasında görevlendirilenlere ve cevapların değerlendirilmesinde katkısı olanlara soru ücreti; bina sınav sorumluları ve bina yöneticilerine, salon başkanlarına, gözetmenlere, kolluk kuvvetlerine ve diğer personele ise sınav ücreti ödenecek. 

DENEME SORULARI AÇIKLANMAYACAK

Asıl sınavlarda sorulmak üzere deneme amaçlı sorulan sorular hiçbir şekilde açıklanmayacak, sınavdan sonra bu soruları edinen, saklayan, nakleden veya paylaşanlar hakkında cezai yaptırım uygulanacak. �Sınav sorularını aynen veya değiştirerek herhangi bir ortamda paylaşan, ifşa eden, ileten, yayımlayanlara 5 bin Türk Lirası idari para cezası verilebilecek. Suçun tekrarlanması halinde ceza, her defasında bir kat artırılarak uygulanacak. Bu cezalar, söz konusu suça ilişkin hapis cezalarını ortadan kaldırmayacak.   

Faaliyet izni kaldırılan vakıf üniversitelerinin öğrencileri, YÖK tarafından belirlenen devlet üniversitelerinin ilgili programlarına nakledilecek.

Devlet üniversitelerine nakledilen öğrenciler, mezun oluncaya kadar vakıf üniversitelerine ödedikleri ücretleri, nakledildikleri devlet üniversitelerine ödemeye devam edecekler.