Eğitim sistemi sil baştan yenileniyor
Güncelleme Tarihi:
Son yıllarda her bakanla birlikte yeni bir uygulama denenen eğitim sistemi bu kez köklü bir şekilde değişiyor. 2023 Eğitim Vizyonu Tanıtım Toplantısı Beştepe’de yapıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuştuğu toplantıda, yeni bir bakış açısıyla A’dan Z’ye değişim öngören sistemin sunumunu Bakan Ziya Selçuk yaptı: “Eğitim sistemleri 100 vagonlu tren gibidir. Bir spor araba gibi döndüremeyiz.”
5 YAŞA ZORUNLU EĞİTİM
- MEB, tam gün eğitime öğle yemeği desteği sağlayacak.
- 5 yaş, zorunlu eğitim kapsamına alınacak. Kırsaldaki çocuklar için esnek zamanlı ve alternatif erken çocukluk eğitimi modelleri uygulanacak. Şartları elverişsiz yerleşim birimlerindeki çocukların beslenme ihtiyaçları karşılanacak.
İLKOKULDA NOT KALKIYOR
- İlkokullarda not yerine çocukların gelişimsel özellikleri dikkate alınarak, çok yönlü değerlendirme sistemi kurulacak.
- Liselerde alan seçimi 9’uncu sınıfta olacak.
AZ DERS, ÇOK TENEFFÜS
- Okul yöneticilerinin yetki ve sorumlulukları arttırılacak.
- Her okul, 20 değerlendirme maddesi üzerinden anlık olarak belirlenecek izlenecek.
HER OKULA ATÖLYE
- Her okula tasarım-beceri atölyeleri kurulacak.
- İlkokullarda teneffüs süreleri arttırılacak.
- Öğretmenlerin eğitiminin ardından müfredat yazımı yapılacak.
- İlkokullarda ders sayıları azaltılacak, öğleden sonra tasarım-beceri atölyeleri çalışmaları yapılacak.
- Ortaöğretimdeki ders sayısı yarıya yakın azaltılacak.
- Başarılı öğrencilere mikro kredi, mezunlara nano kredili destekler verilecek.
EKSTRA GELİŞİM BÜTÇESİ
‘Okul gelişim planı’ uygulamasıyla, her okulun kendi hazırlayacağı plan, merkez teşkilatla birlikte izlenecek bir yol haritası niteliğinde olacak. Çocukların bireysel, akademik ve sosyal gelişim amaçlarına yönelik etkinlikler izlenecek ve desteklenecek. Her okula plan çerçevesinde okul gelişim bütçesi verilecek.
SOSYO-KÜLTÜREL AKTİVİTE
Erken çocukluktan lise mezuniyetine kadar öğrencilerin sosyal, sportif ve kültürel etkinliklerini izlemek için e-Portfolyo oluşturulacak. Öğrencilerin yeterliliklerinin belirlenmesi ve desteklenmesi için ‘Yeterlilik Temelli Değerlendirme Sistemi’ hayata geçecek. Bu sistemde farklı konu alanlarında yeterlilik tanımları yapılarak standartlar oluşturulacak, müfredatların bu standartlara uygunluğu sağlanacak.
SINAV ZAMANLA AZALTILACAK
Kademeler arasında yarışmaya yönelik sınav ihtiyacı azaltılacak. Sınavsız yerleştirme konusunda esnek modeller geliştirilecek. Bunun için okullar ve bölgeler arasındaki farklar azaltılacak. Şartları elverişsiz okulların fiziksel ve sosyal imkânları genişletilecek. Kaynakların adalet temelli dağıtılmasına odaklanılacak.
Merkezi sınavların sadece belli amaç ve yönelimlere sahip çocuk ile okullar için uygulanması da planlanıyor. Öğrencilerin akademik durumlarını görmek için ‘Öğrenci Başarı İzleme Araştırması’ yapılacak.
YABANCI DİLE YENİ MODEL
2019-2020 eğitim öğretim yılında 2-12’nci sınıflarda yeni bir İngilizce öğretme yaklaşımı ortaya konulacak. 2-4’üncü sınıflarda ‘Oyun Tabanlı Öğrenme’ yaklaşımı benimsenecek. 5-8’inci sınıflarda bireysel öğrenme gereksinimlerinin ön planda olacağı ‘farklılaştırılmış eğitim’ modeli uygulanacak. 9-12’lerde ise lise türüne göre ‘özel amaçlı İngilizce’ modeline geçilecek. Örneğin, turizm ve otelcilik meslek liseleri programında dinleme ve konuşma becerilerine ağırlık verilirken, sosyal bilimler liselerinde okuduğunu anlama ve sunum becerileri önem kazanacak.
UZMANLAR NE DİYOR?
YENİ BİR BAŞLANGIÇ
Prof. Dr. Emin Karip (TEDMEM Direktörü): Belge eğitim sisteminin amaç, yapı, insan kaynağı, öğretim programları, eğitim öğretim uygulamaları ile ölçme ve değerlendirme öğelerini birlikte ele alması açısından bütüncül bir yaklaşım sergiliyor. Çünkü eğitim sistemimizde temel sorunlardan biri, sorunların ve çözümlerin parça parça ele alınması. Bu belgenin bunca yıl okul, derslik sayısı, okula gönderilen bilgisayar ve akıllı tahta sayısı konuşulduktan sonra okulun içine odaklanması; öğretmenin gelişimi, okulda eğitim öğretim süreçlerinin geliştirilmesi, her çocuğun öğrenmesini ve iyi olma halini odağa alması eğitim sisteminde kalitenin geliştirilmesi adına yeni bir başlangıca işaret ediyor. Ayrıca hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik olarak küçük ve orta ölçekte pilotlama çalışmalarının yapılacağı vurgusu dikkat çekici. Açıklamalarda yer almakla birlikte, hedeflerin gerçekleşmesi için finansal kaynakların sürdürülebilir şekilde güvence altına alınabileceği bir finansman yapısının oluşturulmasına ihtiyaç var. Toplumun tüm kesimlerinde yüksek bir beklenti oluştu. Bu beklentinin ve toplumsal ilginin belgede yer alan hedeflerin gerçekleştirilmesi için güçlü bir motivasyon oluşturacağını düşünüyoruz.
MUTLU ÇOCUK ÖN PLANDA
Burcu Meltem Arık (ERG Eğitim Gözlemevi Koordinatörü): Belgenin ‘mutlu çocuklar’ çerçevesinde hazırlanması önemli. Okul yönetimi, öğretmen ve velinin işbirliğine yapılan atıf da çok olumlu. Eşitlik ekseninde önemli konulara değinildi, okullar arası farkların kapanması gibi. Ders yükünün azaltılması, dijital dönüşümün tüm derslere ve alanlara entegre edilmesi, yabancı dile verilen önem dikkat çekici. Ayrıca tek tip eğitim tasarımı yapılmaması, çocukların eğitim süreçlerinin ilişkili ve takip edecek şekilde, hayat boyu öğrenme çerçevesinde ele alınması yararlı. Belgenin odak noktası öğretmenler. Öğretmenlik meslek kanunu, öğretmenlik mesleğinin özel bir statüye kavuşması demek. Sözleşmeli öğretmenlikte değişiklik öngörülüyor. Ancak özlük haklarının kadrolu öğretmenlerle aynı duruma gelmesi yönünde bir açıklama yapılmadı. Eğitim sistemimizde en zorlu alanlardan biri olan ortaöğretimin yeniden yapılandırılması da önemli bir vurgu. Mesleki eğitime özel önem verileceği görülüyor. Meslek kazandırma, üniversitelere yığılmanın önlenmesi ve sınav kaygısının odakta olmaması için çalışılması gerekli. Anaokulunda en az bir yıl zorunlu eğitime dahil edilmesi kararı son derece önemli.