Eğitim sadece bir ‘tık’ ötenizde

Yabancı dil kursları

Hem ücretli hem de ücretsiz birçok kurs internette yer alıyor. Türkiye’de kimi özel kurslar belli kurlarda online ders hizmeti veriyor. İnternet dünyasındaki en büyük ücretsiz kurs hizmetiyse Busuu. Bu servis İngilizce ile birlikte birçok dünya dilinde ücretsiz aktiviteler yapma fırsatı sunuyor. 50 milyon kullanıcıyla dil öğrenmek isteyenleri bir araya getiriyor. ‘Engvid.com’ gibi siteler de IELTS-TOEFL gibi İngilizce yeterlilik sınavlarına hazırlananlara bedava içerik sunuyor.

Online kütüphane

İnternet öğrenme biçimlerini tümüyle değiştirdi. Bugün Türkiye’de birçok üniversite online üniversitelerinde milyonlarca içerik sunuyor. Kitaplar dijital ortama aktarılıyor. Sayısız kez indirilebiliyor. Bu da herkese kaynağa ulaşma fırsatı sunuyor. Dünya çapında online kütüphanesiyle adını duyuran önde gelen üniversite Cambridge. Ana kütüphanesinde 8 milyon içerik yer alıyor. Üniversite özellikle birkaç yıl önce yaptığı büyük dijital atağıyla tarihi el yazmaları, mektup ve harita gibi birçok önemli materyali online kütüphaneye kazandırdı. Ayrıca Encyclopedia Britannica gibi birçok ansiklopedi de basılı versiyonlarına son vererek artık sadece internet dünyası için bilgi paylaşıyor.

7/24 eğitim

Artık okullarda son ders zilinden sonra da eğitim devam ediyor. Üniversiteler özellikle son yıllarda güncellenen ortak sistemlerde öğrencilerinin ihtiyaçları olan bilgiyi edinmesini sağlıyor. Öğrenciler notlarını ve projelerini sisteme yükleyebiliyor. Ders seçimlerini yapabiliyor. Akademisyenler sistem üzerinden yorumlarını paylaşıyor, duyurularını yapıyor. Bu sistemler bürokratik işlemleri de hızlandırıyor. Transkript için talepte bulunmak, hatta okulu dondurmak bile mümkün.

Uzaktan eğitim

Bilgisayarınıza koca bir üniversiteyi getirebilecek denli geniş kapasiteye sahip. Lisans, yüksek lisans ya da ön lisans programlarına kaydolmak mümkün. Okula gitmeden tarih, iletişim, mühendislik gibi birçok alanda ‘fare’niz sayesinde eğitim alabilirsiniz. Türkiye’de 48 vakıf ve devlet üniversitesi uzaktan eğitim merkezleri sayesinde bunu sağlıyor. Dersler internet üzerinden veriliyor. Türkiye’de, Avrupa ve Amerika’daki trendlerle benzer olarak özellikle bilişim alanlarında uzaktan eğitim tercih ediliyor. En çok tercih edilen lisans programları bilgisayar mühendisliği, bilgisayar öğretmenliği ve endüstri mühendisliği. Uzaktan eğitim konusunda dünyanın öncü ülkesiyse ABD. Harvard Üniversitesi gibi dünyanın önde gelen üniversiteleri de uzaktan eğitim şansı sunuyor. Uzaktan eğitim yüksek lisans programlarını da kapsıyor. Özellikle MBA programları dünyada üniversitelerde büyük rağbet görüyor. Türkiye’de ise uzaktan eğitimde en çok tercih edilen yüksek lisans programları sermaye piyasası uzmanlığı ve finansal ekonometri.

Telefonlardaki eğitim uygulamaları

Mobil cihazlarda sayısız uygulama ücretsiz paylaşıma sunuluyor. Eğitimi daha eğlenceli hale getiren uygulamalar, öğrenmeyi yeniden tanımlıyor. Astronomi, tarih, coğrafya, matematik, fizik, kimya... Sayısız bilim dalı bu uygulamalar sayesinde ‘ders’ olmaktan çıkıp, merak ve gizem uyandıran keyifli uğraşlara dönüşüyor. Eğitim uygulamalarının yanı sıra kişisel gelişim için birçok içerik de web dünyasında hizmete sunuluyor. Bunların başında çıkar gözetmeyen TED yer alıyor. Dünya çapında ilham verici, hemen her konuda uzmanların kısa konferanslarına yer veren TED, başlı başına bir kişisel gelişim platformu. TEDx ile dünyanın her yerinde istenilen şartlar sağlandığında TED toplantıları düzenleyip, dünyaya sesinizi duyabiliyorsunuz. Türkiye’de özellikle lise ve üniversiteler kendi TED toplantılarını yapıyor.

İnternetin Türkiye’deki yolculuğu

Türkiye’de ilk internet bağlantısı 12 Nisan 1993’te ODTÜ Bilgi İşlem Daire Başkanlığı ve PTT’den sağlanan 64 Kbps kapasiteli kiralık hat kullanılarak gerçekleştirildi. Türkiye’de üniversiteler internetin yaygınlaşmasında büyük rol oynadı. ODTÜ, Bilkent, Boğaziçi, İTÜ’nün öncülüğünde Ekşisözlük ve Mynet gibi önemli siteler kuruldu. 2000’lere kadar günümüzde kullanılan ADSL, 3G/4G gibi teknolojilerin yanında bağlantı hızı oldukça düşük ve zahmetli olan çevirmeli ağ kullandı. TÜİK’in 2014 Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Araştırması’na göre Türkiye’nin yüzde 53.8’i internet kullanıyor.

İlk e-mail ‘ARPA’dan

İnternet topu topu yarım asrı biraz aşan bir geçmişe sahip. Bugünse global dünyayı besleyen en önemli damar. Peki internet nasıl icat edildi? Günümüze nasıl geldi?

İşte mucizenin kısa hikâyesi:

1958-1968: İnternet muhtemelen Soğuk Savaş’ın ilk yıllarında bulundu. Rusya’nın ABD’den önce uzaya araç göndermesi Eisenhower’ın Amerika’sında büyük şok yarattı. Bu yenilgi Amerikalılar’da yeni bir atılım isteği uyandırdı. 1958’de ABD Başkanı Eisenhower teknolojik üstünlüğü eline almak için İleri Araştırma Projeleri Merkezi’ni (ARPA) kurdu. Bilgisayar bilimcisi Robert William Taylor’ın öncülüğünde ARPA, üniversiteler ve önemli hükümet binalarına merkezi işlem birimlerine sahip ana çatı bilgisayarlar kurarsa hem çalışmaların hızlanacağını hem de tasarruf edeceklerini fark etti.

1969: ARPA 11 yıllık bir çalışmayla 1969’da ilk ağı kurdu.

1971: ARPA’da Amerikalı bilgisayar programcısı Raymond Samuel Tomlinson ilk e-maili gönderdi.

1972-1992: 20 yıl internet yalnızca ABD ordusu ve hükümeti tarafından kullanıldı. Ancak IBM, Apple gibi şirketler kişisel bilgisayarlarda çığır açtı.

1989: İngiliz bilim insanı Tim Berners- Lee, HTML’yi (Hiper Metin İşaretleme Dili) 1990’larda keşfederek bilinen sabit ve lokal interneti ‘World Wide Web’e yani bugün bildiğimiz ‘web’e dönüştürdü

1992: Asıl dönüşüm George Bush, internetin özel ve iş kullanımı için düğmeye basınca yaşandı.

1993: Marc Andreessen ve Eric Bina, ‘Mosaic’ adında ilk internet tarayıcısını üretti.

1994: Andreessen ve Bina, ‘Netscape Navigator Communications’ şirketini kurdu ve dünya çapında 10 milyondan fazla kullanıcısı olan Mosaic’in gelişmiş bir versiyonu olan Netscape ağ tarayıcısını hayata geçirdi.

1994: Stanford Üniversitesi’nden iki öğrenci Jerry Yang ve Dave Filo o zamana kadarki en büyük web portalı Yahoo’yu hizmete sundu. Sadece bir yılda Yahoo, Web’te en popüler portal oldu. Reklam almaya ve Reuters gibi uluslararası haber ajanslarıyla işbirliği yaparak haber yayınına başladı.

1998: İlk yıllarda Yahoo’nun gölgesinde kalsa da milenyumla Google büyük atağına başladı.

2004: Harvard Üniversitesi öğrencisi Mark Zuckerberg bugün 1 milyar 400 milyon kullanıcıya sahip Facebook’u kurdu.

2006: Jack Dorsey’in başında olduğu ekip Twitter fırtınasını başlattı.