Edebiyat Nedir Ve Türleri Nelerdir? Edebiyat Akımları, Çeşitleri Ve Özellikleri Hakkında Bilgi

Edebiyatın kapsamı içerisinde sadece yazılı eserler değil sözlü eserlerde bulunmaktadır. Yazılı olmayan bu eserlere ise sözlü edebiyat adı verilir.

Edebiyat Nedir?

Edebiyat Arapça kökenli bir kelimeden türemiştir. Duygu, fikir veya imgelerin sanatsal bir biçimde ortaya konmasına edebiyat denmektedir. Edebiyat sözlü veya yazılı anlatım sürecidir. Edebiyatın belirli kuralları vardır. Yazılı ve sözlü olarak ortaya konan tüm eserler edebiyat adı verilmektedir. Edebi eserlerin okuyun veya izleyen kişileri etkilemesi beklenir. Anlatımın düzgün olması önemlidir. Ayrıca ortaya konan eser dönemin özelliklerini yansıtmalıdır. Estetik ölçüler edebiyat için önemli kavramlardır.

Edebiyat Türleri Nelerdir?

Edebiyatın türleri bulunmaktadır. Bu türleri iki ayrı çeşit olarak ele almak gerekmektedir. Edebiyat türleri nesir ve nazım olarak ayrılır. Nesir düz yazı olarak oluşturulan eserlere verilen addır. Nazım ise belirli ölçüler dâhilinde oluşturulan şiirlere verilen isimdir. Hece vezni, ölçü ve kalıp dikkate alınarak yazılmaktadır. Nesir ise roman, tiyatro ve öykü gibi alanların tümünü kapsamaktadır.

Edebiyat Akımları

Edebiyat akımları aynı görüşte yazarların bir araya gelmeleri sonucunda oluşmuş eserlerdir. Sanatçılar oluşturdukları akımlar doğrultusunda belirli ilkeler ortaya koymuşlardır. Edebiyat akımlarının oluşmasında pek çok faktör etkili olmuştur. Toplumsal yapının değişmesi edebiyat akımını etkilemiştir.

Teknolojinin gelişmesi ve ilerlemesi de edebiyat akımlarını farklı boyutlara taşımıştır. Siyasetten, teknolojiye kadar pek çok faktör edebiyat akımının temelidir. Edebiyat akımları, diğer bir akıma karşı bir tepki sonucu oluşur. Edebiyat akımlarını ortaya çıkaran kişilerde kuralları kendileri belirlemektedirler. Edebiyat akımları ilk olarak Avrupa’da başlamıştır.

Edebiyat Akımı Çeşitleri

Edebiyat akımları Avrupa’da ortaya çıkmadan önce iki düşünce söz konusuydu. Bunlar Rönesansçılık ve Hümanizm düşüncelerdir. Sonrasında ise ortaya çıkan akımlar şunlardır;

Hümanizm

Rönesansçılık

Klasizm

Romantizm

Gerçekçilik

Natüralizm

Simgecilik

Kuralsızlık

Dışa vurumculuk

Varoluşçuluk

Edebiyat Akımları Özellikleri Hakkında Bilgi

Edebiyat akımlarının hepsinin farklı özellikleri vardır. Akımlar yapıları gereği toplumun yapısını ortaya koyarlar. Dönemin etkilerini bünyelerinde barındırırlar. Edebiyat akımları yapıları gereği ise toplumun fikirlerini etkilemektedir.

Hümanizm: Bu edebiyat akımının temeli insan üzerine kurulmuştur. İnsana değer verir. Dante ise bu akımın temsilcisidir.

Rönesansçılar: Bu akımda insan ögesi ve sevgisi ile mantık harmanlanmıştır. Bilimin bu akımda önemli olduğu görülür. Shakespeare bu akımın öncüleri arasındadır.

Klasisizm: Bu edebiyat akımı Fransa’da ortaya çıkmıştır. İnsanlara saygı felsefesi üzerine kurulu bir edebiyat akımıdır. Bu akımda sıradan kişilere yer verilmemektedir. Akımın özünde asalet vardır. Bu akımsa sanatçı kendini açığa çıkarmaz.

Romantizm: Bu akımda artık klasisizm kurallarından uzaklaşıldığı görülmektedir. Bunun akımda duygu aklın yerini alır. Ayrıca tabiata önem verilir. Eseri yaratan kişiler kimliklerini saklamaz. Namık Kemal bu akımın bizdeki temsilcisi olmuştur.

Realizm: Fransa’da ortaya çıkmış bir akımdır. Edebiyat akımları hep başka akıma tepki olarak ortaya çıkmıştır. Realizmde, romantizm akımına tepki olarak ortay çıkan bir akımdır. Edebi eserlerin konuları gerçek olaylar ve kişilerden alınmaktadır.

Natüralizm: Bu akımda ise Toplumu sanki bir deney ortamı gibi algılarlar. İnsan bu deney ortamındaki kişi sanatçı ise bilgin olarak kabul edilir.

Akımların her birinin yaklaşımı farklıdır. Edebi eserler roman, hikâye, masal mesnevi gibi eserler olabilir. Şiir edebi eser kategorisinde yer alır. Ama bunun dışında tiyatro gibi görsel etkinliklerde edebi eser kategorinde yer alır.