Edebiyat nedir? Edebiyat akımları nelerdir?

Edebiyat genel olarak herhangi bir yazılı veya sözlü çalışmayı ifade etmek için kullanılır. Ancak yaygın olarak ve dar bir anlamda, akademik yazı ve gazetelerin aksine düz yazı ve şiir gibi bir sanat formu olarak kabul edilen yazıları ifade etmek için de kullanılır.

 Edebiyat Nedir?

 Son yüzyıllarda edebiyat kelimesinin tanımı çoğu yazıya geçirilmiş sözlü eserleri de içerecek şekilde genişletilmiştir. Bir sanat biçimi olarak edebiyat, tarih ve felsefe disiplinlerinin yanı sıra otobiyografi, günlükler, anılar, mektuplar ve deneme yazılarını da içerebilmektedir.

 Edebiyat tanımları zaman içerisinde değişmiştir. Edebiyat kültürel olarak göreceli bir tanımdır. Batı Avrupa’da on sekizinci yüzyıldan önce tüm kitapları ve yazıları ifade etmek için kullanılırdı. Hayali yazının sınırlarını çizmeye başladığı Romantik dönemde edebiyat kelimesi daha sınırlı bir anlama kavuşmuştur. Edebiyatı neyin oluşturduğuna dair güncel tartışmalar daha eski, daha kapsayıcı kavramlara geri dönme olarak görülebilmektedir. Buna örnek olarak kültürel araştırmalar, kanonik çalışmaların yanı sıra hem popüler hem de azınlık türlerin analiz konusu olarak alınması gösterilebilir.

 Edebiyatın değer yargısı tanımı, yalnızca yüksek kalite veya farkındalığa sahip olan ve güzel yazı olarak adlandırılan bir geleneğin parçası olduğunu düşündürtür. Bu tür bir tanım edebiyatı yazmaya indirgenmiş en iyi düşüncenin en iyi ifadesi olarak sınıflandırıldığında ortaya çıkar. Buradan yola çıkılarak sorunun edebiyat için biçilmiş nesnel bir tanımın olmaması olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Edebiyatı edebiyat yapan şey, her şeyin edebiyat olabilmesi ve evrensel olarak kabul gören her şeyin değer yargılarının değişmesiyle dışlanabileceği gerçeğidir.

 Edebiyat için sunulan biçimci tanıma bakıldığında şiirsel etkileri ön plana çıkaran bir tanım görülür. Buna bağlı olarak da edebiyatın edebiyatı veya şiirselliği onu sıradan konuşma veya diğer yazı türlerinden ayırır. Bilimsel literatür gibi özelleşmiş terimlerin yayınlanan materyalleri ifade etmek için kullanılması çoğu kişi tarafından yararlı bir özellik olarak görülmektedir. Biçimci tanımdaki sorun, edebiyatın sıradan dil kullanımlarından saptığını söylemek için önce bu kullanımların tanımlanması gerekmesidir. Bu zor bir iştir çünkü dilin günlük kullanımı toplumlara ve yaşanılan döneme göre değişmektedir.

 Edebiyat Akımları Nelerdir?

 Edebiyat akımları, edebi çalışmaları türe veya döneme göre ayırmanın aksine benzer felsefi, güncel veya estetik özelliklerin kategorilerine göre ayırmanın bir yoludur. Diğer kategoriler gibi, edebi hareketler de edebi eserleri karşılaştırmak ve tartışmak için bir dil sağlamaktadır. Bu terimler eğitim müfredatları için veya antolojiler için yararlıdır. Bu akımlardan bazıları oluşturuldukları dönem içerisinde tanımlanırken bazıları da oluşturuldukları dönemlerden on yıllar veya yüzyıllar sonra tanımlanmışlardır.

 Buna ek olarak bazı akımlar iyi tanımlanmış ve farklıyken bazıları belirsiz ve diğer tanımlarla örtüşen bir yapıya sahiplerdir. Dünyada görülen ve önde gelen edebi akımlar Hümanizm, Klasisizm, Romantizm, Parnasizm (yalnızca şiirde betimselcilik), Modernizm, Natüralizm, Sembolizm, İdealizm, Realizm ve Gelecekçilik olarak gösterilmektedir. Bu akımlardan bazılarının açıklamaları aşağıdadır.

 Romantizm: Mantık ve bilimsel düşünceden ziyade duygu ve hayal gücünü vurgulayan, aydınlanmaya tepki olarak doğmuş bir akımdır. On dokuzuncu yüzyılda ortaya çıkmıştır.

 Realizm: Tarzı ve görünüşü sadeleştirmeye, yoksulluğa ve günlük kaygılara olan ilgiye dayana edebiyat akımıdır. On dokuzuncu yüzyıl sonlarında ortaya çıkmıştır.

 Natüralizm: Kalıtımın ve çevrenin insanı kontrol eden unsurlar olduğunu savunan edebi akımdır. On dokuzuncu yüzyıl sonunda ortaya çıkmıştır.

 Gelecekçilik: Entelektüel olmaktan ve sabit söz dizimi kullanmaktan kaçınan bir edebi akımdır. İroni ve analojiden yararlanır.