Duygusal Zeka nedir ve neden önemlidir? Duygusal Zeka eğitimi hakkında bilgi
Güncelleme Tarihi:
Duygusal zeka, bireyin kendi hisleri dışında yakın çevresindeki insanların duygularını anlamasına denir. İngilizce karşılığı Emotional Quotient olduğu için kısaca. ''EQ'' şeklinde yazılır. Yapılan araştırmalar sonucunda duygusal zekanın beynin sağ lobu ile ilintili olduğu ispatlanmıştır. Duygusal zekanın önemine ve eğitimine dair merak edilenleri sizin için derledik.
EQ ile IQ (Intelligence Quotient) arasında birçok açıdan fark vardır. IQ, insanların belli başlı konularda ne kadar bilgi sahibi olduğunu belirler. Bir kişinin IQ'sü ne kadar yüksek ise öğrenme hızı da aynı oranda yüksektir. Daha çok sayısal zeka ve mantık olarak tanımlanır. EQ'su yüksek olan kişiler ise duygularını kontrol ve ifade etme konusunda diğer insanlara göre çok daha başarılıdır.
Duygusal Zeka Nedir?
Duygusal zeka kısaca sosyal zeka olarak da tanımlanır. Bu nedenle gelişmesinde ya da azalmasında ailenin, yakın arkadaşların ve iş hayatının payı büyüktür. Sosyal zeka toplam dört aşamadan oluşur. İlk aşama, başkalarının duygularını algılamaktır. Buna kısaca ''empati'' adı verilir. Kişinin kendini başkalarının yerine koyup onun gibi düşünüp hissetmesi anlamına gelen empati, duygusal zekanın ilk ve en önemli kısmını oluşturur. Empati yapabilen kişiler çok daha yardımsever bir kişiliğe sahip oldukları yakın çevreleri tarafından sevilir ve takdir edilirler.
İkinci aşamada kızgınlık, öfke, kaygı gibi negatif duygular üzerinde akıl yürütme ve sonuca varma yer alır. Örneğin birinin sınıf arkadaşının neden endişeli olduğunu anlaması ve buna göre davranması, duygusal zekasının gelişmiş olduğunu gösterir. Aynı şekilde kızgın birini sakinleştirmek ya da üzgün birini teselli etmek de EQ'nun yüksek olduğunu gösterir. Üçüncü aşamada kişinin kendi duygu ve dürtülerini kontrol altında tutması gelir.
Bireyin hissettiği duyguları yakın çevresindeki kişilerin duygularıyla karşılaştırması ve buna göre davranması, EQ'nun son aşamasıdır. Duygusal zeka, IQ ile kıyaslandığında yoruma açık bir konudur. Fakat bu alanda yapılan birçok inceleme ve araştırma, EQ seviyesinin de tıpkı IQ gibi zaman içerisinde azalıp artabileceğini gözler önüne sermiştir.
Duygusal Zeka Neden Önemlidir?
Duygusal zeka, kişinin özel hayatında çok daha dengeli ve huzurlu olmasını sağlar. Modern çağda birey bazı zamanlar kendi duygularını anlamakta bile güçlük çekmektedir. Bununla birlikte anne, baba, eş, kardeş gibi yakın aile üyelerinin hislerine ortak olmak için, duygusal zekanın gelişmiş olması gerekir.
EQ, iş yaşamındaki başarının da kilit noktalarından birini oluşturuyor. Çalışma arkadaşlarıyla sağlıklı bir iletişim kurmak isteyen kişilerin ilişki yönetiminde başarılı olması gerekiyor. Duygularını kontrol edemeyen ya da gizleyemeyen bireyler ise sadece iş yerinde değil sosyal hayatta da arkadaş edinmekte zorlanır. Geçtiğimiz yıl İngiltere'de yapılan bir araştırmanın sonucunda, sosyal zekası yüksek insanların, terfi etme şanslarının diğer kişilere oranla %60 - %65 oranında daha fazla olduğu ortaya çıktı.
Duygusal zeka evlilik ve aile ilişkilerinde de kritik bir öneme sahiptir. Fedakarlık ve empati yapabilen, yardımlaşmaktan kaçınmayan bireyler, karşı cinsle çok daha uzun süreli ve mutlu ilişkiler kurabilmektedir.
Duygusal Zeka Eğitimi
Günümüzde birçok yaşam koçu, psikolog ve insan ilişkileri uzmanı duygusal ve sosyal zeka eğitimleri veriyor. Bu eğitimlerin başında stres yönetimi gelmektedir. Süresi 3 ile 5 hafta arasında değişen kurslarda, iş yerinde ve sosyal hayatta stresle mücadele yöntemleri öğretiliyor. Motivasyon ve öz-motivasyon da duygusal zeka eğitiminin önemli bir parçasıdır. Eğitim programlarında negatif ve pozitif motivasyonun arasındaki temel farklar örneklerle anlatılmaktadır.
Duygusal zeka eğitimlerinde verilen diğer dersler şunlardır: Çatışma Yönetimi - İnisiyatif Alma - Başarı Dürtüsü - Örgütsel Bilinç ve Etkili Beden Dili.