Dürtü nedir? Psikolojide dürtü kontrol bozukluğu nelere yol açar?

Tepki vermek veya tepki almak dürtüler sonucunda gerçekleşen eylemlerdir. Bu nedenle bireylerin dürtülerini kontrol edememesi yaşama sağlıklı devam edebilmek için tedavi edilmesi gereken bir durumdur.

 Dürtü Nedir?

 Psikoloji sözlüğünde dürtü kavramı tepki vermeye hazır olma durumu olarak ifade edilir. Kişinin yaşadığı durumlar karşısında harekete geçmesini sağlar. Bazı durumlarda dürtüleri kontrol etmek zorlaşır ve tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlık boyutuna ulaşır. Bir uzmandan yardım alınarak dürtü kontrol bozukluğundan kurtulmak mümkündür.

 Psikolojide Dürtü Kontrol Bozukluğunun Nedenleri Nelerdir?

 İnsan psikolojisi yaşadığı olaylardan veya çevresinde gelişen durumlardan etkilenmeye müsaittir. Bu nedenle dürtü kontrol bozukluğunun nedeni yaşanmış herhangi bir durum olabilir. Kişinin mizacı, hormonal bozuklukları, çevresel ve genetik etkenler de dürtü kontrolünü kaybetmeye neden olabilir.

 Hali hazırda yaşanmakta olan diğer psikolojik rahatsızlıklar da dürtü kontrol bozukluğuna yol açabilir. Anksiyeteyle birlikte yeme içme bozuklukları, çocuklukta yaşanmış travmalar veya beyinden alınan hasarlar dürtülerin kontrol edilmesini engelleyebilir. Aşırı üzülmek, sürekli baskı ve stres altında olmak, farklı sendromlara yakalanmak da dürtü kontrolünü engelleyebilir.

 Psikolojide Dürtü Kontrol Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?

 Dürtü kontrol bozukluğunun kendine has bazı belirtileri bulunur. Diğer rahatsızlıklardan ayırt edilebilmesini sağlayan en önemli belirti, bireyin herhangi bir durumda harekete geçmeden önce yaşadığı duygulardır. Hareketlerden önce aşırı zevk alma, rahatlama, stres veya gerginlik durumları dürtü kontrol bozukluğu belirtileri arasındadır.

 Bireyin hem kendine hem de çevresindekilere zarar verme isteği önemli belirtilerdir. Önceden planlanan ya da ani gelişen olumsuz davranışlar sergilenebilir. Tüm olumsuz davranışların ardından bireyin sakinleşmesiyle beraber yaşadığı pişmanlık hissi de dürtü kontrolünü sağlayamamasından kaynaklanmaktadır.

 Psikolojide Dürtü Kontrol Bozukluğu Nelere Yol Açar?

 Dürtülerin kontrol edilememesi kişinin hayatını olumsuz yönde etkiler. İş ve akademik hayatta başarısızlığa sürüklenme, toplum tarafından kabul görmeme, depresyon gibi rahatsızlıklar oluşma ihtimali vardır. Kişinin uyku ve yeme içme düzenindeki bozukluklar da dürtü kontrolünü sağlayamadığı için oluşması mümkün durumlardır.

 Çalma, saç koparma, aralıklı patlayıcı bozukluk, kasıtlı yangın çıkarma ve kumar oynama dürtü kontrolü sağlanamadığı için oluşan bazı hastalıklardır. Bu nedenle yasa dışı hareket ederek hapis cezası almaya, kişinin kendine veya çevresindekilere zarar vermekten zevk alma durumlarına yol açabilmektedir.

 Dürtü kontrolünün en olumsuz etkisi bireyin kendisiyle sürekli çatışma içinde olmasıdır. Yaşama zevkini kaybetme, hayat amacını bulamama, geleceği görememe gibi durumların oluşmasına neden olur. Bireysel barışıklık kaybedildiği için doğru karar alamamaya yol açar. Bu nedenle kişi sürekli kendini kararsız, gergin, yolunu bulamamış şekilde hisseder. Hastalık da bu olumsuz duygu ve düşüncelere bağlı olarak ilerlemeye devam eder.

 Dürtü Kontrol Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?

 Psikolojide sık sık görülebilen dürtü kontrol bozukluğu hastanın durumuna göre psikoterapi ve ilaç tedavileriyle gerçekleştirilir. En önemli durum, kişinin tedavi olmak ve sağlıklı yaşama dönmek istemesinden geçer. Doktorların ve psikologların düzenli takibi sayesinde kısa sürede iyileşme görülebilmektedir.

 Dürtü kontrol bozukluğu için uygulanan belirli bir tedavi yoktur. Bu nedenle genellikle hastalığı oluşturan ana sebep bulunmaya çalışılır. Ana sebebin tedavi edilmesiyle yüksek oranda azalan dürtü bozukluğu, tedavinin devam etmesi halinde tamamen ortadan kalkabilir. Özellikle ilaçların düzenli kullanılması ve psikoterapilerde doğru bilgilerin verilmesi bu süreci hızlandıran etkiler arasındadır.