Doping nedir ve ne işe yarar? Doping zararları nelerdir?

Doping, sporcuların bir yarışmada avantaj elde etmeleri için performansı artıran ilaçlar veya yöntemler için kullanılan genel bir terimdir.

 Doping Nedir ve Ne İşe Yarar?

Bireyin hemoglobin konsantrasyonunu normalden daha yüksek bir seviyeye yükselterek, kandaki oksijen içeriğini yapay olarak artırmak mümkündür. Buna kan dopingi denir. Dopingin kana karışması genellikle iki yöntemle gerçekleştirilir. Birincisi kan transfüzyonu diğeri kişinin damarına kan aktarımıdır. Her iki yöntem de kandaki hemoglobin düzeyini artırır.

 Hemoglobin seviyelerindeki artış, maksimum oksijen iletimini artıracaktır çünkü fazla hemoglobin molekülleri vücutta fazladan oksijen taşır. Bu sayede sporcunun dayanıklılığı ve performansı artırılır. Yapay oksijen taşıyıcıları, hemoglobin çözeltisi ve perflorür olmak üzere iki alt gruba ayrılır. Bu kimyasallar vücuttaki kandaki oksijeni dolaştırmak için üretilir.

 Son yıllarda sporcular, dünyadaki her spor dalında performans arttırıcı ilaçlar ya da teknikleri gittikçe daha sık kullanmaktadır. Doping kullanımı eski Yunan uygarlığına kadar izlenebilir. O dönemin sporcuları güçlerini artırmak için mantar, ginseng ve morfin gibi maddeler kullanırlardı. Bazı sporcular bu maddeyi ya da yöntemi kullanmayı sevmese ve spor etiğine uymasa da bazıları yine de teknolojinin ve tıbbın getirilerini avantaj elde etmek için kullanmaya çalışmaktadır.

 Vücutta oksijen taşınmasının yapay artışı, kan transfüzyonu, özel irtifa eğitim teknolojisi ve en son ilaçlarla sağlanabilir. Bu ilaçlar ya da tekniklerle sporcular egzersizi hızlandırabilir ve yorgunluğu azaltabilir. Pek çok spor dalında kan tağşişinin kullanılması yasaklanmış olsa da, kullanılan tekniklerin zenginliği ve detaylı planlaması tespit edilmesini zorlaştırmaktadır.

Genel olarak doping, sporcuların müsabakalarda ya da yarışmalarda avantaj elde ettiği ilaçlar veya teknikler için kullanılan genel bir terimdir. Kullanılan yöntem, sporcunun dokularındaki oksijen miktarını artırmayı amaçlamaktadır. Temelde iki yol vardır. Birincisi yapay oksijen dağıtımı, ikincisi ise kana karıştırılmasıdır.

 Yapay oksijen taşıyıcılar, vücuttaki oksijenin taşınmasını artırmak için tasarlanmış maddelerdir. Daha önce gördüğümüz gibi vücutta doğal olarak çalışan birim hemoglobindir. Bu bilgilere dayanarak bilim adamları, hemoglobini kırmızı kan hücrelerinden ayırıp doğrudan vücuda göndermenin oksijen taşınmasını artıracağına inanıyorlar.

 Doping Zararları Nelerdir?

 Günümüzde sporcuların fiziksel performanslarını yapay olarak iyileştirebilmelerinin birçok yolu vardır. Dayanıklılık sporlarında, atletik performansı iyileştirmek için kandaki oksijen miktarını artırmak çok önemlidir. En basit kan naklinden bileşiklerin genetik mühendisliğinin nihai ürünü olarak kullanımına kadar birçok uygulama sporcuların fiziksel gelişimini veya dayanıklılığını artırmak için seçeneklerdir.

 Doping için, uyarıcı suç terimi kullanılmaktadır. Anlaşılır bir şekilde, bir veya daha fazla anti-doping kuralı ihlal edilmektedir. Uyarıcılar, sporcuların sağlığını tehlikeye atan maddelerdir, gereksiz risklere neden olabilir ve spor etiğini ihlal edebilirler. Kişisel sağlığınızı tehdit eden, bazıları bilinen riskler bazıları henüz bilinmeyen ani ya da uzun vadeli yan etkilere maruz kalma durumu; biyolojik dengeyi bozar ve ölüme neden olur.

Artan kalp krizi ve buna bağlı ölüm riski,

İyi huylu veya kötü huylu tümör,

Karaciğer disfonksiyonu oluşur,

Kısırlığa neden olur,

Hormon dengesi bozulur,

Çocuklarda bodur büyümeye yol açar,

Kadınlarda kıllanma ve kas kütlesi artar,

Akne artışı,

Saç dökülmesi meydana gelir,

Sesin kalınlaşır,

Her zaman agresif ve sinirli bir yapı meydana getirir.

Özellikle atletizm sporlarının çoğunda doping uygulamaları kullanılır. Fakat çoğu bulunabilir. Ütopya olsa da umudumuz çeşitli spor dallarında dopingi ortadan kaldırmak ve oyunda adaleti sağlamaktır.