Güncelleme Tarihi:
Dönence 23° 27' kuzey ve güney enlemlerinin ismidir. Burada güneş ışınları kuzey ve güney yarım kürelerde yeryüzüne dik açı ile geldikleri son enlemdir. 2 tane dönence vardır. Kuzey yarım küredeki dönence Yengeç Dönencesi, güney yarım küredeki dönence ise oğlak dönencesi olarak isimlendirilmektedir.
Dönence Nedir?
Dönence, Tropika ismi ile de bilinmektedir. Dünyaya gelen güneş ışınlarının yılda bir defa dik açı ile geldiği sıcak kuşaktaki kuzey ve güney sınırlarını meydana getiren Ekvatorun yaklaşık 23° 27' kuzeyi ile güneyinden geçtiği düşünülen iki enlemin genel ismidir.
İki enlem arasında kalan kısım ise Tropikal kuşak olarak isimlendirilmektedir. Bu iki enlemden kuzey yarım kürede olanı Yengeç Dönencesi, güney yarım kürede olanı ise Oğlak Dönencesi olarak isimlendirilmektedir.
21 Haziran tarihinde güneş ışınları Yengeç Dönencesine dik bir açı ile gelir. 21 Haziran'da Kuzey Yarım kürede yaz mevsimidir. Güney Yarım kürede ise kış başlangıcı olarak ifade edilmektedir.
Güney Kutup Dairesi bölgesinde en az 24 saatlik bir gece yaşanmaktadır. Bugün itibari ile dünyanın kuzey bölgesinde günler kısalır güney bölgesinde ise günler uzamaya başlar. Bu durum Yaz Gündönümü olarak isimlendirilmektedir.
Güneş ışınlarının Oğlak dönencesine dik gelmesi ise 21 Aralık tarihinde olmaktadır. Bu tarihte Kuzey yarım kürede kış mevsimi yaşanır. Güney Yarım Kürede ise yaz mevsimi yaşanmaktadır. Bu tarihte Kuzey Kutup Bölgesinde 24 saat gece olmaktadır.
Dönence, matematik iklim kuşağı adını alan Tropikal iklim kuşağının kuzey ve güney sınırları olarak ifade edilebilir. Dönenceler arasındaki iki meridyenin uzaklığı yaklaşık olarak 100 km civarındadır.
Coğrafyada Kısaca Dönence Kavramı ve Tanımı Nedir?
Dönence 23° 27' Kuzey Güney enlemlerinin genel adı olarak ifade edilebilir. Bu enlemler güneş ışınlarının Kuzey ve Güney yarım kürelerde dik geldiği en son enlem olma özelliğine sahiptirler.
İki adet dönence vardır. Kuzey Yarım Kürede bulunan dönence Yengeç Dönencesi, Güney Yarım kürede bulunan dönence ise oğlak dönencesi olarak isimlendirilmektedir.
Dönence uzay ve astronomide ise tropik olarak ifade edilir. Güneş ışınlarının dik açıklığının en büyük ve de en küçük olduğu bölgelerin ismidir. Bunun yanında Güneş'in gün dönümünde gökyüzünde bulunduğu yer olarak da ifade edilir.
Yaz dönencesi 21 Haziran tarihi iken, kış dönencesi ise 21 Aralık tarihidir. Ay ile Güneş'in hareket ederken geri döndüğü yer ya da daire olarak da ifade edilebilmektedir.
Dünya üzerinde güneş ışınlarının yılda iki kere dik açı ile geldikleri bölge dönence olarak isimlendirilmektedir. Ekvatorda 23° 27' kuzey güney enlemlerinin geçtiğinin düşünüldüğü iç çemberlere verilen isimdir.
21 Haziran tarihinde güneş ışınlarının kuzey yarım küreye dik gelmesi ile;
Kuzey yarım kürede yazın, güney yarım kürede ise kış mevsiminin başladığı tarihtir.
Yengeç dönencesinden kuzeye doğru gidildiği zaman gündüzler uzamaktadır. Güneye gidilirse geceler uzamaktadır.
Yengeç dönencesinde güneş ışınlarının dik gelmesi halinde gölge boyu 0 olur.
21 Haziran itibari ile güneş ışınlarının dik açı ile geldiği bölgeler güneye doğru kaymaktadır.
21 Aralık tarihinde güneş ışınlarının güney yarım küreye dik gelmesi ile;
Bu tarihte kuzey yarım kürede kış, güney yarım kürede ise yaz mevsimi başlamaktadır.
Oğlak dönencesinden güneye gidildiği zaman gündüz süresi artar, kuzeye doğru gidilirse de gece süresi artar.
Oğlak dönencesine güneş ışınlarının dik gelmesi halinde gölge boyu 0 olacaktır.