Doğu’da üniversite olmak

Karanlıktan sonra çıkan güneşin doğduğu yer olarak bilinen “Doğu”, yıllarca birçok medeniyete ev sahipliği yaptı. İçinde yüzlerce kültürü barındırmış ve bu kültürlerin birbirleriyle kaynaşmasını sağlayan rengarenk bir tablo olmasına rağmen uzun zaman bir sürgün yeri olarak görüldü. Yeni yöneticilerin bakışlarında ise doğu bir ümit, bir heyecan, bir kardeşlik yeri ve ilim irfan için gelecek köprüsü olarak algılanmaya başlandı. Yöneticiler, bu yeni anlayışla Doğu’da birçok yeniliğe adım attılar. Yeni açılan birçok üniversite de bu adımlardan biri.

Doğu üniversitelerinin bölgeye getirdiği en belirgin katkılardan biri de bölgedeki birçok insan için eğitimi erişilebilir kılmaları. Bazı ebeveynler ekonomik, ailevi ya da kişisel nedenlerinden dolayı çocuklarının uzak bir yerde üniversite okumasına sıcak bakmayabiliyorlar. Yaşadıkları bölgede açılan üniversiteler ile bu bireylerin üniversite okumaları için önemli bir fırsat sağlanmış oldu. Bu fırsat, eğitime katılma oranını arttırırken kişisel statünün yükselmesini, sosyalleşmeyi, teknolojiye uyumu, vatandaşlık bilincinin gelişmesini ve topluma hizmet oranının artmasını sağlar.

Farklı standartları, kültürel ihtiyaçları ve beklentileri olan insanların üniversite için bölgeye gelmesi, bölgedeki insanlar üzerinde olumlu bir etki oluşturuyor. Bu da üniversitenin sadece eğitimi değil kültürü de yayan bir ortam olduğu gerçeğini açık bir şekilde ortaya koyuyor. Doğudaki üniversitelerin bölgeye en önemli katkıları ekonomik ve kültürel açıdan oluyor. Üniversiteler bölgede tüketimi arttırırken işgücü hareketliliğini, barınma, iletişim ve taşımacılıkta iyileşmeyi ve böylece Batı’daki şehirlere göçün azalmasını da sağlıyorlar.

Zor şartlar olgunlaşmalarına katkıda bulunacak

Türkiye’nin Doğu’sundaki birçok üniversite, fiziki koşullar yeterince sağlanamadığı için sorunlar yaşıyor. Sosyal ve ekonomik imkanların yetersizliği, psikolojik sorunlar, üniversiteyi kazanan öğrencilerin şüpheci yaklaşımı, ulaşım, barınma gibi zorluklar Doğu’daki üniversitelerin ortak problemleri. Akademik bilgi üretimi bakımından da yeni üniversiteler dezavantajlı durumda. Kuruluşu yıllar öncesine dayanan köklü ve merkezi üniversitelerle yarışması güçtür. Doğu üniversitelerinin akademik bilgi ve araştırma ortamı üretiminde yarışabilmesi şimdilik eşit koşullarda olamayacağından zaman alacak. Ancak yoğun ve etkili bir çalışma ile bu mümkün hale gelecek. Doğu’da araştırma yapanlar için “bakir alanların” çokluğu önemli bir fırsat. Yalnız araştırma için altyapı eksikliği ve sosyo-ekonomik yetersizlikler çalışmaları olumsuz şekilde etkileyebiliyor. Üniversiteler öğretim elemanı, öğrenci değişimi ve imkanların ortak kullanımı gibi konularda şehirlerarası ve uluslararası üniversiteler ile işbirliği yaparak üniversitelerinin nitelik ve niceliğini arttırabilir.

Türkiye’nin diğer bölgelerinden Doğu’ya gelenler, ülkelerinin kültürel ve coğrafi zenginliklerinin farkına varacaklar. Doğu’daki her şehrin tarihi mekanlarını gezerek ülkelerinde yaşanan tarihi olayların geçtiği bölgeleri daha iyi tanıma fırsatı bulacaklar. Birçok inanışın bulunduğu bir bölge olan Doğu, buraya gelen öğrencilerin farklı inanışları görüp tanıması açısından çok zengin. Farklı inanışlara sahip insanların birarada yaşamasını ve bu inanışların saygıyla karşılanıp diğer inanışlarla etkileşim içinde bulunmasını keşfeden öğrenciler hayata birçok pencereden bakma olanağını bulacaklar. Bölgeye gelen bireyler kendilerini sadece alanlarında değil kültürel anlamda da geliştirme fırsatı bulacaklar. Barınma ve iş bulma imkanlarının fazla olduğu bölgelerden Doğu’ya gelen öğrenciler, burada bu imkanların daha kısıtlı olmasından kaynaklanan bazı problemler yaşayacaklar. Yaşanan bu problemler bireylere zor şartlarda ayakta kalmayı öğretirken bireylerin olgunlaşmasına da katkıda bulunacak.

Doğu’yu tercih edilir hale getirir kolaylıklar sağlanması, öğretim üyelerinin Doğu’da görev yapmasını zorunlu hale getirecek çalışmaların olması, öğrencilerin yurt-burs imkanlarının arttırılması, servis, ulaşım ve iletişim gibi imkanların geliştirilmesi gerekiyor. Çeşitli kültürel faaliyetlerle üniversite ile halkın kaynaşması ve üniversitenin halk tarafından benimsenip korunmasının sağlanması gerekiyor.
Türkiye’nin Doğu’sundaki üniversitelerin daha başarılı ve bulundukları bölgeye daha yararlı olabilmeleri için ihtiyaçların iyi belirlenmesi ve doğru yolu bulmak için çalışmaktan asla vazgeçilmemesi gerekiyor.