Diyak nedir ve ne işe yarar? Diyak Sembolü, özellikleri, çalışma prensibi ve kullanım alanları

Diyak pek çok alanda kullanılmakta ve farklı bir çalışma prensibine sahip sistemlerden biridir. Şimdi bu sistemin ne olduğunu öğreneceğiz ve nasıl çalıştığına bakacağız. Aynı zamanda hangi alanlarda kullanıldığını ve ne gibi bir önemi olduğunu da inceleyeceğiz.

 Diyak Nedir?

 Alternatif akım için anahtarlama olarak kullanılan diyak, aynı zamanda çift yönlü çalışabilen bir diyot olarak bilinmektedir. Hem doğru polarlama hem de ters polarlanma anında iletime geçme özelliğine sahip yarı iletken ve tam dalga bir yapım şeklinde ifade edilir. Özellikle elektrik devreleri için çok sık kullanılan sistemler arasında yer almaktadır. Bu konuda alternatif akım anahtarlaması yapabilmek için diyak kullanılır. Üstelik iletime geçme gerilimi sabit olduğu için gerilim anahtarı olarak da yaygın kullanılan sistemlerden biridir.

 Diyak Ne İşe Yarar?

 Bir anahtarlama sistemi olarak kullanılan diyak, birçok farklı devrede kullanım özelliğine sahiptir. Bu konuda birçok sistem yarı iletken tiryak ile hazırlanmaktadır. Bu düzenleme kapsamında triyak tetiklenmesi ise diyak ile gerçekleşir. Böylece sistemlerin çok daha etkin ve düzgün bir şekilde çalışmasına olanak vermektedir. Bu konuda diyak sisteminin kullanıldığı alanları şu şekilde ifade etmek mümkün;

 - Bir elektrik ışık kaynağını dim etme

 - Darbe osilatörü

 - Motor kontrol sistemleri

 - Isı kontrol sistemleri

 - Tristör ve triyak tetikleme devreleri

 Bu şekilde daha birçok farklı alanda günümüzde amaca uygun şekilde diyak değerlendirilmektedir. Böylece akım geçen pek çok sistem ve cihaz kapsamında daha etkin bir çalışma imkanı elde edilir.

 Diyak Sembolü

 Diyak genel olarak A1 ve A2 şeklinde iki harf üzerinden ele alınmakta ve sembol olarak öne çıkmaktadır. Aynı zamanda iki bayrak görüntüsünün karşılıklı şekilde birbirine bakması sembolü üzerinde şekil olarak ele alınmaktadır.

 Bu durum iki diyodun ters yönlü paralel olarak bağlanması şeklini göstermektedir. Böylece diyot çift yön de aynı hareketi gerçekleştiren bir zener şeklinde çalışma prensibi gösterir. Aynı zamanda amper üzerinden de alınacak olan A sembolü, geçecek olan akımı ve sitem anlatmaktadır.

 Diyak Özellikleri

 Diyak yarı iletken bir özelliğe sahip sistemlerden biridir. Aynı zamanda silisyumdan yapılmıştır. İki uçlu ve 4 bölgeli bir yapıya sahip olan sistem olarak da nitelemek mümkün. Yapısal açıdan bakıldığında diyoda benzer. Bu doğrultuda birbirine ters bağlanmış iki paralel diyot olarak ön plana çıkmaktadır. Bu özellikleri ile beraber birçok farklı alanda kullanılmak suretiyle akım için anahtarlama şekilde değerlendirilir.

 Diyak Çalışma Prensibi

 Diyot her iki taraftan akım geçecek şekilde 2 adet pnpn diyodunun birbirine ters bağlanması ile hazırlanmaktadır. Böylece tetikleme ve anahtarlama elemanı olarak hazır hale getirilir. Çalışma prensibi olarak genel açıdan bakıldığı zaman, çift yönlü aynı işler ile çalışma gösteren zener diyot gibi çalıştığını söylemek mümkün.

 Diyak Kullanım Alanları

 Diyak etkin kullanımı ve anahtarlama ile tetikleme yapısı altında birçok değişik alanda kullanılmaktadır. Bunlar içerisinde bir elektrik ışık kaynağını dim etme, darbe osilatörü, motor kontrol sistemleri, ısı kontrol sistemleri, tristör ve triyak tetikleme devreleri gibi daha birçok değişik alan öne çıkar. Özelliklerine ve çalışma prensiplerine bağlı olarak, amaca uygun şekilde değerlendirilir. Böylece diyak etkin bir anahtarlama ve tetikleme imkanı sağlamaktadır.