Divan edebiyatı şairleri kimlerdir? Divan edebiyatı şairlerinin eserleri ve özellikleri
Güncelleme Tarihi:
Türk kültürüne özgü süslü ve edebiyat türü denildiği zaman akla Divan edebiyatı gelmektedir. Bu edebiyat türüne Divan edebiyatı adının verilmesinin en önemli sebebi bu türde eserler veren şairlerin manzumelerinin bir diğer deyişle şiirlerinin toplandığı kitaplara "divan" denilmesidir. Divan edebiyatı, diğer Türk edebiyatı türleri olan halk ve tekke edebiyatlarından hitap ettiği kesim ile ayrılmaktadır. Divan edebiyatının, saray ve medrese çevresindeki okuryazar kesime hitap ettiği görülmektedir. Peki, Divan edebiyatı şairleri kimlerdir? Divan edebiyatı şairlerinin eserleri ve özellikleri nelerdir? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Türklerin İslam dinini benimsemesinden sonra ortaya çıkan Divan edebiyatı, Arap ve Fars edebiyatının etkisi ile gelişen yazılı bir edebiyat türüdür. Farsça ve Arapça kelimelerin Türkçeye girmesi ile birlikte bu dillerin anlatım şekillerinin kabul görmesi Divan edebiyatında vücut bulmuştur. Divan edebiyatındaki eserlerde ele alınan konulardan ziyade bu konuların anlatım biçimi ön planda tutulmaktadır. Divan edebiyatında nesirlere kıyasla daha çok nazım türünde eserler verildiği göze çarpmaktadır. Şiirlerde tam ve zengin uyak kullanılmıştır. Nazım ölçüsü olarak ise aruz tercih edilmiştir.
Divan Edebiyatı Şairleri Kimlerdir?
Divan edebiyatında eserler veren bir diğer tabir ile divan şairleri şöyledir:
- Ahmed Paşa
- Ahmedi
- Aşık Paşa
- Bağdatlı Ruhi
- Cem Sultan
- Muhibbi (Kanuni)
- Itri
- Kadı Burhaneddin
- Mevlana
- Sami
- Ağa Dede
- Dehhani
- Baki
- Taşlıcalı Yahya Bey
- Zati
- Şeyhi
- Enderunlu Vasıf
- Mihri Hatun
- Nedim
- Nef'i
- Hayali
- Hayreti
- Fuzuli
- Erzurumlu Kadı Darir
- Necati Bey
- Nabi
- Süleyman Çelebi
- Esrar Dede
- Nedim-i Kadim
- Nev'i
- Nesimi
- Keçecizade İzzet Molla
- Neşati
- Naili-i Kadim
- Şeyhülislam Yahya
- Şeyh Galib
- Şeyyad Hamza
Divan Edebiyatı Şairlerinin Eserleri ve Özellikleri
Divan edebiyatının önemli şairleri, eserleri ve eserlerinin özellikleri şöyledir:
- Hoca Dehhani: 13.yüzyılda yaşadığı tahmin edilen şair, Divan edebiyatının ilk temsilcisi olarak kabul edilmektedir. Horasan Türklerinden olan Hoca Dehhani, Selçuklu sultanı Alaaddin Keykubat'ın isteği üzerine 20.000 beyitten oluşan "Selçuklu Şehnamesi" eserini kaleme almıştır. Bu yapıtını Farsça yazmıştır. Türkçe gazel ve kasideleri ile de usta bir şair olarak anılmaktadır.
- Mevlana Celaleddin-i Rumi: Yaşamını ünlü sözü "Hamdım, piştim, yandım." sözleri ile dile getiren ünlü ve büyük düşünür Mevlana, tasavvuf eğitimini Konya'da Şems-i Tebrizi'den almıştır. Hoşgörüsü ile insanlığa her zaman yol gösterici olan sözler ve çok kıymetli eserler armağan etmiştir. Bütün insanlara hitap eden Mevlana'nın en önemli eseri "Mesnevi" isimli mesnevi biçimindeki küçük manzum hikayeler ile dini ve tasavvufi öğütlerin yer aldığı eserdir. Divan-ı Kebir, Fihi Mafih, Mektubat ve Mecalis-i Seba (Yedi meclis) kaleme aldığı diğer önemli eserleridir.
- Nesimi: Doğum tarihi ve yeri kesin olarak belli olmayıp şeriata aykırı sayılan bazı düşünceleri sebebiyle öldürüldüğü bilinmektedir. Mutasavvıf bir şair olan Nesimi, şiirlerinde Azeri Türkçesi ile Farsçayı kullanmıştır. Şiirlerini Divanında toplayan şair, tuyuğ türünde kaleme aldığı şiirleri ile ün kazanmıştır.
- Aşık Paşa: Yapıtları ve şeyhliği ile yaşadığı dönemi derinden etkilemeyi başaran mutasavvıf bir şairdir. Yapıtlarında sade bir dil kullanmıştır. Didaktik tarzda eserler vermiştir. En önemli eseri mesnevi biçiminde yazdığı "Garipname"dir. Eser yaklaşık olarak 12.000 beyitten meydana gelmiştir. Vasf-ı Hal, Kimya Risalesi ve Fakrname diğer yapıtları arasında yer almaktadır.
- Kadı Burhanettin: Yapıtlarında aşk, kahramanlık ve tasavvuf konularına değinmiştir. Tuyuğ türündeki şiirleri ile ün kazanmıştır. İslami bilimlerin yanı sıra tıp ve astronomi eğitimi almıştır.
Ahmedi; Divan İskendername, Cemşid ü Hurşid, Mirkatü'l Edeb ve Tervihü'l Ervah ; Süleyman Çelebi ise Vesiletü'n Necat adlı eserleri ile beğeni kazanmıştır.