Direnç nedir? Direnç renk kodları nelerdir? Direnç hesaplama işlemi

Direnç birimi günümüzde ohm olmaktadır. Denklemler üzerinde ise R harfi ile gösterilmektedir.

 Direnç Nedir?

 Genel olarak elektrik devrelerinde kullanılan direnç, bir iletken üzerinden geçmekte olan elektrik akımının karşılaştığı zorlanmalara verilen isimdir. Mekanik olan sistemler üzerinde yer alan sürtünmeye benzer özellikler de göstermektedir.

 Direnç Ne İşe Yarar?

 Direnç, elektrikli devrelerde sistemdeki akımı sınırlayıp belli bir değerde tutmak ile görevlidir. Bunun haricinde de hassas olan devre elemanlarının üzerinden yüksek akım geçmesini engellerler, besleme gerilimini ve de besleme akımı bölmek için kullanılırlar. Pek çok çeşitli bazı dirençler var olup pasif sensör görevi görmektedirler. Ayrıca dış ortamdaki fiziksel olan değişimleri kontrol edebilirler ve dirençlerin üzerlerine düşen akımların değeri yükseldikçe ısınmalarından yararlanılmaktadır. Bu nedenle devredeki direnç oldukça önemlidir. Bir devre direnç olmadan sistemsel olarak kullanılması uygun değildir.

 Direnç Nerelerde Kullanılır?

 Genel olarak direnç çeşitlerine göre dirençlerin her birini farklı çeşitte kullanım alanları bulunmaktadır. Direnç, tüm elektronik devrelerde bulunmaktadır. Ancak kullanım alanlarına göre diğer tipteki dirençler çeşitli görevlerde de kullanılmaktadırlar. Potansiyometre gibi ayarlı olan dirençler, dimmer devresi gibi olan çıkış sinyalini kontrol etmek istenilen devrelerde sıklıkla kullanılmaktadırlar.

 LDR tipi dirençler, genelde üzerlerine düşen ışıkların şiddetine göre davranmakta olan bir sensör görevi görmektedirler. Işığa karşı duyarlı olan devrelerde kullanılırlar. Ayrıca NTC-PTC termistörleri üzerlerine uygulanan ısıya göre de davrandıklarından dolayı bir sensör görevi görürler. Bu dirençler ısıya duyarlı olan devrelerde kullanılırlar.

 Direnç Hesaplama Nasıl Yapılır?

 Genel olarak bir elektrik devresinde yer alan direnç değeri aslen Ohm Kanunu sayesinde hesaplanmaktadır. Direnç hesaplama oldukça önemli bir konu olmaktadır. Ohm Kanunu iki uçlu olan bir devre elemanının direncinin üzerinde yer alan gerilimin (V), devrenin eleman üzerinden geçmekte olan akıma (I) bölümü ile hesaplanmaktadır.

 Direnç Renk Kodları Hesaplama Nasıl Olur?

 Direnç renk kodu, dirençin değerini anlayabilmek amacı ile üzerine çizilen renkli olan çizgilere verilen isimdir. Bu direnç renk kodlarının sayesinde, direncin ohm değeri de öğrenilmiş olur. Dirençler, devrelerde yer alan akımı genel olarak azaltmak için kullanılır. Devrede yer alan direncin birimi ohm(Ω) olmaktadır. Devrelerdeki dirençlerin değerleri birkaç ohm ile milyonlarca ohm arasında değişebilir. Bir direncin değerinin üzerindeki şeritlerden anlamak mümkündür. Bunun için renk kodunu kullanmak gerekir.

 Dirençler genelde 1000 büyür 1000 küçülür. Direnç değerinin hesaplamasında kullanılan renk tablosunda 4 adet renk şeridi bulunmaktadır. Bu toplamda 4 adet olan renk şeridi de soldan sağa doğru şu şekilde olur. İlk basamak, ikinci basamak, çarpan katsayı ve tolerans şeklindedir. Çok sık olarak kullanılan bu dirençlerin renk kodlarına bakıldığı zaman ilk şerit kahverengi olmaktadır. İkinci şerit ise siyah renge sahip olmaktadır. Direnç renk tablosuna göre bu 0 anlamına gelmektedir. Son şerit ise altın rengindedir.

 Beş renkli olan hesaplamada örnek:

1. renk, 2. renk, 3. renk sayı, 4. renk çarpan ile beraber 5. renk tolerans olmaktadır.

 Örnek olarak verilmesi gerekir ise: 5 renkli direnç üzerinde yer alan renkler sırası ile sarı renk, mavi renk, siyah renk, turuncu renk ve kahverengi renk olmaktadır. Yani 460 × 1000 = 460000 Ohm olan devre direnci yani 460 k Ohm bir direnç olmakta ve tolerans değeri de yaklaşık olarak +/-%1 olmaktadır.