Delta Nedir Ve Nasıl Oluşur? Delta Oluşabilmesi İçin Gerekli Koşullar Ve Türkiye'deki Deltalar

Akarsuyun getirdiği alüvyon miktarının fazla olması gerekir. Bunun sonucunda da tabakalaşma sağlanır. Gelgit olmaması varsa da şiddetinin çok az olması gerekir. Aynı zamanda kıyının sığ olması oldukça önemlidir. Delta ovaları, verimli topraklar ortaya çıkmasını sağlar. Bu bölgelerde tarım faaliyetleri rahatlıkla yapılabilir.

Delta Nedir?

Yeryüzü şekillerinin oluşmasında pek çok etken rol oynar. Delta oluşumu da yeryüzü şekilleri arasında yer alır. Delta oluşumu, akarsuların taşıyıcı olmasından kaynaklanıyor. Delta oluşumu daha verimli toprakların oluşmasını sağlar. Delta ovası, akarsuların taşıdıkları malzemelerin akarsuların denize döküldüğü yerlerde oluşan deniz içlerindeki üçgen düzlükler ortaya çıkarması ile meydana gelir.

Delta Nasıl Oluşur?

Delta ovalarının oluşabilmesi için akıntının olmaması gerekir. Aksi takdirde akıntı ile birlikte alüvyonlar da gider ve üçgen şeklinde ova oluşturacak bir birikinti ortaya çıkarmaz. Akarsuyun getirdiği alüvyon oldukça fazla olduğu zaman tabakalaşma sağlanır. Gelgit olmaması ya da varsa gel gitlerin şiddetinin çok az olması gerekir. Aynı zamanda da kıyının da sığ olması önemlidir.

Delta Oluşabilmesi için Gerekli Koşullar ve Türkiye'deki Deltalar

Ülkemizde bulunan başlıca delta ovaları arasında yer alan Çukurova deltası Adana ili sınırları içinde yer alır. Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin oluşturduğu Türkiye'nin en büyük delta ovasıdır. Bafra ovası ise, Samsun ili sınırları içinde yer alır. Aynı zamanda pek çok kuş türüne ev sahipliği yapan ve Kızılırmak'ın oluşturduğu bir ovadır. Çarşamba ovası ise, Samsun ilindeki Bafra ovasının biraz ilerisinde yer alır. Çarşamba ovası ise, Yeşil ırmak tarafından oluşturulan bir delta ovasıdır.

Verimli ve yaşamaya uygun bu topraklar üzerinde yüzü aşkın köy bulunur. Sakarya delta ovası, İstanbul ve Sakarya illeri sınırları içinde yer alır. Sakarya delta ovası, Sakarya nehri ile oluşturulan olan bir delta ovasıdır. Meriç delta ovası ise, Marmara bölgesinde bulunan ve Ergene havzasında yer alan bir ovadır ve bu delta ovası Meriç nehri tarafından oluşmuştur.

Gediz delta ovası, İzmir ili içinde yer alan bu delta ovası, Gediz nehri tarafından ortaya çıkmıştır. Bakır çay delta ovası, İzmir ili sınırları içinde yer alan Bakır çay nehri tarafından ortaya çıkıyor. Silifke deltası Mersin Silifke ilçesinin sınırlarında yer alır ve Göksu nehri tarafından ortaya çıkar.

Delta Ovası Oluşması İçin Gerekenler

Delta ovası, akarsuların taşıdığı malzemelerin akarsular tarafından denize döküldüğü yerlerde deniz içlerinde üçgen şeklinde oluşan düzlükler oluşturması ile meydana gelir. Delta oluşması sayesinde, verimli ovalar ortaya çıkar. Deltaların oluşması, aynı zamanda yeryüzü şekillerinin zaman içinde değişmesi anlamına gelir. Deltanın ovasının oluşması için akarsuyun döküldüğü bölgenin sığ olması önemlidir. Bunun yanında kıyı akıntısının olmaması gerekir. Akarsu yüksek miktarda alüvyon taşıması ve gel git olayının da fazla olmaması gerekir. Deltalar, zaman içinde oluşur ve kıyıya kısa süre içinde adapte olur. Deltalar, verimli topraklar meydana getirir. Bir akarsuyun delta ovası oluşabilmesi için şu özelliklere sahip olması gerekir;

Döküldüğü denizin sığ olması gerekir. Aynı zamanda kıta sahanlığı geniş olmalıdır.

Gel git olayının kuvvetli olmamalıdır. Aynı zamanda okyanus kıyısı olmaması gerekir.

Kıyı akıntısının olmaması gerekir.

Akarsu yüksek miktarda alüvyon taşımalıdır.