Danıştay’dan sadece sözlü sınavla müdür atamasına durdurma

Tüm Eğitim Çalışanları Sendikası, 31 Ağustos 2013 tarihli Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin söz konusu düzenlemeyi de içeren bazı hükümlerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması talebiyle Danıştay’da dava açtı.

Davayı görüşen Danıştay 5. Dairesinin kararında, yönetmeliğin amacının liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esaslarının belirlemek olduğu ifade edildi.

Bu iki ilkenin, temelinde objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme düşüncesinin yattığı anlatılan kararda, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli şekilde görülmesinin gereklerinden birinin de hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince yerine getirilmesi olduğu belirtildi.

Yönetmeliğin 2. maddesinin 2. fıkrasındaki "ilçe müdürü kadrolarına" ibaresinin "ilçe idare şube başkanlıkları ile bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere" şeklinde değiştirildiği belirtilen kararda, şu tespitlere yer verildi:

"Yapılan bu değişiklikle taşra teşkilatında yaygın olan ilçe idare şube başkanlıkları kadrolarının görevde yükselme sınavına tabi kadrolar kapsamından çıkarılması, devamında muğlak bir ifadeyle aynı bende eklenen, 'bunlarla aynı düzeydeki diğer görevlere' ibaresiyle ilçe idare şube başkanlıkları kadroları ile aynı düzeydeki kadroların açıkça sayılmaksızın, bu kadrolara yapılacak atamalarda yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağının düzenlenmesi, böylece yönetmeliğin kapsamından çıkarılan kadroların belirsiz bir şekilde genişletilmesi, dolayısıyla ilçe idare şube başkanlıkları ve bunlarla aynı düzeyde olduğu varsayılan diğer görevlere objektif kurallar çerçevesinde atama yapılmasının ortadan kaldırılması 657 sayılı Yasa'nın temel ilkeleri olarak belirlenmiş kariyer ve liyakat ilkesine ve genel yönetmeliğin amacına, dolayısıyla hukuka aykırı bulunmuştur.

Öte yandan, genel yönetmeliğin ek 1. maddesinde yer alan, kurumların aynı unvana veya bu unvanın bulunduğu aynı alt gruptaki diğer unvanlara veya daha alt unvanlara naklen atama yapabilecekleri hükmü uyarınca, dava konusu düzenlemeye dayanılarak yönetmelik hükümlerinin uygulanmayacağı kadrolara atanacak personelin, görevde yükselme sınavı kapsamında bulunan ve sınavsız olarak atandıkları unvanla aynı veya alt gruptaki diğer unvanlara, görevde yükselme sınavına tabi olmaksızın atanmaları olanaklı hale geldiğinden, dava konusu düzenleme, kariyer, liyakat ve eşitlik ilkelerine uygun olmayan atamalara da sebep olacağından bu yönüyle de hukuka aykırı bulunmaktadır."

Kararda, yönetmeliğin, başarı sıralamasını düzenleyen maddesinde, görevde yükselme suretiyle ilan edilen boş kadro veya pozisyon sayısı kadar atama yapılmasında esas alınacak başarı puanının, şube müdürü, müdür ve bunlarla aynı düzeydeki diğer kadrolara atanacaklar için sözlü sınav, diğer kadro veya pozisyonlara atanacaklar için yazılı sınav puanı esas alınarak tespit edileceğinin hükme bağlandığı da anlatıldı.

Sözlü sınav, yazılıyı tamamlayıcı nitelikte

Sözlü sınavın, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakati ölçmek, adayın mesleğe uygun yeteneğe ve kültürel birikime sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla yapıldığı ifade edilen kararda, şöyle denildi:

"Bu çerçevede, sözlü sınavın temel amacı, yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde tespit edilenler arasından en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanların seçilmesidir. Diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi sözlü sınavın da yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden yargısal denetiminin yapılabilmesi esas olmalıdır. Bu nedenle, dava konusu yönetmeliğin 9. maddesi ile ayın yönetmeliğe 'başarı sıralaması' başlığıyla eklenen 12/B maddesinin 1. fıkrası hükmünde geçen 'sözlü sınav' ibaresi, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte olması gereken sözlü sınavın, seçimin tek belirleyicisi olarak düzenlenmesi, bu haliyle somut olarak değerlendirilebilecek ve adaylar arasında objektifliği sağlayabilecek nesnel bir değerlendirme ölçütü olan yazılı sınavdaki başarı puanının değerlendirme dışı bırakılarak, başarı sıralamasının yalnızca başarı kriterleri daha muğlak sözlü sınav sonuçlarına göre oluşturulması, Anayasa'nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmayacak şekilde etkin yargısal denetiminin yapılmasının engellenmesi nedeniyle hukuka aykırıdır."

Dava konusu yönetmelik hükümlerinin ülke çapında ve tüm kurumlarda uygulanan genel yönetmeliğin ilgili hükümlerini değiştirmesi ve kurumlara kendi yönetmeliklerinde buna uygun düzenleme yapma zorunluluğu getirmesi nedeniyle, hukuka aykırı olduğu saptanan maddelerin uygulamaya devam edilmesinin hukuka aykırı atama ve uygulamalara sebep olabileceğinden telafisi güç zararlara yol açacağı belirtildi.

Bu nedenlerle "yönetmeliğin kapsamından çıkarılan kadroların belirsiz bir şekilde genişletilmesi" ile şube müdürlüğü ve müdür atamalarında oluşturulan başarı listelerinin yalnızca sözlü sınav sonuçlarına göre oluşturulmasına ilişkin hükümlerin yürütmesinin durdurulmasına karar verildi.

Davalı Başbakanlığın karara itiraz hakkı bulunuyor. İtirazı Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu görüşecek.