Güncelleme Tarihi:
Cemal Süreya eserleri ile Türk Edebiyatına damgasını vurmuş, birçok şairi etkilemiş ve kıymeti her gün daha fazla artan, daha fazla bilinen unutulmaz bir şairdir.
Cemal Süreya Kimdir? Kısaca Hayatı
!931 yılında Erzincan'da doğan Cemalettin Seber; ki bu şairin gerçek adıdır, genç yaşta henüz 59 yaşında İstanbul'da 09.01.1990 tarihinde dünyaya veda etmiştir. Bu büyük şairin mezarı İstanbul'da Kulaksız Mezarlığındadır.
Cemal Süreya'nın annesi Zaza ve babası Kürt'tür. Dersim olayları sonrası bölgeden sürgün edilerek Bilecik'e gönderilmişlerdir. Annesi yaptığı bir düşük sebebiyle aşırı kanama sebebiyle ölmüştür. Henüz 23 yaşında vefat eden anne geride 3 küçük çocuk bırakmıştır. Daha sonra 2 evlilik yapan baba makinist olarak karayollarında çalışmaya başlayınca evden ve çocuklarında zorunlu olarak uzak kalmıştır. Babanın ve annenin boşluğunu babaanne ile amcası Memo doldurmaya çalışmışlardır. Fakat üvey annenin eziyetleri Cemal Süreya'yı bıktırmıştır. Gizlice parasız yatılı sınavlarına girmiştir. Şair, babasını 1957 yılında bir trafik kazasında kaybetmiştir.
Amcası Memo şaire daha ilkokula başlamadan okuma yazmayı öğretmiştir. Cemal Süreya eline ne geçerse okumuştur. Henüz ilkokulda 2. sınıfta yazmış olduğu bir kompozisyonu ile öğretmeninden ödül almıştır. Parasız yatılı sınavını kazanan şair 1944 yılında Bilecik Ortaokulunda okumaya başlamıştır. Buradan da yine parasız yatılı olarak İstanbul Haydarpaşa Lisesi'nde okumuş ve mezun olmuştur.
Cemal Süreya lise yıllarında da şiirler yazmışsa da esas şiirlerini Üniversite'de okurken yayınlamaya başlamıştır. 1950 tarihinde Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin Maliye ve İktisat Bölümünde okumaya başlamıştır. 1954 yılında mezun olmuş, askerliğini yaparken de fark derslerini vererek Hukuk Fakültesi diplomasını da almıştır.
1955 yılında sınavı kazanarak Maliye müfettiş yardımcısı olarak İstanbul'da göreve başlamıştır. 1961 yılında görevli olarak Paris'e gönderilmiştir. Göçebe isimli şiirini burada tamamlamıştır. Şair kendini tamamen edebiyat çalışmalarına vermek ve dergi çıkarmak için istifa etmiştir. Fakat memuriyete şartlar gereği dönmüş ve 1982 yılında devlet memuriyetinden emekli olmuştur.
Dört kez evlenen Cemal Süreyya son yıllarını sağlık sorunları ile moralsiz bir şekilde geçirmiş ve son eşi olan Birsen hanım ile birlikte yaşarlarken hayatını kaybetmiştir. Cemal Süreya işinde titiz, muhalif duruşu ile tanınan ve hayatı boyunca şiirle hep uğraşmış bir insan olarak bu dünyaya gözlerini yummuş ve amcası Memo'nun da yattığı Kulaksız mezarlığına defnedilmiştir.
Cemal Süreya Şiirleri
Cemal Süreya Türk Edebiyatının en fazla şiirleri okunan şairlerinden birsi olma özelliğini taşır. Cemal Süreya'nın şiirlerinin toplandığı eserleri şunlardır:
Sevda Sözleri (1990)
Güz Bitiği (1988)
Sıcak Nal (1988)
Uçurumda Açan (1984)
Beni Öp Sonra Doğur Beni (973)
Göçebe (1965)
Üvercinka (1958)
Cemal Süreya Eserleri ve Kitapları
Şair yönü ile bilinen Cemal Sarayı "Papirüs"isimli bir dergi çıkarmıştır. 1997 yılında ise "Güvercin Cuntası" isimli Söyleşisi yayınlanmıştır. Cemal Süreya'nın 2 adet de Antolojisi yayınlanmıştır. Birinci Antoloji "100 Aşk Şiiri" 1967 yılında yayınlanmıştır. "Mülkiyeli Şairler" ise 1966 tarihinde yayınlanmıştır. Cemal Süreya'nın düzyazıları ve yayınlandıkları tarihlerinden bazıları aşağıdadır:
Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi (1993)
Papirüs'den Başyazılar (1992)
Folklor Şiire Düşman (1992)
Aydınlık Yazıları/Paçal (1992)
Günler (1991)
Günübirlikler (1982)
Şapkam Dolu Çiçekle (1976)
Cemal Süreya ve Ödülleri
Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış olan "100 Temel Eser Listesi"nde 30.sırada yer aldı. Cemal Süreya'nın almış olduğu ödüller şunlardır:
Necatigül Şiir Ödülü ( 1988 ) ( Sıcak Nal ve Güz Bitiği )
Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü ( 1966 ) ( Göçebe )
Yeditepe Şiir Armağanı ( 1959 ) ( Üvercinka )