Bu dondurma şifalı, protez hareketli

25 ülkeden 1434 liselinin fen bilimleri alanındaki projeleriyle yarıştığı ‘Uluslararası Araştırma Projeleri’nde birincilik derecesini fizik alanında pilot üniformasına termal konfor sağlayan Kuleli Askeri Lisesi aldı. Biyoloji alanında birincilik, yine aynı lisenin yanık iyileştirici spreyine gitti. Kimyada ise, İzmir Özel Türk Fen Lisesi ‘Trombin Enziminin Tayini için Grafit Tabanlı Tek Kullanımlık Empedimetrik Aptasensör Geliştirilmesi’ projesiyle birinciliği hak etti. Arıların topladığı ve antibakteriyel, bağışıklık düzenleyici, radyasyon koruyucu gibi etkileri olan propolisiyi dondurmayla buluşturan Samsun Garip Zeycan Yıldırım Fen Lisesi öğrencilerine de teşvik ödülü verildi.

Yarışmaya yurt dışından katılan projeler arasında yapılan değerlendirme sonucunda ise fizik alanında Litvanya, kimya alanında Slovenya, biyoloji alanında ise Bulgaristan birincilik ödülünün sahibi oldu. Malezya, Gürcistan, Arnavutluk, İsveç, Kırgızistan gibi ülkelerden katılan liseli mucitlerin birbirinden ilginç projeleri dikkat çekti. MEF Eğitim Kurumları tarafından bu yıl 24’üncüsü yapılan yarışmada 771 bilimsel çalışma arasından ön elemeyi geçen 91 proje finale kaldı. Bunlar arasında yapılan değerlendirmeyle dereceye girenlere ödülleri 8 Mayıs’ta düzenlenen bir törenle verildi.

Yarışmada dereceye giren projelerden bazıları şöyle:

İkincilik ödülleri (ulusal)

Karakolları sağlamlaştıracak yapı malzemesi geliştirdiler
Mücahit Sarısoy, İhsan Kılcı (Kuleli Askeri Lisesi 12’inci sınıf): Projenin adı ‘Patlayıcı maddelere karşı güçlendirilmiş çelik lif katkılı ultra yüksek performanslı beton panel yapı malzemesi geliştirilmesi’. Günümüzdeki birçok karakol, kalekollar kadar dayanıklı değil. Biz ürettiğimiz beton panelle var olan dayanıksız karakolu sarıp kalekol dayanıklılığını elde ediyoruz. Hem zaman hem maliyet olarak ülkemize bir kazanç sağlıyor.

Teşvik ödülleri (ulusal)

Şifalı dondurma
Sena Aksoy, Nilay Kesen (Samsun Garip Zeycan Yıldırım Fen Lisesi 10’uncu sınıf): Projemizin şifası propolisten geliyor. Propolis bal arıları tarafından ağaç ve çiçeklerin reçineleri toplanarak elde ediliyor. Antibakteriyel, bağışıklık düzenleyici, radyasyon koruyucu gibi etkileri var. Bu özelliklerini dondurmaya geçirmek istedik. Çocuklar dondurmayı çok tüketiyor. Fakat dondurmanın içinde dışarıdan gelen toz ve kire maruz kalma sonucunda mikroorganizmalar oluşabiliyor. Bu yüzden dondurmayı tercih ettik.

Jüri özel ödülleri (ulusal)

Mimik kontrollü protez kol
Ömer Faruk Başaran, Ahmet Hakan Alkan (Samsun Garip Zeycan Yıldırım Fen Lisesi 12’inci sınıf): Projeyi yapma amacımız engelli vatandaşlarımızın günlük hayatta karşılaştığı sorunları azaltmak. Sağlık alanındaki dışa bağımlılığı bir nebze olsun azaltmak. İki ana parçamız var. Başlık seti ve protez sistemi. Başlık setinde iki tane dijital titreşim sensörü bulunuyor. Bu titreşim sistemleri mimik kaslarının kasılmasını algılıyor. Hazırladığımız programlamayla her harekete uygun bir komut belirledik. Komutları kablosuz bir şekilde kola iletiyor. Kol da uygun hareketi gerçekleştiriyor. Kol açma kapama ve sağa sola döndürme olmak üzere iki hareket mevcut.

Hayata geçen projeler

24 yılda, 19 bin 121 öğrenci yarışmaya katılmak için başvurdu. Sunulan 8 bin 963 özgün projenin bin 665’i sergilenmeye değer görüldü. Bu projelerde 3 bin 702 öğrenci ve 2 bin 171 danışman öğretmen görev aldı. Daha önceki proje yarışmalarında ödül alanlardan bir kısmı inşaat, kimya, tekstil, otomotiv ve gıda sektöründe uygulandı. Fındık işleme kuruluşlarından Sagra, yarışmaya geçtiğimiz yıllarda katılan ‘Hava Basıncı ile Çalışan Sıfır Fireli Fındık Kırma’ projesini, Arıkanlı Holding, ‘Seydişehir Alüminyum Fabrikası atıkları kullanılarak elde edilen depreme dayanıklı tuğla yapımı’ projesini ve Gaziantep Devlet Fıstık Üretim Çiftliği ise, ‘fıstık ağaçlarının erken ve bol meyve vermesini sağlama’ya yönelik projeyi hayata geçirdi.