Bu çocuklar varsa gelecekten umut var
Güncelleme Tarihi:
TÜBİTAK 2020 Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Final Yarışması'na BİLSEM (Bilim ve Sanat Eğitim Merkezi) öğrencileri damga vurdu. Finalde 20 bini aşkın öğrenci arasından dokuz farklı alanda 37 derece yapan BİLSEM öğrencileri matematik, coğrafya ve değerler eğitimi alanlarında da birincilikler elde etti.
MATEMATİKTE ÇIĞIR AÇTILAR
'Yönlendirilmiş Eşkenar Üçgenlerle Üretilen Sayı Dizileri' projesiyle birincilik elde eden Antalya BİLSEM öğrencileri matematikte bir ilki gerçekleştirdi. 8’inci sınıf öğrencileri Elçin Kurnaz ve Emre Arıtürk şimdiye kadar hiç denenmemiş bir çalışmayla başarı elde etti. Danışman öğretmen Arzu Çağlar projeyi şöyle anlattı:
“Elçin ve Salih’le aslında üç yıldır projeler hazırlıyoruz. Başarılarının ardında sevgi, sabır ve müthiş bir motivasyon var. Matematik sevgisi! 'Analiz ve Cebirde İlginç Olimpiyat Problemleri ve Çözümleri' adlı kitapta bir soruyla karşılaştık. Sonra o sorunun üzerine giderek projemizi hazırladık. 'Yönlendirilmiş Eşkenar Üçgenlerle Üretilen Sayı Dizileri' projemiz; eşkenar üçgenlere parçalanmış bir düzgün altıgenden çeşitli üreteçler kullanarak bilinen bazı sayı dizilerinin var olan yöntemlerden farklı bir yaklaşımla elde edilmesi çalışmasıdır.
BULUŞUMUZ LİTERATÜRE GİRDİ
Sayı dizisi için üreteç tanımlıyoruz biz. Bunlar bizim bulduğumuz bizim kullandığımız üreteçler. Böyle bir çalışma literatürde yok. Düzgün bir altıgeni aldık. Eşkenar üçgenlere parçaladık. Bunları sayılarla yönlendirdik. Buradan hareketle yönlendirilmiş eşkenar üçgenler elde ettik. Üçgensel, karesel, beşgensel, derken on ikigensel sayılara kadar elde ettik.
SAVUNMA SANAYİİNDE KULANILABİLİR
Literatüre bir katkı sağlamak matematikte özellikle çok zor. Derin bir matematik bilgisi gerektirir. O yüzden öğrencilerimiz birinci oldu. Çalışılmamış bir alanda öneride bulunuyor çocuklar. Bundan başka çalışmalar da üretilebilir. Çalışmalar birbirini destekleyebiliyor çünkü. Kriptoloji hem savunma sanayiinde hem ülkenin güvenliği açısından çok önemli. Şifreleri kırmak için de şifreyle savunmak için de… Son yıllarda bu alanda önemli çalışmalar yapıldı. Bir altıgen düzlemi parçalayıp onların içerisinde eşkenar üçgenler oluşturarak bir şifreleme yapabilirsiniz. Yapay sinir ağlarının döşenmesinde kullanılabilir. Bu proje diğer birçok çalışmaya destek olabilir.
MATEMATİĞİ SEVDİREN BABALAR
Elçin Kurnaz (8'inci sınıf öğrencisi): Aslında gördüğümüz sorunun sayı dizileriyle alakası bile yok. Ama biz farklı açıdan bakarak bunu bulduk ve daha eşeledikçe gördük ki bambaşka bir yere gelmişiz. Bu beni çok heyecanlandırıyor. Yenilikleri keşfetmek çok güzel bir duygu.
Türkiye’de yaşayan yabancılar ile yabancı ülkelerde yaşayan Türklerin sorunlarının benzerliği üzerinde durulan 'değerler eğitimi' alanındaki 'göç ve empati' projesinde, göçmen Türkler’den yaşadıkları sıkıntıları resmetmeleri ancak resimlerini yarım bırakmaları istendi. Proje danışmanı ve resim öğretmeni Dilşat Kaya sebebini şu şekilde anlattı:
“Bu öğrencilerin empati düzeylerini artırmaya çalıştığımız bir proje. Yabancı ülkede yaşayan Türk öğrenciler, yaşadıkları zorlukları resmettiler. Ancak resimleri yarım bırakmalarını istedik. Yine aynı şekilde Türkiye’de yaşayan Suriyeli, Afgan ya da İran’dan gelmiş öğrencilerden de yarım bıraktıkları resimler istedik. Bunları BİLSEM öğrencilerinden tamamlamalarını istedik. Böylece onların empati kurabilme düzeyini ölçtük. Sonuç olarak. Öğrencilerin kendi kültürü dışındaki farklı özelliklere sahip kültürlere ve kişilere empati kurma isteğinin çok az olduğu sonucuna vardık. Her türlü farklılığı olumsuz olarak algıladıklarını gördük. Ancak resimleri tamamlayan öğrencilerin büyük bir oranında empati düzeyinin arttığını da gözlemledik.”
'KAVGA EDEN ÖĞRENCİLERDEN ESİNLENDİM'
Fatih Kösem (8'inci sınıf öğrencisi): Okuldaki öğrencilerin yabancıları sıkıştırdıklarını falan görüyordum bazen. Ara sıra kavga oluyordu. Buradan aklıma geldi böyle bir proje yapmak. Ben BİLSEM resim öğrencisiyim. Hocamızla konuşarak böyle bir proje yapmaya karar verdik. Böyle bir sonuç elde ettiğimiz için çok mutlu oldum.
Coğrafya alanındaki projede birinciliği yine Antalya BİLSEM öğrencileri aldı. Yaptıkları çalışmada okaliptüs ağacının özütüyle sulanan saksılarda bitki gelişimini gözlemleyen öğrenciler sulama suyunda ne kadar çok okaliptüs yaprağı özütü varsa bitki gelişiminin o kadar az olacağı sonucuna vardı. Proje danışmanı Zehra Coşkun öğrencilerinin sunumlarıyla jüriyi bile ikna ettiğini şöyle anlattı:
“Okulumuzun bahçesinde ağaçları gözetlerken karar verdik böyle bir projeye. Avustralya menşeli bir ağaç normalde. Türkiye’de çalışılmamış bu alanda. Bir akademik makaleye de rastlamadık. Yaptığımız deneyde okaliptüs yapraklarının toprağı kirlettiği ve başka bitki türlerinin gelişimine müsaade etmediği yani alleopatik etkilerini ispatlamış olduk. Ormancılar bu ağaçların sayısını artırmak istiyorlar normalde. Hatta orman genel müdürlüğünden bir mühendis karşı çıktı. Bu ağacın önemli olduğunu kereste ihtiyacı için önemli olduğunu söyledi. Ama benim çocuklarım suyun daha önemli olduğunu söyledi. ‘Medeniyet konforla değil suyla ölçülür’ dediler. Bu ağacın birçok hastalığa da yol açabileceği ve ülkemizde ihtiyaç olmadığı sonucuna vardık.”
SUYUMUZ TÜKENMESİN
Venüs Şekerci (6'ncı sınıf öğrencisi): Antalya bölgesinde bu ağaçlardan çok var. Çok su çeken bir ağaç ve suyumuzu tüketiyor. Bu da gelecek nesiller için hiç iyi olmaz. Projemizde ekonomik amaçlarla bu ağacı tedarik etmememiz gerektiği sonucuna vardık. Maydanoz soğanlarını kullandık. Toprağı elde ettiğimiz özütle suladık ve gözlemlerimiz sonucunda okaliptüs yaprağı ne kadar çoksa bitki gelişimi o kadar zayıf olduğu sonucuna vardık.
Asya Avcı (8'inci sınıf öğrencisi): Yaklaşık bir senelik çalışmalarımız sonucunda bu projeyi elde ettik. Anketler yaptık, yaz tatilinde kurum ziyaretleri yaptık. Sonra deneylere başladık. 9 kez tekrar ettik deneyleri. Sonuç olarak güzel sonuçlar doğurduğunu düşünüyorum bu projenin. Farkındalık için yaptık zaten. Bu ağaç suyumuzu tüketiyor. O yüzden Türkiye’de yetiştirilmesin. Buna mecbursak da bilinçli şekilde yetiştirmek ormanlardan ve tarım alanlarından uzakta yetiştirmek gerek.