Biyom Nedir, Kaça Ayrılır? Biyom Çeşitleri, Özellikleri Ve Örnekleri

Biyom ile Flora genellikle birbirine karıştırılan iki terim olma niteliği barındırmaktadır. Flora, bir ülkede veya bölgede yetişen bitki ve mantarlara denilmektedir. Floradan daha geniş niteliğe sahip durumda bir kavram olan biyom ise yalnızca bitkileri değil, hayvanları ve iklim koşullarını da kapsamaktadır.

Biyom Nedir, Kaça Ayrılır?

Yalnızca belli başlı yerlere özgü nitelikte olan iklim tiplerinin görülmekte olduğu ve hayvan topluluklarının yaşamakta olduğu bölgelere biyom adı verilmektedir. Söz konusu olan bölgelerde hüküm süren iklim çeşitleri bitki örtüsünü belirlemektedir. Bitki örtüsü ve ekosistem ise yaşam şartlarını ve canlı çeşitliliğini belirleyen en önemli ölçütlerden biridir.

Biyolojide biyom ikiye ayrılmaktadır. Bunlardan ilki ormanları, vadileri, çölleri ve platoları kapsamakta olan kara biyomlarıdır. İkinci ise okyanus, deniz ve göllerden meydana gelen su biyomları olmaktadır.

Biyom Çeşitleri, Özellikleri ve Örnekleri

Aynı bitki örtüsüne sahip durumda olan ve bunun beraberinde aynı iklim şartlarının yaşanmış olduğu coğrafi alanlara "Biyom" adı verilmektedir. Bu coğrafi alan; yaşanılmakta olan ortamı ve canlıları da içine almaktadır. Biyomların her biri; kendine özgü olarak bitki örtüsü, hayvan çeşitliliği ve iklime içeriği taşımaktadır. Biyomlar iklim şartlarına göre ayrılmaktadır. Her biyomda meydana gelen bitki çeşitleri, hayvanların yaşamını ve türlerini de etkileyen bir unsur oluşturmaktadır. Biyom çeşitleri; sucul ve karasal olarak iki çeşitte ortaya çıkmaktadır.

1- Karasal Biyomlar: Ortamda bulunan iklim şartlarıyla sahip olduğu fiziksel özelliklerine göre değişik olarak canlı çeşitliliklerini de içine almaktadır. Karasal biyomlar 3 şekilde ortaya çıkmaktadır. Bunlar:

2- Orman Biyomları: Karaların bir kısmını içine alan ormanlar; bölgelere göre farklılık barındırmaktadır.

Tropikal yağmur ormanları; ekvatorun 20 derece güneyinde ve kuzeyinde bulunurlar. Yağmurun en fazla yağdığı ormanlardır. Bundan dolayı yağmur ormanları adıyla anılmaktadır. Yağmur ormanlarında ağaçların yüksekliği 70 metreye kadar ulaşmaktadır.

Tropikal yağmur ormanlarında nem ve yüksek sıcaklık yıl boyunca devamlı olarak aynıdır. Bu ormanlarda yaşayan hayvanla çok fazla çeşitliliğe sahiptir. Oksijen kaynağı olarak dünyanın en bol oksijen bulunan iklim bölgesi olma niteliği barındırmaktadır.

Ilıman bölge ormanları; yaprak döken ağaçların olduğu yağışı bol olan orta enlemlerde yerini alan bölgelerdir. Amerika, Avrupa, Asya, Avustralya’da bulunan ormanlardır. Daha kısa ağaç türleri barındıran bölgedeki ağaçlar; açık renkte olurlar. Kış mevsimi boyunca yaprakları döken ve baharda yaprakları açan ağaç türlerini barındırır.

İğne yapraklı ormanlar; kar ve don görülmekte olan kuzey yarım kürenin kışları oldukça sert olan bölgelerinin yüksek enlemlerinde bulunmaktadır. Özellikle Sibirya bölgesinde ortaya çıkan iğne yapraklı ormanlar bulunur. Köknar, ladin ve çam bu ormanların en karakteristik ağaçları olarak öne çıkar. Bu ormanlarda yaşayan hayvanlar ise; kartal, çakal, fare, kirpi, köstebek ve ayıdır.

2- Çöl Biyomları: Üzerinde çok nadir olarak bitki örtüsüne veya hiç bitki örtüsüne rastlanmaz. Düzenli yağmurların olmaması ve sıcaklığın çok fazla olmasından dolayı bitki yetişememektedir. Yağışlar çok az görülür. 55 dereceye kadar çıkabilen gün içi sıcaklıkları vardır. Geceleri ise eksi derecelere inmektedir. Çöl biyomlarında kaktüs türleri bulunur.

3- Ilıman Bölge Çayır Biyomları: Ortalama seviyelerde yağış alan bölgelerdir. Yağış miktarının düşük olması bu bölgelerde orman oluşumunu sağlamaz. Fakat var olan bitkilerin yaşamasını sağlayacak kadar ortam barındırır. Bu bölgede yetişen bitkiler hızlı büyür ve hzılı çürümeye başlarlar. Eşek, çayır köpekleri, yabani at ve zebra bu biyomda yaşayan hayvanlardır.

Sucul Biyomlar: Dünyanın en büyük bölümü sularla kaplı alanlardan meydana gelmektedir. Bundan dolayı sucul biyomlar bu alanların en büyük bölümünü kapsamaktadır. Sucul biyomlar da kendi aralarında 2 bölüme ayrılır.Bunlar:

Tatlı Su Biyomları: Tuz oranının %1 oranından az olması durumundaki bölgelerdir. Bunlar da kendi aralarında 2 kısma ayrılmaktadır.

Akarsu biyomları; akarsular çoğunlukla tek yönlü akan ve akarsu ağızlarında tarımsal alanlar için elverişli niteliğe sahip bölgeler bulunan alanlardır. Canlı olarak da çok fazla yaşam alanı barındırmaktadır. Akarsuların akım hızının düşük olduğu yerlerde çakıl ve kum fazladır. Bundan dolayı buralarda bitki türleri bir hayli azdır. Bazı bataklık ve sazlık olan yerlerde tatlı su biyomlarına dahildir. Yaşam alnı için uygun olmadığından çok az canlı türü barındırır.

Göl biyomları; büyüklüklerine göre farklılık gösterir. Küçük veya büyük şekilde meydana gelen göl biyomlarında canlıların yaşam alanları oluşmuştur. Göllerde çok fazla canlı türü yaşamaktadır. Göller hem su hem de kara ortamının bulunduğu ekosistemlerdir. Bu biyomlarda yaşayan canlılar; levrek, turna, kurbağa ve sazan gibi hayvan türlerine ev sahipliği yapmaktadır.

Tuzlu Su Biyomları: Genellikle 53 oranında tuz barındırmakta olan sular tuzlu su biyomları olarak ortaya çıkar. Bu biyomlar ise okyanuslar ve denizlerdir. En çok canlı bulunan yaşam alanlarını barındırırlar.