Birleşik sıfat nedir? Birleşik sıfatlar örnekleri ve cümleleri ile konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Cümle içerisinde sıfat görevinde kullanılan kelimeler anlamlarına ve yapılarına göre birçok türe ayrılır. Anlamlarına göre sıfatlar işaret, belgisiz, sayı ve soru sıfatı olarak dörde ayrılır. Örneğin: 1- Hangi Film (soru sıfatı) 2- Bir yığın kağıt (Belgisiz sıfat) Yapılarına göre ön adlar ise basit, birleşik ve türemiş sıfat olmak üzere üç ana başlıkta toplanır. Birleşik sıfat konusunu örneklerle birlikte derledik.
Basit sıfatlar ek almaz ve tek kelimeden oluşur: 1- ''Kırmızı'' duvar 2- ''Eğri'' dolap
Türemiş sıfatlar da tek kelimeden oluşur ama ek alır. 1- Ekoseli gömlek
2- Desenli Kravat. Birleşik sıfatlar ise en az iki kelimeden oluşur.
Örnekler: 1- ''Yanardöner'' biri 2- ''Mavi gözlü'' adam
Birleşik isimlerden ya da tamlamalardan oluşan sıfatlara, birleşik sıfat denir. Birleşik sıfatlar yapılarına göre ikiye ayrılır.
A- Kurallı Birleşik Sıfatlar
Kurallı birleşik sıfatlar, ayrı yazılır ve iki ya da daha fazla kelimeden oluşabilir.
Örnekler:
1- ''Kırmızı reçeteli'' hasta
2- ''Kitap kurdu'' adam
3- ''Temiz kalpli'' genç
B- Kaynaşmış Birleşik Sıfatlar
Kaynaşmış birleşik sıfatlar, birleşik isimlerden oluşur. Türkçe dil bilgisi kurallarına göre tüm birleşik isimler bitişik yazılır.
Örnekle: Açgözlü, Boşboğaz, Çalçene
Birleşik Sıfatlar Örnekleri ve Cümleleri ile Konu Anlatımı
A- Basit ve Birleşik Sıfatların Arasındaki Fark
Basit sıfatlar tek, birleşik sıfatlar iki kelimeden oluşur.
Örnekler:
1- ''Kırmızı'' araba - Basit sıfat
''Kırmızı renkli'' kazak - Birleşik sıfat
2- ''Obur'' bir adam - Basit sıfat
Midesine düşkün'' bir adam - Birleşik sıfat
B- Kaynaşmış Birleşik Sıfatlar
Örnekler Cümleler
1- Ben onun kadar ''açgözlü'' bir insan görmedim.
2- ''Çalçene'' biri olduğu için karşı tarafın konuşmasına hiç izin vermez.
3- Üzerindeki ''kahverengi'' ceket sana çok yakışmış.
4- Sizin gibi ''sinemasever'' kişilerle bu toplantıyı gerçekleştirdiğimiz için çok mutluyum.
5- ''Dedikoducu'' insanların bulunduğu ortamlardan derhal uzaklaşırım.
6- Kemal ve eşi çok ''misafirperver'' insanlar.
7- Gençken çok ''hayalperest'' biriydim ama şimdi artık sadece gerçeklerin peşinde koşuyorum.
8- Sizin gibi ''kadirşinas'' insanlarla daha sık görüşmek isterim.
9- ''Boşboğaz'' bir adam olduğu için ağzında bakla ıslanmaz.
10- Serkan gibi ''hazırcevap'' biri bile Selma'nın soruları karşısında susup kaldı.
C - Kurallı Birleşik Sıfatlar
Örnek Cümleler
1- Onun gibi ''güler yüzlü'' insanlarla konuşmak insana moral veriyor.
2- Kendine hala ''kafa dengi'' birini bulamadın mı?
3- O eskiden ''arkadaş canlısı'' biriydi fakat son zamanlarda içine kapandı.
4- Sınıfın en ''uzun boylu'' öğrencileri basketbol takımına seçildi.
5- İdris, gençken de ''iri kıyım'' biri olduğu için herkes ondan korkardı.
6- Onun kadar ''gözü pek'' biri olduğunu dün akşam bir kez daha anladım.
7- Bu filmde dedektif bir suçlunun ''sır dolu'' geçmişini araştırıyor.
8- ''Yarım akıllı'' biri olduğu için onun sözüne pek güven olmaz.
9- Şu fotoğraftaki ''siyah gömlekli'' kişiyi ve yanındakileri tanıyor musunuz?
10- En yakın arkadaşıma doğum gününde ''22 vitesli'' bir bisiklet aldı.
11- ''Dar gelirli'' aileler için yardım topluyoruz.
12- Onun gibi ''geniş görüşlü'' bir insanla istediğin her konu hakkında konuşabilirsiniz.
13- Ben ve ablam daha çok ''absürt komedi'' türündeki filmleri seviyoruz.
14- ''İlk gençlik'' yıllarım Trabzon ve Samsun'da geçti.
15- Bu sene ''İspanyol paça'' pantolonlar yeniden moda olacakmış.
Not: Bazı cümlelerde birden fazla kurallı birleşik sıfat yer alabilir.
Örnek:
''Çabuk sıkılan'' biri olduğum ''uzun soluklu'' dizileri izleyemiyorum.