Bir arada yaşam için kapsayıcı eğitim önemli

Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG) ‘Bir Arada Yaşamı ve Geleceği Kapsayıcı Eğitimle İnşa Etmek’ başlıklı raporu Türkiyeli, mülteci ve göçmen çocuklar için kapsayıcı eğitim çerçevesi öneriyor. Türkiye’nin 2014’ten bu yana kapılarını en yüksek sayıda mülteciye açan ülke konumunda olduğu belirtilen raporda, 2016 itibariyle 2.8 milyonu aşkın Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapıldığı ifade edildi. Bunun Orta Doğu’da Suriyeli mülteci nüfusun yarıdan fazlası anlamına geldiği vurgulandı. Rapora göre, Aralık 2016 itibariyle Türkiye’de okul çağındaki 833 bin 39 Suriyeli çocuktan 496 bin 653’ü okula kayıtlı. En çok Suriyeli öğrenci 29 bin 147 ile İstanbul’da. Onu 19 bin 25 ile Gaziantep, 12 bin 614 ile Bursa izledi. Çalışmada, Türkiye’de sadece Suriye’den değil, Irak, Afganistan, İran, Somali ve Orta Doğu’nun diğer ülkelerinden gelen 42 bin 221 okul çağında mülteci ve sığınmacı çocuk olduğu belirtildi. Eğitime erişimi artırmaya, öğretim programını ve pedagojiyi iyileştirmeye, eğitim yönetişimini güçlendirmeye yönelik kamu politikası seçenekleri önerildi. Sivil toplum aktörleri ve özel sektör kuruluşlarının da çalışmaları destekleyebileceği belirtilerek, bu kurumlar için de tavsiyelere yer verildi. Öne çıkan bulgular ve öneriler özetle şöyle:

496 BİN 653’Ü OKULA KAYITLI

- Türkiye’de sayıları önemli boyutlara ulaşan, Suriyeli olmayan göçmen nüfus da dikkate alınmalı. Suriye dışındaki ülkelerden gelmiş 42 bin 221 okul çağında mülteci ve sığınmacı çocuk bulunuyor.
- Suriyeli çocuklar Türk akranlarıyla gittikleri devlet okullarında ya da Suriye müfredatına uygun olarak Arapça eğitim veren geçici eğitim merkezlerinde (GEM) okuyor. 2014’teki genelgeyle GEM’lerin zamanla kapatılmasına karar verildi. Bu doğrultuda 2016-2017 eğitim yılında 1, 5 ve 9’uncu sınıfa başlayacak Suriyelilerin GEM’lere kaydedilmesine izin verilmedi. Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) 12 Aralık 2016’da paylaştığı verilere göre, 330 bin 981 çocuk GEM’lere, 165 bin 672 Suriyeli ise devlet okullarına kayıtlı. GEM’lerde toplam 1.204 Türk, 12 bin 863 Suriyeli personel çalışıyor.
- MEB Müsteşarı Yusuf Tekin’in açıklamasına göre, 2014-2016 arasında Suriyeli çocukların eğitimi için yatırım harcamaları dışında toplam 1.5 milyar dolar harcandı.

KAMUOYU SINIRLI BİLGİYE SAHİP

- İlk yıllarda ‘geçici konuk’ olarak nitelendirilen Suriyeli mültecilerin Türkiye toplumuna entegrasyonuna verilen önem, özellikle son bir yıldır kamu politikalarında görülür oldu. Türkiye’de yaşayan okul çağındaki yaklaşık 850 bin Suriyeli çocuğun nitelikli eğitime erişiminin artması, hem mülteci hem de ev sahibi nüfus için kritik önem taşıyor.
- MEB Suriyeli mültecilerin eğitime entegrasyonu için sistematik değişiklikler yapma ve politikalar uygulama sürecinde.
- Türkiye’de sayısı gittikçe artan Irak, Afganistan, İran, Somali ve Ortadoğu’nun diğer ülkelerinden gelen göçmen ve sığınmacı da var. Kamuoyu, bu çocukların eğitime erişim hakları ve sorunlarla ilgili sınırlı bilgiye sahip.
- Kamu politikaları ve sivil toplum müdahaleleri, yalnızca mülteci nüfusun Türkiye toplumuna nasıl entegre edilebileceği değil, ev sahibi toplumlara da odaklanmalı. Bu, barış ve bir arada yaşama değerlerini savunan kolektif bir bakışı; farklı sektör ve kurumları kapsayan bütüncül bir yaklaşımı; kamusal, özel, sivil kurumlar ve ilgili bireylerin etkin koordinasyonunu gerektiriyor.
- Barış içinde ve bir arada yaşamanın desteklenmesinde kapsayıcı eğitim kritik önem taşıyor. Eğitim politikaları, hem mülteci hem de Türkiyeli çocukların tamamının etnik ve sosyoekonomik farklılıklarını göz önüne alan kapsayıcı bir eğitim çerçevesine oturtulmalı.