Bilişsel öğrenme kuramı nedir ve neyi savunmaktadır? Bilişsel öğrenme kuramı ilkeleri ve özellikleri
Güncelleme Tarihi:
Eğitim bilimlerinin çalışma alanları altında değişik kuramlar ile kavrama yöntemleri bulunmaktadır. Tüm bu kavrama yöntemlerinin temel amacı öğrenme durumlarını ortaya koymak ve gerekli olan yöntemleri uygulayabilmektedir. Bu yöntemler arasında bilişsel öğrenme kuralı ve ilkeleri de bulunmaktadır. Peki, kuramlar arasında adından çokça bahsettiren bilişsel öğrenme kuramının tanımı nasıl yapılmaktadır? Bu kuramın ilkeleri arasında hangi öne çıkan unsurlar bulunmaktadır? İşte, kuramlar arasında bulunan bilişsel öğrenme kuramı hakkında detaylar.
Bilişsel öğrenme kuramı, öğrenmenin içsel bir süreç olarak işlendiği günümüzde bilginin işlenme süreci ile kodlama üzerine yoğunlaşmaktadır. Özellikle ezbere dayalı bir öğrenim sistemini kabul etmemektedir. Daha çok analitik yöntem ile geçmiş bilgilerin süzgecinden geçirme ve yeni bilgileri etkileşimli bir şekilde kavrayabilme yetilerinin ortaya konmasını destelemektedir.
Bilişsel Öğrenme Kuramı Nedir?
Bilginin öğrenilmesi kapsamında ön bilgiye yoğunlaşan ve onu kodlama ilkesini benimseyen kuram bilişsel öğrenme kuramıdır. Daha çok gözlemlenebilir davranışlar üzerindeki etkilere odaklanan ve davranışçı öğrenme kuramından farklı olarak bilgi edinme ile öğrenme ile ilgili iç meseleler odaklanır. Geçmiş öğrenme deneyimlerini göz ardı etmeden gerekli bağlantıyı kurarak, kavrama ve öğrenme konularını belirginleştirmeye çalışır. Kısaca bu kuramda insan etrafında gelişen şeylere verilecek anlam yorumuna öğrenme adı verilir.
Bilişsel Öğrenme Kuramı Neyi Savunur?
Bu kuramda yeni edinilen bilgilerin manalı olması için insana bir şeyleri açıklama yetisinin verilmesi ve önceki edinilen bilgilerin genişletebilmesi gerekmektedir. Yani bir bilgi ile karşılaşıldığı zaman o bilginin kullanılması ve anlamlandırılması gerekmektedir. Yoksa bilgi kalıcı olmaz ve sadece o ile ilişkili olur. Bu konuyu örnek ile açıklamak gerekirse ezbere dayalı olarak öğrenen bilgiler tam olarak kavranmaz. Bir öğrencinin ezbere dayalı bir yöntem ile o dersi ezberlemesi, dersin anlandığı manasına gelmez. Çünkü konu bir unsur ile ilişkilendirilmediği ve öncekinin üstüne konmadığı sürece kalıcı olmamakta ve unutulmaya yüz tutmaktadır.
Bu kurama göre öğrenmede kabul edilen temel unsur, yeni bir anlam kurulması, geçmiş öğrenimlere bağlantı sağlanması, edinilen bilgiler üzerine derinlemesine düşünce ve fikir geliştirmesi gerekmektedir. Burada ezber sistemi kesinlikle kabul edilmemekte ve analitik unsurlar benimsenmektedir.
Bilişsel Öğrenme Kuramı İlkeleri
- Bilişsel öğrenme kuramında etkili bir öğrenme sağlamak için interaktif süreç uygulanmalı,
- Gerek iş gerekse de eğitim düşünüldüğünde öğreten ile öğrenen arasında muhakkak etkileşim olmalı,
- İnteraktif öğrenme süreci uygulanması ile bilgi edinmede hem duyulan hem de okunan bilginin yorumu kola hale gelir.
- Öğrenenin öğreten ile olan etkileşimi ve beyin fırtınası bilgiyi daha kapsamlı öğretir.
- Bu kuram düşünce süzgecinin oluşmasını sağlar.
- Anı zamanda geçmişte edinilen bilgiler ile mukayese yeteneği sağlanır ve konu tam olarak öğrenmiş olur.
Bilişsel Öğrenme Kuramı Özellikleri
- Öğrenci ve öğretmen arasında kurulması gereken temel etkileşim,
- Öğrencinin geçmişte öğrendiği konular ile yeni öğrendiğini mukayese etmesi,
- Bilginin noktasal olarak değil bütüncül olarak ele alma ve kavrama,
- Ezbere dayalı yöntemi kesinlikle kabul etmeme,
- Yeniliğe açık ve akılcı süreçler ile destekleme,
- Zihinsel öğrenme süreci sağlayarak anlamlı ve kalıcı bir bilgi dağarcığı ortaya koyma,
- Analitik düşünme yeteneğini kavrama ve uygulayabilme,
Ünlü düşünürlerin be bilgi koyucuların düşünce yapısı incelendiğinde daha çok düşünme, konu hakkında derinleşme ve sonuçlarını sorgulama eğilimlerinin olduğu fark edilmektedir. Özellikle ön yargı değil eleştirel bir düşünme ortaya koydukları gözlemlenmektedir. Öğrenmenin bu şekilde kalıcı olacağı, aynı zamanda sentezleme yeteneğinin ortaya çıkacağı aşikar olarak görünmektedir.