Güncelleme Tarihi:
Elementler bileşik oluşturarak farklı özellikler kazanabilme özelliğine sahiptirler. Başlıca iki sınıf içinde incelenme durumu söz konusu olan bileşikler, özellikle öğrencilerin en fazla zorlandığı konulardan bir tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bileşik Nedir ve Özellikleri Nelerdir?
Aynı türden atomun meydana getirmiş durumda olduğu maddelere element adı verilmektedir. İki ya da daha fazla sayıda atomun meydana getirmiş olduğu topluluklara ise molekül adı verilir. Bileşik, iki ya da daha fazla türden olan elementin bir araya gelerek meydana getirmiş olduğu kimyasal tepkimeler neticesinde oluşan saf maddelere ise bileşik adı verilir. Bileşiklerin büyük bir çoğunluğu moleküler yapılıdır. Bileşiği meydana getiren elementler kendi niteliklerini kaybederek yeni bir kimyasal özellikte madde meydana getirirler. Bu maddeler ise bileşikler olarak tanımlanırlar.
İki yahut daha fazla sayıdaki elementin birleşerek oluşturmuş halde olduğu bileşikler, yapısında mevcut olan bağ türlerine göre, meydana gelen bileşiğin özelliğine ve elementlerin yapısına göre sınıflandırılmaktadır. Bileşikler; anorganik bileşikler ve organik bileşikler olarak üzere iki alt sınıfta incelenmeye tabi tutulurlar.
Bileşiklerin sahip oldukları bazı önemli özelliklerin varlığı söz konusudur. Bunlar:
- Bileşikler formüllerle gösterilirler.
- En az iki farklı elementin bir araya gelmesi sonucu meydana gelirler.
- Bileşikler saf maddelerdir.
- Ayırt edici özellikleri vardır.
- Kimyasal yollarla bileşenlerine ayrılabilir nitelik barındırırlar.
- Kimyasal bağlar ile oluşurlar.
- Bileşiklerin birbirleriyle gerçekleştirmiş oldukları tepkimeler neticesinde yeni bileşikler oluşabilirler.
Bileşikler Saf Madde midir ve Ayrıştırılabilir mi?
Bileşikle alakalı olarak çoğu insanın merakla araştırmakta olduğu en önemli konuların başında hiç şüphesiz bileşikler gelmektedir. Konu bileşikler olduğunda sorulan ve yanıtı bir hayli fazla insan tarafından araştırılan bir başka konu da bileşikler saf madde midir ve ayrıştırılabilir mi şeklindeki sorunun yanıtları olmaktadır.
Daha önce de ifade edildiği üzere bileşik, iki ya da daha fazla cinsten olan atomun bir araya gelerek meydana getirmiş olduğu saf maddelere denilmektedir. Buna göre bileşikler saf maddelerdir. Bileşiklerin en küçük yapı taşını ise moleküller oluşturmaktadır. Bu sebeple bileşiklerin büyük bir çoğunluğu moleküler bir yapıya sahip durumdadır.
Fakat bileşiklerin tuz gibi atomik yapıda olanlarının da varlığı söz konusu durumdadır. Bileşikler belirli formüllerle ifade edilmektedir. Zaman zaman bileşikler karışımlarla karıştırılabilmektedir. Fakat bileşikle karışımın kendi arasında barındırmakta olduğu son derece önemli bir farkın varlığı söz konusudur.
Bileşiklerin karışımlardan en önemli olan farkı belirli sayıda element atomunun kimyasal bir bağ ile bağlanması sonucunda oluşmasıdır. Fakat karışımın ise belirli bir formülü bulunmamaktadır. Bileşikleri meydana getiren elementler bir araya gelerek kendilerine özgü durumda olan özelliklerini kaybederler ancak karışımları meydana getiren maddeler kendilerine özgü nitelikte olan özelliklerini barındırmaya devam ederler. Tüm bu unsurlar bileşikler ile karışımlar arasındaki çok önemli farkları oluştururlar.
Bileşikler ile alakalı olarak çok fazla sorulan bir soru olan bileşikler ayrıştırılabilir mi sorusunun cevabı: Evet ayrıştırılabilir olmaktadır. Buna göre bileşikler kendilerini meydana getirmekte olan elementlere ya da daha basit nitelikli bileşiklere ayrıştırılabilir yapıdadır. Ancak bu ayrıştırma işlemi karışımlarda olduğu gibi fiziksel yöntemlerle gerçekleştirilemez. Bileşiklerin ayrıştırılabilmesi için bazı kimyasal yollara başvurulmasının gerekliliği söz konusudur. Ancak bu kimyasal yollarla bileşiklerin bileşenlerine ayrıştırılma işleminin gerçekleştirilmesi mümkün ola bilmektedir.