Güncelleme Tarihi:
Belirtme durum eki almış olan kelimeler cümle içerisinde belirtili nesne olarak kullanılır. Ek almayan sözcükler ise belirtisiz nesne olarak adlandırılır. Örnekler:
1- ''Masayı şuraya kadar taşımama yardım eder misin? (Masayı - Belirtili nesne)
2- Masa çok pahalı olduğu için alamadım. (Masa - Belirtisiz nesne)
Belirtme Durum Eki Nedir?
Cümlede yer alan isim soylu sözcükleri belirtili nesne yapan eklere, belirtme eki denir. Cümle içerisinde belirtme durum eki almış sözcükleri bulmak için eyleme neyi ya da kimi sorularını sorarız.
Örnekler:
1- Onu görmeyeli çok uzun zaman olmuştu.
Kimi - Onu?
2- Masanın üstündeki kırmızı kalemi sen mi aldın?
Neyi - Kalemi
Belirtme Durum Eki Örnekleri Nelerdir?
A- Anlamca Olumlu Cümlelerde Belirtme Durum Eki
1- İki gün için neredeyse ilçenin tamamını gezdik.
Tamam - Tamamını
2- Çok dalgın olduğum için bugün su bardağını düşürüp kırdım.
Bardak - Bardağını
3- Yatmadan önce dişlerini mutlaka fırçalamalısın.
Dişler - Dişlerini
4- Yemeğini yedikten sonra her zaman yaptığı gibi sessizce odasına çekildi.
Yemek - Yemeğini
5- Düşüncelerini benimle ve buradaki diğer arkadaşlarla özgürce paylaşabilirsin.
Düşünce - Düşüncelerini
B - Anlamca Olumsuz Cümlelerde Belirtme Durum Eki
1- Tartışırken sarf ettiği sözleri duysaydın ona hak vermezdin.
Söz - Sözleri
2- Gelecek güzel günlere olan inancımı henüz kaybetmedim.
İnanç - İnancımı
3- Sizden önceki öğretmenimiz bu konuyu bize anlatmamıştı.
Konu- Konuyu
4- Bu şehrin bana hissettirdiği şeyleri kağıda dökmek istedim ama başarılı olamadım.
Şeyler - Şeyleri
5- Onun beni terk ettiği günü hiç unutamıyorum.
Gün - Günü
C- Soru Cümlelerinde Belirtme Durum Eki
1- Sen hala cüzdanını bulamadın mı?
Cüzdan - Cüzdanını
2- Odamdaki kitapların yerini sen mi değiştirdin?
Yer - Yerini
3- Şu fotoğraftaki adamı daha önce buralarda hiç gördünüz mü?
Adam - Adamı
4- Sana söylediğim sayıları aklında tutabilir misin?
Sayı - Sayıları
5- Kitaplarından birkaçını ödünç olarak alabilir miyim?
Birkaç - Birkaçını
6- Bu filmi izledin mi?
Film - Filmi
D- Zamirlerde Belirtme Durum Eki
1- Onu daha önce hiç böyle öfkeli görmemiştim.
O - Onu
2- Seni bir yerden gözüm ısırıyor, daha önce bir yerde karşılaşmış mıydık?
Sen - Seni
3- Beni bir daha ne aradı ne de sordu.
Ben - Beni
4- Umarım sorularımla sizi rahatsız etmemişimdir.
Siz - Sizi
5- Ricamızı kırmayıp buralara kadar gelerek bizi çok mutlu ettiniz.
Biz - Bizi
Not: Bir cümlede belirtme eki almış birden fazla kelime bulunabilir.
1- Hem çantayı hem de bavulu nasıl taşıyacaksın?
Çantayı - Bavulu
2- Ailemi ve arkadaşlarımı çok ama çok özledim.
Ailemi - Arkadaşlarımı
3- Kimse senin hakaretlerini ve ithamlarını dinlemek zorunda değil.
Hakaretlerini - İthamlarını
4- Bu sefer gelirken babamı ve kardeşlerimi de getireceğim.
Babamı - Kardeşlerimi
5- Amcam bugün bana çiftliği ve köyü gezdirdi.
Çiftliği - Köyü