Güncelleme Tarihi:
Belirtisiz isim tamlamaları tekil ya da çoğul olabilir. Örnekler:
1- Havuz suyu (Tekil)
2- Ders konuları (Çoğul)
Belirtisiz İsim Tamlaması Nedir ve Nasıl Bulunur?
Tamlayanın ek almadığı isim tamlamalarına belirtisiz isim tamlaması denir.
Örnek:
Yaz (Tamlayan) Sporları (Tamlanan)
Diğer örnekler:
1- Duvar kağıdı
2- Masa örtüsü
3- Yemek takımı
4- Televizyon sehpası
5- Elektrik süpürgesi
Eğer, tamlayan ek alırsa, belirtili isim tamlaması olur. Örnekler:
1- Kitabın bölümleri
2- Şarkının nakaratı
Belirtisiz İsim Tamlaması Örnekleri
A- Meslek İsimleri
Örnek Cümleler:
1- ''Edebiyat öğretmeni'' yaz tatilinde okumamız için birçok kitap önerdi.
2- ''Diş hekimi'' tatilde olduğu için haftaya randevu alabildim.
3- ''Sınıf öğretmenimizin'' adı Saime Şentürk.
4- ''Köşe yazarı'' nüfus planlaması ile ilgili önemli bir yazı kaleme almış.
5- En büyük idealim ''kimya mühendisi'' olmak.
6- Ceketi ''kuru temizlemeciye'' götüreceğim.
7- Bu hastanede ''anestezi uzmanı'' olarak yirmi yıl çalıştım.
8- İyi bir ''metin yazarı'' olmak istiyorsan bol bol kitap okumalısın.
9- ''Sanat yönetmeni'' olmak için hangi bölüm okunmalı?
10- Babam özel bir şirkette ''gelir uzmanı'' olarak çalışıyor.
B- Özel İsimler
Örnek Cümleler:
1- Bayram nedeniyle ''İstanbul Otogarında'' yoğunluk yaşanıyor.
2- Ben ''Ankara Üniversitesi'' radyo-tv-sinema bölümünden mezun oldum.
3- ''İstiklal Marşı'' Osman Zeki Üngör tarafından bestelenmiştir.
Not: Bir cümlede birden fazla belirtisiz isim tamlaması olabilir.
Örnekler
1- İstanbul'da en çok ''Topkapı Müzesini'' ve ''Dolmabahçe Sarayını'' gezmek istiyorum.
2- ''Selimiye Cami'' ve ''Süleymaniye Camii'' Mimar Sinan'ın en önemli eserleri arasında yer alır.
C- Yemek İsimleri
Örnek Cümleler:
1- ''Mercimek çorbası'' hem çok faydalı hem de çok lezzetli.
2- Ablam sofrayı kurarken ben de ''çoban salatası'' yaptım.
3- Babam en çok ''işkembe çorbasını'' seviyor.
4- Daha önce hiç ''Pirinç köftesi'' yedin mi?
5- Diyet listesinde ''pancar salatası'' da yer alıyor.
D- Tekil Kelimelerle Belirtisiz İsim Tamlamaları
Örnek Cümleler:
1- ''Mezuniyet projesi'' ile ilgili araştırma yaparken bana yardımcı olur musun?
2- Bir ''ödeme planı'' yapmamız gerekir.
3- İyi bir ''ekip çalışması'' ile üstesinden gelemeyeceğimiz şey yok.
4- ''Sel felaketinde'' can ve mal kaybı yaşanmadı.
5- Öğretmen gelmediği için ''resim dersi'' boş geçti.
6- Babam bana ''karne hediyesi'' olarak bisiklet almış.
7- Bu sefer roman değil ''deneme kitabı'' yazıyorum.
8- Maaşımı yatırmadıkları için ''ev kirasını'' hala ödeyemedim.
9- ''Kitap kapağında'' yer alan fotoğrafı sen mi çektin?
10- Bu ay ''elektrik faturası'' çok gelmiş.
D- Çoğul Kelimelerle Belirtisiz İsim Tamlamaları
Örnek Cümleler:
1- Evdeki ''duvar kağıtlarını'' yenilemeye karar verdim.
2- Belediye ''sokak çocukları'' için yeni bir kampanya başlattı.
3- ''Televizyon kanallarının'' bazıları kendi kendine silinmiş.
4- ''Gömlek yakalarını'' şu şekilde ütülemelisin.
5- Bu kitapta ''çocukluk anılarımı'' anlatacağım.
6- Caddedeki ''kaldırım taşlarının'' yenilenmesi gerekiyor.
7- Dün akşam ''deniz canlıları'' ile ilgili çok güzel bir belgesel seyrettim.
8- Güvenlik gereği ''telefon görüşmeleri'' kayıt altına alınmaktadır.