Güncelleme Tarihi:
Zincirleme isim tamlamaları ile karma tamlamalar karıştırılmamalıdır.
Örnekler:
1- Ablamın yıllardır haber alamadı arkadaşı. - Ablamın arkadaşı - ''yıllardır haber alamadığı'' kelime grubu belirtili isim tamlamasının arasına girmiştir.
2- Kasa dairesinin anahtarı - Üç kelimeden oluşan bu kelime grubu ise zincirleme isim tamlamasıdır.
Belirtili İsim Tamlaması Nedir?
Tamlayanın ve tamlananın çekim ya da iyelik eki aldığı kelime gruplarına belirtili isim tamlaması denir.
Örnekler:
1- Saat(in) alarm(ı)
2- Komutan(ın) emr(i)
3- Annem(in) rica(sı)
4- Palto(nun) ceb(i)
5- Para(nın) üst(ü)
6- Vicdan(ının) ses(i)
7- Baba(mın) kravat(ı)
8- Roman(ın) son(u)
9- Kapı(nın) ön(ü)
10- Araba(nın) plaka(sı)
Belirtili İsim Tamlaması Örnekleri ve Cümleleri ile Konu Anlatımı
A- Zamirlerle Oluşturulan Belirtili İsim Tamlamaları
Bu tür isim tamlamalarında zamir, her zaman tamlayan olur. Bu nedenle önce zamir, sonra isim soylu sözcük yazılır.
Örnek Cümleler:
1- Hava yağışlıysa ''onun yağmurluğunu'' giyebilirsin.
2- Maalesef ''sizin planınız'' benimkine uyumadı.
3- Sen daha ''benim arabayı'' görmedin mi?
4- ''Senin rican'' olmasa ben bir daha onunla asla konuşmazdım.
5- ''Onların davetine'' icabet etmek gerekir.
6- ''Sizin eve'' daha önce hiç gelmemiştik.
7- ''Onların kabahatini'' yüzlerine vurmak zorunda değildin.
B- Özel İsimlerle Oluşturulan Belirtili İsim Tamlamaları
Bu tamlamalarda şehir, ülke ve insan isimlerine getirilen ekler kesme işaretiyle ayrılır.
1- Aydın'ın inciri meşhurdur.
2- Ahmet'in anahtarlarını gördünüz mü?
3- Mehtap'ın elbisesini çok beğendim.
4- Ankara'nın soğuğuna dikkat et ve sıkı giyin.
5- Ali'nin arkadaşı da bizimle geliyor.
6- Selma'nın sınavı çok iyi geçmiş.
7- Türkiye'nin maçı saat kaçtaydı?
8- Emre'nin fotoğrafını kim çekti?
9- Bugün Sabri'nin sevgilisi ile tanışacağız.
10- Bu kitap Türklerin kahramanlıklarını anlatıyor.
11- Şu adam Ahmet'in amcası mı?
12- Yunanistan'ın başkenti Atina'dır.
13- Çin'in en kalabalık şehri Pekin'dir.
14- Hülya'nın bluzuna ayran döküldü.
15- Alper'in albümüne baktın mı?
C-Devrik Cümlelerde Belirtili İsim Tamlamaları
Genellikle şiirlerde ve lirik bir üslupla yazılmış metinlerde devrik cümleler kullanılır. Devrik cümlelerde belirtili isim tamlamalarının sırası diğer cümlelerdeki gibi değildi. Tamlayan ile tamlanan yan yana gelmese de bu tamlamalar da belirtili isim tamlamasıdır.
Örnek Cümleler:
1- Şimdi gözü yaşlı Anadolu'nun.
Anadolu'nun gözü
2- Hesabı sorulacak elbet tüm haksızlıkların.
Haksızlıkların hesabı
3- Sanki acelesi var hızla geçip giden mevsimlerin.
Mevsimlerin acelesi.
4- Her şeye rağmen umudu var yine de insanoğlunun.
İnsanoğlunun umudu
5- Devamı gelir inşallah bu güzel haberlerin.
Haberlerin devamı
6- Kırılır kalbi karşılıksız seven her aşığın.
Aşığın kalbi
7- Üzüntüsü geçmez ki dünyada hiç gün yüzü görmemiş bahtsızların.
Bahtsızların üzüntüsü
D- Tamlayanın Olmadığı Belirtili İsim Tamlamaları
Bazı cümlelerde tamlayan düşer ve tamlanan zamir olmadan yazılır.
Örnek Cümleler:
1- Son çıkan kitabını okudun mu? - Onun
2- Bunca yalandan sonra tek bir sözüne bile inanmam artık. Senin
3- Söyledikleri sözleri kesinlikle tasvip etmiyorum. - Onların
4- Evimizin yeni dekorasyonunu beğendiniz mi gerçekten? - Bizim
5- Anlattığı şeyler nedense bana hiç inandırıcı gelmiyor. - Onun