Başbakan Yardımcısı Arınç: Yeni nesil ekran kuşağı olarak yetişiyor

2 gün sürecek “1. Çocuk ve Medya Kongresi”, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç ev sahipliğinde Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, Çocuk Vakfı, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından düzenleniyor. Çocuk ve medya ilişkisinde medyanın olumlu ve olumsuz etkilerinin incelendiği ve çözüm yollarının arandığı kongrede Türkiye’nin ilk Çocuk ve Medya Stratejisi Belgesi de açıklandı.

Kongre’de konuşan Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Türkiye’de ilk kez düzenlenen kongrenin çocukların medya ilişkisine katkı sağlayacağını söyleyerek açılış konuşmasında şunları söyledi:
“Yeni nesil ekran kuşağı olarak yetişiyor. Bu dönemde çocukların da arkadaşı medya e ekranlara bakarak sanal dünyada kendilerini iyi hissediyor. Yeni nesil ve medya insanı şaşırtıyor. Türkiye’de medya kullanım araştırmasına göre yeni kuşağın yüzde 67’si interneti kullanıyor. Çocukların yüzde 46’sı cep telefonu taşıyor, yüzde 43’ü televizyon izliyor. Çocuklarımız 1 günde 2 saat 39 dakika cep telefonu kullanıyor. Bilgisayar kullanım yaşı ise 8. Televizyon açık olduğu sürece çocuklar etki altında. Ekran çağında ekranların karartılmasın izin veremeyiz. Ancak çözüm yolu olarak dünyada sorunluluğun içselleştirilmiş, herkesin katılımı ile sağlanabilir. Cinsel, pognoğrafik, şiddet gibi içerikler çocukların gelişimini etkiliyor ve bunların etkilerinden çocuklarımızı koruyamıyoruz. Medyanın geliştirici yönüne odaklanmalıyız. Çocukları çözümün öznesi olarak öncelikli hale getirmeliyiz.
Her çocuk sorunu ile için olduğu kadar dünyanın da problemi. Doğru medya kullanımı çocuklar için etkili eğitim ve eğlence aracı olabilir. Çocuklara özgüven olumlu modeller ve duyarlık kazandırarak hareket etmeliyiz. Şiddet ayrımcılık cinsel içerikler ve araçlar çocukların dünyasına taşınmamalı. Onları bilinçlendirmeliyiz. Özgüveni tam anlayışlı, ileriye dönük çocuklar yetiştirmeliyiz. Kongre, “Medya okur yazarlığı”nı öngörüyor.”

Kongrenin Çocuk Sözcüsü Aleyna Saral ise konuşmasında, kongrenin kendileri için önemli olduğunu belirterek "Biz medyayı özgür kullanmak istiyoruz ama kontrollü olmasını bekliyoruz"dedi.

Kongre Başkanı Prof. Dr. Haluk Yavuzer de etkinliğin, Türkiye için önemli olduğunu anlattı. Çocukların gelişmesinde medyanın rolüne de değinen Yavuzer kongrenin bilinçlendirme hareketi olduğunu söyledi. Medya okur yazarlığının yaygınlaşması gerektiği üzerinde durdu.

Öğrencilerin yüzde 97.9’unun televizyonu var

Kongre’de RTÜK tarafından 6-18 aş aralığında 1-12 sınıf öğrencileri ile yapılan Türkiye’de Çocukların Medya Kullanma Alışkanlıkları Araştırması sonuçları da açıklandı. Araştırmadan bazı sonuçlar ise şöyle:
-Öğrencilerin yüzde 97.9’u televizyon, yüzde 73. 7’si bilgisayar,, yüzde 63’ünde internet , yüzde 46’sı telefona sahip.
- Öğrencilerin yüzde 28. 8’i ders dışı kaynaklar arasında gazete okuyor.
- Çocukların yüzde 45’i cep telefonu önemli buluyor.
- İnernet kullanım oranı 76.2.
- Öğrencilerin yüzde 41. 8’i Türkçe’nin kullanımı konusunda televizyondan olumlu etkilendiğini belirtirken yüzde 15.4 olumsuz ve yüzde 42.8 ise etkilenmiyorum yanıtını verdi.

4 bin 306 öğrenciyle görüşüldü

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından yapılan “Türkiye’de Çocukların Medya Kullanma Alışkanlıkları Araştırması”nın sonuçları açıklandı.
RTÜK tarafından, Çocuk ve Medya Hareketi kapsamında gerçekleştirilen Türkiye’de Çocukların Medya Kullanma Alışkanlıkları Araştırması, araştırma bulguları, RTÜK, Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü ve Çocuk Vakfı’nın işbirliğiyle düzenlenen 1. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi’nin açılış bölümünde, Kurulun Başkanı Davut Dursun tarafından kamuoyuna sunuldu.
Dursun, araştırmanın kitap olarak yayımlandığını ve isteyenlere kitap olarak verildiğini söyledi.
Zamanla paralel çocukların medya kullanma alışkanlıkları ve tercihlerinde ciddi değişim yaşandığına vurgu yapan Dursun, şunları söyledi:
“Genellikle görsel-işitsel medya araçlarının olumsuz etkileri üzerine çok konuşuruz. Fakat artık çocuklar için televizyon izleme, radyo dinleme öncelikli iletişim aracı değil, onun önüne internet, cep telefonu geçmiş bulunuyor. Dolayısıyla bundan sonra medya okuryazarlığıyla ilgili planlama, kitle iletişim araçlarının olumsuzluklarına ilişkin bir projelendirme yapılırken, televizyon ve radyo ağırlıklı bir projelendirmeden ziyade internet ve cep telefonu ağırlıklı bir projelendirme ve çalışmanın yapılmasının daha doğru olduğunu düşünüyorum.”
Dursun, çalışmanın saha çalışmalarının mayıs, haziran ve temmuz aylarında gerçekleştirildiğini belirterek, örneklemi Türkiye genelini temsil eden araştırmanın, 26 il merkezi, ilçe, kasaba ve köylerinde 251 eğitim kurumunda, 6-18 yaş grubunda yer alan ve 1-12. sınıflarda okuyan 4 bin 306 öğrenciyle yüzyüze görüşme yönteminin uygulandığını ifade etti.
Örnekleme katılan öğrencilerden yüzde 51,7’sinin kız, yüzde 48,3’ünün de erkek olduğunu belirten Dursun, öğrencilerin yüzde 52’sinin evinde kendisine ait odasının bulunduğunu, kendine ait odası bulunanların yüzde 65,7’sini lise öğrencilerinin oluşturduğunu dile getirdi. Dursun ayrıca, ailenin gelir düzeyi arttıkça kendine ait odası olan öğrencilerin oranının da yükseldiğini bildirdi.

Öğrencilerin evlerinin yüzde 97,9’unda televizyon var

Dursun, “Türk toplumunda televizyon bulunmayan bir ev yok” diyebilecek bir düzeyde olunduğunu belirterek, araştırma bulgularına göre, öğrencilerin yüzde 97,9’unun evinde televizyon, yüzde 73,7’sinde bilgisayar ve tablet, yüzde 63’ünde internet erişimi, yüzde 44,6’sında sabit telefon, yüzde 38,3’ünde ise radyo bulunduğunu söyledi.
Kendisine ait odada televizyon bulunan öğrencilerin oranı yüzde 40, bilgisayar ve tablet bulunanların oranının yüzde 80 olduğunu anlatan Dursun, internet erişimi olanların oranı yüzde 65, sabit telefonu olanların oranı yüzde 13,8 ve radyo bulunanların oranı ise yüzde 14 olduğunu kaydetti.

En fazla önem “kitap, gazete ve dergi”ye veriliyor

Araştırmaya göre, öğrencilerin en fazla önem verdikleri iletişim araçlarının kitap, gazete ve dergi olduğu ortaya çıktı. Kitap, gazete ve dergi yüzde 70,7 oranıyla iletişim araçlarının önem sıralamasında birinci sıraya otururken, internet yüzde 60,8, bilgisayar/tablet yüzde 48,6, cep telefonu yüzde 45, televizyon ise yüzde 40,5 oranında önem verilen iletişim aracı oldu. İncelenen iletişim araçları içinde en eskisi olan radyo, öğrenciler tarafından yüzde 55,2 oranında “önemli değil” kategorisinde değerlendirildi.
Öğrencilerin cep telefonuna günde ortalama 2 saat 39 dakika ayırırken, televizyona 1 saat 55 dakika, internete 1 saat 48 dakika, bilgisayar/tablete (internet dışında) 1 saat 34 dakika, kitap, gazete, dergi (ders kitabı dışında) okumaya 1 saat 32 dakika, radyo dinlemeye 58 dakika zaman ayırdıkları dikkati çekiyor.

Öğrencilerin iletişim araçlarına önem verme düzeyleri ile kullanma süreleri arasında paralellik bulunmadığı belirtilen araştırmada, öğrencilerin önem sıralamasında yüzde 45 ile dördüncü sıraya yerleştirdikleri cep telefonu en uzun zaman ayrılan iletişim aracı olduğu ortaya çıktı.
Benzer şekilde yüzde 40,5 oranı ile beşinci sırada önemli bulunan televizyon ise en uzun zaman ayrılan iletişim aracı sıralamasında ikinci oldu.
İletişim araçları arasında yüzde 60,8 oranı ile önemlilik sıralamasında ikinci durumda olan internet, günlük ortalama kullanım süresi açısından üçüncü sırada yer aldı.
Araştırmaya katılan öğrenciler, dilin kullanımı, bilgi edinme, hayal gücü gelişimi ve davranışlar üzerindeki etkileri açısından iletişim araçlarını değerlendirdi. Her kategori için en fazla olumlu etkilenme bildirilen iletişim araçları kitap, gazete ve dergi olurken, ikinci sırada internet, üçüncü sırada ise televizyon yer aldı.
Bilgisayar ve tabletin ardından beşinci sıraya yerleşen cep telefonu ise radyodan sonra en az olumlu etkilenme bildirilen iletişim aracı oldu.