Başarılı bir gelecek’ için gereken 5 beceri
Güncelleme Tarihi:
Gençler ve ebeveynler sanıyorlar ki geleceği sınavlar, üniversite-bölüm-meslek tercihleri şekillendirecek!.. Yaza yaza parmaklarımız nasır bağladı ama bir kez daha yazalım; Yok öyle bir şey!
Kuşkusuz iyi eğitim almak, yüksek notlar, kabul görmüş, prestijli meslekler edinmek “eğer” birey tüm bu yetkinliklerle ne yapacağını biliyorsa, yaşama anlam, değer katabiliyorsa önemli ve işe yarar şeylerdir. Değilse de hiçbir işe yaramazlar!
Eğer marka okullardan diplomalar, titrler, yaldızlı/yıldızlı karneler, belgeler, apoletler, plaketler, kupalar tek başlarına yeterli olsalardı, dünyada onca bunlara sahip ama hala yolunu arayan ya da zarar, ziyan hayatlar yaşayan insanları nasıl izah ederdik?
Lütfen şunu artık algılayalım; bilinen meslekler, bölümler, dallar aslında sadece organizasyonel ve artık kesinlikle yetersiz kalan “idari” tanımlamalardır. 30-40 yıl içinde yepyeni bir dünyaya, hatta Uzay Çağına adım atacağımız, 130 yaşında insanların hala aktif olduğu bir dünyayı hayal etmemiz “uçuk-kaçık” sayılmıyorken, “hangi meslek?” sorusu bana pek anlamlı gelmiyor. Bilinen meslekler çok hızla önemlerini yitiriyor. Yitirecek. Ya da müthiş değişecek, farklılaşacak, çoğalacak, bölünecek.
Bu durumda gençlerin ezberlere, genelin beğenisine, yönlendirmesine, itelemesine göre değil, yeteneğine en uygun, en çok sevdiği alanlarda (eğer mümkünse) eğitim alması en akıllıca şey olacak.
Yok eğer alamıyorsa, bir sınav kazanıp bir yerlere giremiyorsa ya da istediği bölüme gidemiyorsa da hiç dert etmemesi, yine en akıllıca şey olacak. Çünkü o alınan diplomaların, eğer kendisi ve içeriği geleceğe uyumlanmamışsa, eklenmemişse hiçbir kıymeti bulunmayacak.
Ayrıca süratle yayılan, çoğu bedava online, uzaktan, internet aracılığı ile eğitim olanakları, dijital rozetler, uzmanlık belgeleri hızla okulların, diplomaların yerini alıyor. O halde insanların bir beceri, meslek sahibi olması için ille de geleneksel bir okula gitmesi artık şart değil. Hal böyle ise “ne konuşuyoruz o zaman?” Niye bu şuursuz sınav, tercih takıntısı?
İlle de “neye odaklanalım, nasıl ilerleyelim, ne yapalım? diyenlere;
Gençler, aileler; mesleğe değil, bireyin, gencin yeteneğine en yakın alana odaklanmak üzere dikkat kesilmeli. O alan için açılan, o alana en yakın meslekler tercih edilmeli. Çünkü asıl önemli olan beceriler ve bu becerilerin derinleştirildiği alanlar, sevilen konular olacak.
Özetle “meslek” takıntısını, meslek seçimine odaklanmayı sıhhatsiz buluyorum.
Bu mesleklere balıklama atlayın!
Son olarak meslek, alan ne olursa olsun mutlaka kazanılması gereken, gelecekte “başarılı iş” yapma iddiasında olacak herkesin “iyi insan olmaya” ilaveten bilmesi gereken 5 beceri sıralayabilirim;
1. Bilgisayar programcılığı, mühendisliği, developer’lık yani kodlama yapabilmeyi sağlayacak tüm meslekler bence açık ara joker gibi ve altın bilezik diyebileceğim kıymettedir. Bir numaraya koyuyorum. Uzaktan, yakından ilintili, ilgili bölümlere balıklama atlayın diyorum...
2. İkinci sıraya “Grafik, Görsel, Dijital Tasarımcılığını” alıyorum. Yukarıda anlattığım gibi, kodlanan ve dijitalleşen her şeyin bir de şekle, şemaile bürünmesi, görsellik kazanması gerekecek. Tüm kodlanan “şeyleri” 3 boyutlu, hologram hatta sentetik deri vb. uygun kılıflar, renkler, desenler içinde cisme dönüşmüş olarak görmek isteyeceğiz. Kim yapacak onları? Tabii ki grafik, görsel, dijital tasarımcılar...
3. Ses, müzik tasarımcıları daha doğrusu her kategoride “Tasarımcılık, Toparlayıcılık / Aggregator’lık” müthiş önemli olacak, çünkü yukarıdaki iki önemli alanın yarattıklarını tamamlayacak sese, müziğe ve onların tam yerli yerine konulmasına da ihtiyacımız olacak. Bu konuda uzmanlar olmaksızın işler tamamlanamayacak. Yerinde kullanılan bir “tıss...” bile tüm anlatılmak isteneni değiştirecek...
4. Aslında yukarıdaki 3 adımın bir işe yaraması, bir ihtiyacı çözmesi için şu ana kadar sadece bizi eğlendirsin, hoşluk yaratsın kategorisinde algıladığımız sanatçıların yıldızı müthiş parlayacak. Müzisyen, ressam, heykeltıraş, senarist, hikâyeci, editör gibi mesleklere, becerilere sahip, sanatçılar atölyelerden, stüdyolardan ofislere hızlı geçiş yapacaklar. Tabii onların da “dijital, teknolojik kafa” ile düşünebilenleri daha çok öne çıkacak.
5. Fütüristler, Gelecek Tasarımcıları, Gelecek Bilimcileri, Gelecek Stratejistleri, Gelecek Senaristleri, Kurgucuları her kurum için giderek hayati önemde ve vazgeçilmez mesleklere dönüşecek. Henüz bunların da yaygınlaşmış bölümü, okulu yok. Ya yurt dışında okuyarak ya “otodidakt” yöntemle bu alanda mutlaka kendinizi geliştirmelisiniz.
Kuşkusuz mühendislik, hukuk, doktorluk, eczacılık, mimarlık gibi meslekler bir müddet daha geçerli olacak ancak yeniçağa, dijitale ve teknolojiye, yukarıdaki becerilerle beraber adapte olabilmişlerse...
Yurtdışına okumak isteyenlere, olanağı olanlara önereceğim yerler ve okullar:
Şehirler: Palo Alto/California, Londra, Boston, Hong Kong, Paris, New York, Seoul, Tokyo, Melburne, Sydney, Barcelona.
Marka olmuş, büyük üniversiteleri tercih etsinler. Çünkü marka olmak ve marka kalmak kolay değil. O yüzden eğitim ve olanaklar diğerlerinden daha iyi. Ya da iyi olma olasılığı yüksek.
Aslına bakarsanız, bu soru çok sık soruluyor diye yazıyorum. Yoksa hep savunduğum şey; becerikli, akıllı, iyi insan olmayı öğreten her yer, koşul ve durum tercih edilmeli. Diploma artık önemli değil. Hatırlatırım, Google’da çalışanların yüzde 14’ü diplomasız.