Bandura sosyal öğrenme kuramı nedir, aşamaları ve özellikleri nelerdir? Sosyal öğrenme kuramının aşamaları

Bandura sosyal öğrenme kuramı, 1977 yılında Albert Bandura tarafından geliştirilmiştir. İnsanlar için en etkin öğrenme biçimlerinden biri olarak görülmektedir. Davranış yaklaşımı Bandura kuramı ve özelliklerini doğru anlayabilmek gerekmektedir. Davranış, kişilerin çevresindeki değişik karşısında kendi davranışı ile ödül arasındaki tutumu arasında gelişen değişikliktir. Davranış değişikliği de bu durumu değiştirip pekiştiren etken değil, kişinin bu tarif karşısında geliştireceği düşüncede geliştireceği değerlendirme şeklidir.

 Bandura Sosyal Öğrenme Kuramı Nedir?

 Bandura, sosyal öğrenme kuramı, Albert Bandura tarafından 1977 yılında keşfedilerek geliştirilen bir öğrenme yöntemidir. Söz konusu kuram temeli insanların karşı davranışları izleyerek kendileri için çıkarımlar yapmasıdır. İnsan davranışlarından çıkarılacak sonuçların hepsi kabul edilerek öğrenilecek türden olmayabilir elbette! Bu durumda öğrenilebilecek ya da uzak durulması gereken davranışları doğru analiz etmek gerekmektedir. Davranış yaklaşımını benimseyen kuramcılar tarafından öğrenme kapasitesinin en önemli dalı kişilik olarak kabul edilmektedir.

 Bandura görüşü bu konuda davranış bilimciler inceleme yaparak kişilik geliştirme çalışmaları yapmaktadırlar. Çevre davranış ve öz yeterlilik ilişkilerinin bir birleriyle oluşturduğu etkileşimden kişilik oluşmaktadır. Özellikle çocuklar, model olarak kabul ettikleri kişilik karakter özelliklerini taklit edemezler ve yöneltici elemanları da taklit etmezler. Etkileşimlere karşı direnç, genel olarak ödüllendirmelere karşı ise iyi niyet göstermektedirler.

 Bandura Kuramı Aşamaları Ve Özellikleri Nelerdir?

 Bandura’nın, davranış yaklaşımı görüşünü tam olarak anlayabilmek için, görüş temelini anlayabilmek gerekmektedir. Davranışçı yaklaşımda insan davranışlarının ölçülebilen ve gözlemlenebilen türden olması gerekmektedir. Yani denenmeye değer olması gerekir. Bandura kuramına göre iki tür öğrenme sistemi bulunmaktadır. İlki klasik şartlanma olarak, nötr uyarıcı ile şartsız bir uyarıcı eşleştirilmesi yöntemidir. İkincisi de Edimsel(Operant) Şartlanma olarak bildirilmektedir. Her iki öğrenme yönteminde amaç bireyin, gözlemsel öğrenim davranışı kazanabilmesi amaçlanmaktadır. Sosyal öğrenme kuramı ilkeleri arasında kendini yargılama en önemli adım olarak kabul edilmektedir. Bu kişinin uyguladığı fikir ve düşüncelerinin sonuçlarını irdeleyerek kendi farkındalığını keşfetmesidir. Buna da bireyin öğrenme sürecindeki en önemli kazanım olarak öz yeterlilik denmektedir.

 Sosyal Öğrenme Kuramı Aşamaları

 Bandura kuramı aşamaları altı şıkta temellendirilmiştir. Sosyal öğrenme temel ilkeleri olarak şöyle sıralanabilmektedir.

Karşılıklı belirleyicilik ilkesi, burada öğrenmeyi, birey, davranış ve çevre olarak üç temelde incelenmektedir. Bir üçgeni baz alırsak, bireyin beklenti, kişilik ve inancı bir köşesinde, ikici köşede davranışı üçüncü köşede ise çevresi yer almaktadır.

Sembolleştirme kapasitesi, Bandura inanışına göre insanlar çevresinde gördüğü her şeyi zihninde sembolleştirmektedir.

Öngörü kapasitesi, insanlar geçmişte yaşadıklarından çıkarımlar yaparak geleceğini şekillendirme yetisine sahiptir.

Güdüleme süreci, Genel olarak insanlar ödüllendirilen davranışları yapabilmeye meyillidir.

Dolaylı öğrenme kapasitesi, Bireyler başkalarının davranışlarını gözlemleyerek de öğrenebilirler.

Kendini yargılama kapasitesi, sosyal öğrenme kuramında en temel ilke sayılabilen Öz yeterliliktir.

Bandıra sosyal öğrenme kuramı Uygulama

 Bandura kuramı esaslarına göre bütün öğrenme temelleri, başkalarının davranışlarından etkilenen temeller üzerinde şekillenmektedir. Sosyal modeller bu temellerin pekiştiricisi olarak gözlemlenmektedir. Bu teoriler de kişilik oluşumunda taklit ve özdeşleşme yoluyla öğrenmeyi desteklemektedir. Bireyin belleğine kaydettiği davranış örüntüsünü kendisine yararlı olacağına inandığı süreçte kullanabilmektedir.

 Sosyal öğrenme kuramı Bandura yöntemi, klasik ve edimsel şartlanma şeklinde iki öğrenme yöntemi kabul etmektedir. Her hangi bir olay ya da durum karşısında birey uygun davranış sergilemeyi gözlemleyerek öğrenebilmektedir.