Bağımlılık Türleri Nelerdir? Bağımlılık Kaça Ayrılır? Psikolojik Bağımlılık Ne Demek?
Güncelleme Tarihi:
Bağımlılık fiziksel veya duygusal sorunlar yaratmasına rağmen bir maddenin alınması veya bir eylemin yapılması sürecidir. Bağımlılık eylemi kişilerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Bağımlılığın kronik bir beyin rahatsızlığıdır. Bağımlılık kişilerin sosyal yaşamını ve iş yaşamını olumsuz etkilediği için tedavi edilmesi gerekir. Bağımlılıkta kişilerin, bağımlı oldukları konu kişilerin üzerinde yönetim kurmaktadır. İşte, merak edilen tüm detaylar.
Bağımlılık kişilerin yaşadığı bir çeşit beyinsel rahatsızlık olarak tarif edilmektedir. Bağımlılık türleri de bulunmaktadır. Kişilerin teknoloji, kumar, uyuşturucu gibi farklı bağımlıkları olabilir. Bağımlılıkların tedavi edilmesi gerekir.
Bağımlılık Nedir?
Kişilerin bir eyleme veya maddeye karşı irade gösterememesi durumuna bağımlılık denmektedir. Kişiler bağımlılık gösterdikleri şeylerden uzak duramazlar. Bağımlılık bir beyin rahatsızlığı olarak nitelendirilir. Bağımlılığında türleri bulunmaktadır. Günümüzde teknoloji ile birlikte, teknoloji bağımlılığı da gelişmiştir.
Bağımlılık Türleri
Bağımlılık türleri bağımlılık yaratan pek çok şeyi kapsamaktadır. Bağımlılık bir hastalıktır ve tedavi edilmesi gerekir. Kişilerin çok farklı bağımlılıkları olabilir. Bağımlık türleri şu şekilde sıralanabilir;
Kumar bağımlılığı
Alkol bağımlılığı
Teknolojiye olan bağımlılık
Sigara bağımlılığı
Uyuşturucu bağımlılığı
Alışverişe bağımlılık
Seks bağımlılığı
İlişki bağımlılığı
Bağımlılık kaça ayrılır?
Dünya sağlık örgütü bağımlılıkları belli gruplara ayırmaktadır. Bağımlılıklar şu şekilde sıralanmaktadır;
Kokain bağımlılığı
Alkol bağımlılığı
Uyarıcı madde bağımlılığı
Tütün ve türevleri bağımlılığı
Eroin grubu bağımlılığı
Solunan madde bağımlılığı
Bağımlılık kişinin duygusal, fiziksel ve zihinsel olarak zarar görmesine yönelik madde kullanımı olarak nitelendirilmektedir. Kişi kullandığı madde veya yaptığı şeyden zarar gördüğünü bildiği halde yapmaya devam eder. Bağımlılık sonucu kişinin yaşam kalitesi de olumsuz etkilenir. Psikolojik, sosyolojik, kültürel ve ekonomik olarak zarar vermektedir.
Psikolojik bağımlılık ne demek?
Biyolojik olarak verilen zararda beyin yapısında tahribat yapar. Kişilerin zevk aldığı şeyler beyinde dopamin hormonu salgılanmasına neden olur. Bu bir çeşit uyarıcı görevi görür. Kişi dopamin oranının arttırmak için bağımlı olduğu şeyi yapmaya eğilim gösterir. Bir çeşit beyin ödüllendirme sistemi gelişir. Alışkanlık gibi görünen şeyler bir süre sonra bağımlılığa dönüşür.
Beyindeki amigdala bölümü dopamine karşı hassasiyet geliştirir. Kişilerin kumar, uyuşturucu, alkol gibi konularda bağımlı olması psikolojik bir süreçtir. Kişiler pek çok nedenden dolayı bağımlılık geliştirebilir. Çocuklukta yaşanan bir travma kişilerde bağımlılık yaratabilir. Sosyal fobisi olması da bağımlılık nedeni olmaktadır. Kişiler ağır bir travma geçirdiklerinde de bağımlılık yaşayabilirler.
Bağımlılığın altında kişinin yaşanmışlıkları olabilir. Yaşanmışlıkların yanında kişinin psikolojik rahatsızlıkları da olabilmektedir. Kişinin hayatında yaşadığı problemlerden, sorunlardan kaçmak içinde bağımlılık geliştirdiği görülmektedir. Kişilerin bağımlılık noktasında psikolojik destek alması gerekmektedir.
Bağımlılığın Sosyal Boyutu
Bağımlılık yaşayan kişilerin sosyal yaşamı da olumsuz etkilenmektedir. İş ve aile yaşamında olumsuzluklar görülebilir. Bağımlı kişilerin sosyal yaşama uyum sağlaması için tedavi görmesi gerekmektedir. Aile içinde huzursuzluk, maddi sıkıntılar yaşama, iş hayatında başarısızlık görüşebilir. Kişi bütçesini ayarlamakta zorlanır. Bağımlılık bir nevi kişinin hayatındaki bir boşluğu doldurması anlamına gelmektedir.
Bağımlılığın Tedavisi
Bağımlığı yaşayan kişiler bu durumdan istedikleri zaman kurtulacaklarını düşünürler. Bu duruma kendilerini inandırmaktadırlar. Bağımlılık profesyonel yardım aldan kolay bir şekilde geçmemektedir. Bağımlılık tedavisinin birden fazla şekli bulunmaktadır. Ama kişinin öncelikle tedavi olmayı kabul etmesi gerekmektedir.
Bağımlılık türüne göre farklı tedavi türleri bulunur. Bağımlıkları tedavi eden merkezler bulunmaktadır. Alkol bağımlılığını tedavisi ile internet bağımlılığının tedavisi aynı olmamaktadır. Kişinin bağımlılığı ve nedenleri detaylı şekilde incelenerek, tedavi programı oluşturulur. Bağımlılığın altında yatan nedeni bulmak gerekir. Tedavi için bireysel terapi kullanılabilir. Bu kişiye özel bir tedavi yaklaşımı olmaktadır. Grup terapileri aynı sorunları yaşayan kişilerin bir araya geldiği gruplardan oluşmaktadır. İlaç tedavisi de kullanılan farklı bir yöntemdir. Aile eğimleri de kullanılmaktadır.