Asonans Nedir, Nasıl Bulunur? Edebiyatta Asonans Özellikleri Ve Örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Edebiyatta sık sık kullanılan asonans, mısra içerisinde ya da komşu mısralar aralarında bir ahenk ile birlikte tekrar eden ünlülere verilen ad olarak bilinir. Ünsüzler ise aliterasyon olarak adlandırılır ve bu şekilde bilinir. Aliterasyon ve asonansın iç kafiye, yarım kafiye, ünsüz kafiyesi ve ünlü kafiyesi, cinas, seci gibi kelimeler ile birlikte tanımlanmaz. Aliterasyon da buna eşlik eden ve ünsüzlerin tekrarı ile oluşan bir kavramdır. Şiirde ya da metinde bir arada kullanıldığı zaman uyum ve ahengi meydana getirdikleri bilinir. İşte, merak edilen tüm detaylar.
Asonans, en kısa tanımı ile mısra ya da komşu mısra arasında olan, tekrar eden ünlülerdir. Bu ünlüler, hemen hemen her yazıda görülür. Genellikle aliterasyon ile birlikte kullanıldığı bilinen bir kavramdır.
Asonans Nedir ve Asonans Nasıl Bulunur?
Asonans, şiirde aynı olan ünlü harflerin tekrar etmesine verilen ad olarak bilinir. Bu kavram genel olarak aliterasyon ile birlikte kullanılır. Kelimelerde vurguyu bulunduran aynı ünlünün tekrarlarından meydana gelen ahenk ve uyumu yakalamak için yazar ve şairler bu sanata başvurur. Kelimede bulunan söz özelliklerine de dayanarak bu kavram söz sanatları içerisinde yer alır.
Şairin ise özel bir amaç ile bu sanata başvurması da düşünceye bağlıdır. Asonans meydana gelebilmesi için en az 3 adet tekrar olması gerekir. Bir mısra içinde ya da yakın olan mısralarda en az 3 tane olması demek asonans var demektir. Bir mısra içinde yer alan tekrarlar uyum sağlanmasını ortaya çıkarır. Bu sayı daha fazla da olabilmektedir. Bu şekilde asonans bulunması sağlanır.
Edebiyatta Yer Alan Asonans Özellikleri Nelerdir?
Asonansın en bilinen özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
1- Kafiye, redif, tekrar eden kelimeler, aliterasyon, asonans, vezin bütünlük ahenk içerisinde olmasını sağlar. Armoni ve melodiyi meydana getirir.
2- Ahenk yapıları, tek bir ortak estetik etki ile birlikte kulaklara ulaşmayı başarır.
3- İç içe girmiş olan pek çok şiirde ahenk unsuru bulunur. Bunlar kendi içerisinde aliterasyon ve asonans, ahenk ve uyum sistemlerini desteklediği bilinen kavramlardır.
4- Tek başına aliterasyon ya da asonansı ele almak, sadece istatiksel olarak doğrudur. Başlangıç için ise edebi bir bilgi ayrıntısı olarak bilinir. Bu kavramlar ile birlikte diğer ahenk unsurları düşünmek, şiirin ses açısından edebi özelliğini büyün bir yapı halinde algılamayı gerektirir. Bu açıdan asonans önemli bir kavramdır.
Asonansın Hakkında Önemli Bilgiler
Uyum halinde tekrar eden ünlüler bulunuyorsa bu duruma asonans adı verilir. Mısra içinde uyum içerisinde ünsüz yer alıyorsa bu kavram da aliterasyon olarak bilinir. Mısra içinde doğal bir halde kullanılması gereken bir kavramdır. Zor bir şekilde oluşturulan asonans, estetik bir yapı meydana getirmez. Edebi eserler uyum meydana getirmeyi sağlayan kavramlar olmalıdır. Ünsüz ya da ünlü uyumunu şiirlerin içerisinde meydana getirirken doğallık olması gerekir.
Aliterasyon ve asonans kullanımı esnasında eser ve uyumun yapıları bir bütün olması gerekir. Bu kullanım tarzıyla birlikte melodik yapıyı yakalamak önemlidir. Yalnızca bazı hesaplama ile birlikte aliterasyon ya da asonans kullanımı söz konusu olmaz. Harflerin bir arada uyum yakalaması, çıkardığı ve meydana getirdiği ses vurgusu gibi önemli noktalara dikkat edilmesi gerekir.
Asonans İle İlgili Örnekler Nelerdir?
1- Bin yıldan daha uzun bir gecenin bestesidir bu,
Bin yıl sürecek gibi görülen kar sesidir bu.
2- Aşkın sesi sen, bestesi sen ve nağmesi sensin.
3- Çözüşmüş olan bir demetten indiler birer birer.
4- Karşı yatan karlı olan dağlarda karayıptır, otu bitmez.