Asfiksi nedir? Tıpta ne anlama gelir? Yeni doğan asfiksi kriterleri ve tanısı
Güncelleme Tarihi:
Önemli sağlık sorunlarından biri olarak asfiksi merak edilen sorunlar içerisinde geliyor. Farklı yaşlardan insanı etkileme özelliğine sahip olan bu hastalık, nefes alıp verme konusunda ciddi bir problem ortaya çıkarmaktadır. Peki, Asfiksi nedir? Tıpta ne anlama gelir? Yeni doğan asfiksi kriterleri ve tanısı hakkında detayları derledik.
Kökeni Yunancadan gelen asfiksi, kelime bazında nabızsızlık biçiminde ifade edilir. Oksijen yetersizliği ile beraber meydana gelen bu problem, farklı yaş kriterlerine göre ortaya çıkmaktadır. Özellikle bebeklerde yaşanması ile beraber kriterleri ve tanıtım merak edilen konular içerisinde geliyor.
Oksijen yetersizliğinden ortaya çıkan doğulma durumu asfiksi olarak bilinir. Yunanca üzerinden kaynak ile beraber ‘nabızsızlık’ biçiminde bilinir. O da fizyolojik açıdan ele alındığı zaman Hipoksi iskemi sonucu meydana gelen doku seviyesi ile beraber hipoksemi ve asidoz gibi durumlar ile sonuçlanır. Bu sonuçlarını oluşması ile birlikte sağlık açısından ciddi bir problem meydana getirir. Yetişkinlerde farklı yaş kriterlerinde olması ile beraber, aynı zamanda çocuklarda ve bebeklerde de yaşanan bir problem olarak ön plana çıkar. Özellikle minik yavrular da meydana gelen bu sorun ile birlikte pek çok aile bunun cevabını öğrenmeye çalışıyor.
Asfiksi Tıpta Ne Anlama Gelir?
Asfiksi kelime anlamı ile beraber nabızsızlık biçiminde değerlendirilir. Bu kelime anlamı Yunan kökenli olarak dünya çapında bilinir. Aynı zamanda taşıdığı tanım üzerinden tıpta da önemli bir anlama sahiptir. Bu doğru uzatıp üzerinden boğulma şeklinde değerlendirilir. Genel olarak ise oksijen yetersizliğinden dolayı ileri gelen bir boğulma biçimi olarak anlatılır. Aynı zamanda nabzın olmaması ya da oksijen yokluğu gibi ifadeler üzerinden ele alınır. Önemli bir sağlık sorunu olması ile beraber ileri seviyelerde ölüme kadar götürebilir. Bu sebepten dolayı canlının havasızlıktan yaşamını kaybetmesi asfiksi olarak değerlendirilir. Dünya çapında birçok farklı canlı türünde ortaya çıkan sorunlar içerisinde geldiğini söylemek mümkün.
Yeni Doğan Asfiksi Kriterleri ve Tanısı
Özellikle Yenidoğan üzerinden yaşanan asfiksi ciddi anlamda sağlık sorunu meydana getirmektedir. Boğulma ve aynı zamanda nefessiz kalma gibi durumlar üzerinden, bireyin yaşamını yitirme noktasına getirebilir. Bu durum plasentada yetersiz gaz değişimi ya da postnatal gibi durumlar sebebiyle pulmoner düzeyde ventilasyonun bozulması ile birlikte ortaya çıkar. Bu doğrultuda çoklu organ yetmezliğinin önüne geçebilmek için erken zamanda tanı konmalıdır. Bu durumun özellikle 16 ila 72 saat içerisinde gerçekleşmesi gerekir. Bu sebepten dolayı Amerikan obstetri ve Jinekoloji birliği kuralları ele alınmakta ve kullanılmaktadır. Sonuç olarak öne çıkan kriterleri ile birlikte tanı koymakta ve buna bağlı şekilde teşhis üzerinden tedavi gerçekleşmektedir
Asfiksi Belirtileri
Özellikle yenidoğan üzerinden ortaya çıkan bir problem olarak asfiksi öne çıkıyor. Bu doğrultuda plesentada meydana gelen problem ile beraber bireyde boğulma veya nabızsızlık gibi durumlar yaşanır. Sonuç olarak ortaya çıkan bazı belirtiler ile birlikte bu duruma erken zamanda müdahale edilir.
- Yenidoğan'da anormal bilinç durumu
- Huzursuzluk, letarji ve hiperalert
- Spontan hareketlerde azalma
- Solunum ile beraber beslenme problemleri
- Bebeğin tonus ile beraber postür bozukluğu
- Primitif reflekslerde önemli oranda kayıp
Bu şekilde Yukarıdaki belirtiler ile beraber asfiksi sorunu ortaya çıkar. Özellikle yeni doğan bebeklerde meydana geldiği için durum hızlı bir şekilde anlaşılır. Sonuç olarak öne çıkan tespit ile birlikte gerekli olan tedavi yöntemleri ele alınır. Erken zamanda teşhis ve tedavi neticesinde bu problemin önüne geçme şansı bulunuyor. Ancak aynı zamanda ölümle sonuçlanacak bir hastalık olduğunu da söylemek mümkün.