Arz eğrisi nedir, nelerden etkilenir? Arz eğrisi neye göre pozitif veya negatif eğimli olur?
Güncelleme Tarihi:
Satışa sunulan malların miktarını ve fiyatını gösteren tablolara arz eğrisi denir. Belli başlı faktörlerde arz eğrisi sağa ya da sola kayar. Buna ekonomi biliminde pozitif ve negatif değer adı verilir. Talep ile arz doğru orantılıdır. Fiyatların düşmesi talebi arttırır. Talep artışı ile birlikte üretilen ve satışa sunulan malların da sayısı artar. Arz Eğrisi nedir? Nelerden etkilenir? Arz eğrisi neye göre pozitif veya negatif eğimli olur ayrıntıları ile derledik.
Serbest piyasa koşullarında aynı ürün farklı şirketler tarafından üretilip satışa sunulabilir. Firmaların arasındaki rekabet ve alıcı hedef kitlesinin tercihleri de arz eğrisinde kaymalara neden olabilir.
Üretim maliyeti ile üretilen malların miktarını gösteren tablolar arz eğrisi olarak nitelendirilir. Arz eğrisinde Fiat "P", miktar "Q", arz ise "S" işaretiyle gösterilir.
Arz Eğrisi Nelerden Etkilenir?
1- Arz eğrisini etkileyen faktörlerin başında rekabet gelir. Aynı ürünü üreten ya da aynı hizmeti sunan firmaların belirlediği fiyatlar, arz eğrisindeki fiyatları dolaylı olarak etkiler.
2- Belirleyici faktörlerden bir diğeri maliyettir. Hammaddenin nereden temin edildiği, üretimde kullanılan iş gücü ve diğer beşeri faktörler maliyeti belirler. Maliyet arttıkça üretim azalır.
3- Günümüzde teknolojinin birçok sanayi alanında kullanılması ile birlikte mallar çok daha hızlı bir şekilde üretilip paketlenmektedir. Bu da dağıtımı ağını güçlendirmekte ve ürünlerin halka çok daha kısa sürede arz edilmesini sağlamaktadır. Tüm bu süreçte üretim artar ve arz eğrisinin sağa kayar.
4- Belli başlı ürünlerin üretilmesi için devlet kurumları tarafından yapılan yardımlara sübvansiyon denir. Sübvansiyon da arz eğrisinin pozitif eğimli olmasını sağlar.
5- Vergiler maliyetin artmasına neden olduğu için üretimin düşmesine neden olur.
Arz Eğrisi Neye Göre Pozitif veya Negatif Eğimli Olur?
Arz eğrisinin pozitif olması üretimin artması demektir. Üretimin artması için ya maliyetin düşmesi ya da taleplerin artması gerekir. Arz eğrisi negatif eğimli olduğunda ise sola kayar. Bunun en büyük nedeni üretilen ürünlerin ya da sunulan hizmetlerin daha fazla maliyetli olmasıdır.
Bu noktada sermaye faktörü belirleyici olmaktadır. Sermayesi kısıtlı olan firmalar, artan maliyetlerle birlikte üretimi düşürmek zorunda kalır. Bunun sonucunda arz eğrisi sola kaymaya başlar ve negatif eğimli olur.
Arz eğrisinin sağa kayması, ülkenin üretim gücünün arttığını gösterir. Üretim gücü artan ülkelerin ekonomisi dışa bağımlı olmaktan kurtulur. İthal edilen ürünlerin sayısı azalırken üretilen ürünlerin sayısı artar. İthalat masrafları ortadan kalktığı için ve dövizle satın alma opsiyonu olmadığı için, bu gelişim fiyatlara da olumlu yansır.
Tüketiciler aynı kalitedeki ürünleri çok daha uygun fiyata satın alabilir. Arz eğrisinin pozitif olması için hammadde ihtiyacı karşılanmalı ve yerli üretime ağırlık verilmelidir. Hammadde kaynakları sınırlı olan ve üretim oranı ithalat oranından düşük olan ülkelerde arz eğrisi negatif olur.