Güncelleme Tarihi:
Antiseptik önceden tıp alanıyla ilgilenenler için çok duyulan bir kelime iken, dünya da yankı bulan virüs kaynaklı hastalıklardan sonra herkes tarafından oldukça merak edilen bir kavram haline gelmiştir. Sadece hastalıklarla ilgili konularla sınırlı kalmayan Antiseptikler temizlik konusunda da en önemli araçlardan birisidir.
Antiseptik Nedir ve Ne İşe Yarar?
Antiseptik, en kısa tanımıyla birçok farklı şekilde kullanılan mikrop öldürücülerdir. Antiseptikler; mantar, bakteri, virüs gibi hastalık yayıcıları önlemeye yarar. İnsan, hayvan ya da nesnelerin arındırılmasında kullanılır. Antiseptikler çeşidine göre; mukozaların temizlenmesini, hayvan ya da insanlarda oluşan rahatsızlıklarda enfeksiyonların önlenmesini, ağız ve boğazla ilgili ufak çaplı rahatsızlıkların tedavisini, el, vücut ve ortam temizliğinin gerçekleştirilmesini sağlayan maddedir.
Kullanımında ise dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Temiz olmayan bölge su ile arındırılmadan kullanılmamalıdır. Antiseptik uygulandıktan sonra kullanma kılavuzunda belirtilen süreyi aşmayacak şekilde bekletilmelidir. Antiseptik arındırıldıktan sonra ise bol su ile bölge mutlaka temizlenmelidir. Cilt için su ile beraber sabun kullanımında fayda vardır. Antiseptiğin birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Bunlar içinde en çok duyulanlar ise şunlardır;
Etil alkol: Yaralanmalarda ve ameliyatlarda sık sık kullanılan, çoğu ecza dolabında bulunan antiseptiktir. Birçok anti bakteriyel ürünün de hammaddesidir. Etil alkol ayrıca temizlik maddelerinde de kullanılmaktadır.
Çamaşır Suyu: Hemen hemen her evde bulunabilen antiseptik temizlik aracıdır. Cilt ile teması oldukça zararlı olan yüzey temizleyicisidir. İçerisinde çok yoğun ve zararlı sökücülerin olması nedeniyle dikkatli kullanılması gereken işlenmiş kimyasaldır.
Batikon: Yine ecza dolaplarında rastladığınız bir madde olan Batikon, sık kullanılan antiseptiklerden birisidir. Daha çok cilt ve yaraların temizlenmesinde kullanılır. Ameliyathanelerin önemli araçlarındandır. Batikon eczanelerde rahatlıkla bulunabilir.
Saf Alkol: Burada bahsi geçen alkol saf işlenmemiş alkoldür. Güçlü bir antiseptik olan alkolün kimyasal adı etanoldür. Hemen her dezenfektan ve kolonyanın içerisinde bulunmaktadır.
Oksijenli Su: Genelde ilaç depolarında bulunan bu antiseptik madde yaraların arındırılmasında sıklıkla kullanılır. Ayrıca temizlik sırasında sirkenin yetersiz olduğu yerlerde de kullanılabilmektedir.
Dezenfektan: En yoğun antiseptiktir. Günümüzde oldukça sık kullanılmaktadır. Her boyut ve şekiller de satılan dezenfektanlara ulaşım oldukça kolaydır. Antiseptik özelliği ile tam bir arındırıcıdır.
Antiseptik Kullanımı Faydaları ve Riskleri Nelerdir?
Antiseptikler ulaşılması kolay olan maddelerdir. Bu maddelerin fayda ve riskleri ise en çok merak edilen konulardandır.
Antiseptik Maddelerin Faydaları;
Yaralanmalarda yaranın enfeksiyon kapmasını önler.
Cilt mukozalarının temizlenmesini sağlar.
Temizlik maddelerinin etkisini arttırır.
Tek hücreli canlıların yok edilmesini sağlar.
Ameliyat gibi önemli durumlarda bulaşıcılık risklerini önler.
Yanıklarda durumu stabilize edici olarak kullanılır.
Kişisel temizlikte kullanılır.
Antiseptik Maddelerin Riskleri;
Fazla kullanılması halinde ciltte deformasyona sebep olmaktadır.
Temizlik maddesi olarak çok fazla kullanılması, temizlenilen ortam ya da eşyayı yıpratabilmektedir.
Göz ya da ağız çevresine değmesi durumunda ciddi zararlar verebilmektedir.
Antiseptik maddelerin çok fazla solunması durumunda vücudun solunum yolarına zarar verebilmektedir.
Derin, açık yara ve yanıklarda fazla kullanılması halinde hasar arttırıcı etkiye sahiptir.
El ve yüz temizliğinde kullanıldığında kiri temizleme konusunda işe yaramamaktadır.
Fazla maruz kalınması durumunda baş dönmesi ve zehirlenmelere sebep olmaktadır.
Hassas ciltlerde soyulmalara, kızarıklığa ve kuruluğa sebep olduğu bilinmektedir.
Bu maddeler oldukça yanıcı olması nedeniyle yanlış kullanımında kazalara sebebiyet verebilmektedir.
Bazı kişilerde kullanımı alerjik reaksiyonlara sebep olabilmektedir.