Güncelleme Tarihi:
Antihistaminik ilaç ismini günlük yaşantımızda sıklıkla duymuş olabiliriz. Belki de yaşadığımız hastalıktan dolayı bu ilacı kullanmışızdır. Eczane, ilaç sektörü ve tıp alanının önemli bir parçasıdır.
Antihistaminik Nedir?
Antihistaminik ilaç sınıfında yer alan ve tıbbı bir tanımı olan terimdir. Antihistaminik aslında histaminin rahatsızlığının etkilerini önleyen kimyasal bir maddedir. Bu madde etkiyi giderici ilaçların yapımında ve içeriğinde kullanılmaktadır.
Histaminin dediğimiz etki ise, bir kişinin alerjik olduğu madde ile karşılaştığında ya da iltihap sorunlarında meydana gelen önemli bir kimyasal ajan içeriğidir.
Antihistaminik içerikli ilaçlar en iyi sonucu alabilmek adına alerji şikayetleri ortaya çıkmadan önce alınmalıdır.
Maddenin içinde yer alan histamin kelimesi, lokal anlamda bağışıklık cevabının oluşturulmasıdır. Bağırsakta fizyolojik fonksiyonların düzenlenmesinde devreye girmektedir. Nörotransmitter olarak salgılanır ve bir azot bileşiği olarak tıpta yerini alır.
Histamin aynı zamanda vücutta enflamasyon oluşmasıyla ilgilidir. Doğal olarak vücutta meydana gelen kaşıntıyla da ilgilidir. Karboksil giderilerek üretilebilir.
İşte bu histaminin etkilerini ortadan kaldırmak için dışarıdan verilen ilaçların tamamına antihistaminik denmektedir. Histaminin dokularda tutunur. Daha önce bu ilaçlar kullanılarak da histaminin etkisinin tutunması önlenmiş olacaktır.
Antihistaminik Ne İşe Yarar?
Antihistaminik ilaçlar bazı hastalıkların tedavisinde kullanılır ve bu işe yaramaktadır. Soğuk algınlığı, grip göstergeleri, hareket hastalığı ve alerji rahatsızlıkları durumunda en çok kullanılan ilaç sınıfıdır.
Bu ilaçlar histaminin salımını engeller. Belirli bir hücrede bağlı kalmasını engelleyerek olumlu etki etmektedir.
Mide asidinin salgılanmasının uyarılmasında, kan damarlarının genişlemesinde, iltihap olaylarında, bağırsaklardaki kas kasılmalarında, akciğerdeki kas kasılmalarında, kalp atış hızında histaminin maddesi görev almaktadır.
Vücutta bir alerjik tehdit oluşursa histamin maddesi salınır. Bu da damarların şişmesine, genişlemesine neden olarak alerjiye yol açar.
Histaminin pek çok bedensel sürece etki eden önemli kimyasallardan biridir. Sinir hücreleri arasında mesajların iletilmesini sağlar. Sıvıların da kan damarı duvarlarından geçebilmesine olanak verir.
Antihistaminik Neden Kullanılır?
Birçok durumlar karşılaşıldığında antihistaminik kullanılmaktadır. En çok etki ettiği durum ise alerjik etkileri hafifletir.
Alerji hastalıkları sayılırsa ödem, şişme, kızarıklık, iltihap, kaşıntı, deri dökmesi, burun akıntısı, hapşırık, göz kızarması, göz sulanması, nefes darlığı hastalıkları alerjik alanına giren antihistaminik ilaçların kullanıldığı durumlardır.
Alerjinin giderilmesinin yanında başka rahatsızlıklarda da antihistaminik ilaçlar kullanılmaktadır. Soğuk algınlığı, grip, alerjik rinit, gıda alerjisi, saman nezlesi, kurdeşen, böcek ısırığı, arı, yılan ya da akrep ısırması ve diğer kullanılan ilaçların duyarlılık sonucunda olumsuz etkilerinin giderilmesinde kullanılmaktadır.
Antihistaminik ilaçlar kendi arasında gruplara ayrılmaktadır. H_1 blokerleri ve H_2 blokerleri olarak gruplandırılır. Alerji etkilerini tedavi etmek için antihistaminik ilaçlar arasında H_1 blokerleri grubu kullanılır.
Reflü, ülser, gastrit, mide bulantısı, kusma, hareket hastalığı etkilerinde ise antihistaminik ilaç grubunda H_2 blokerler sınıfı kullanılmaktadır.
En çok kullanılan H_1 blokerler antihistaminik ilaçlar kendi arasında sınıflandırılır. Birinci nesil, ikinci nesil ve üçüncü nesil antihistaminik ilaç gruplarıdır.
Birinci nesil antihistaminik ilaçlar, kan beyin bariyerini geçerek merkezi sinir sistemini etkilemektedir. Bu ilaçların en eski grubu bu sınıftır. Burun akıntısı, gözde kaşıntı, gözde sulanma, hapşırma, boğaz kaşıntısı, burun kaşıntısı durumlarında bu sınıftaki ilaçlar kullanılmaktadır. Kızarıklık, kaşıntıyı gidermek ve kurdeşen hastalığının tedavisinde bu sınıftan yararlanılır.
İkinci ve üçüncü nesil antihistaminik ilaçlar ise kan beyin bariyerini geçme olasılığı bir üst gruba göre daha azdır. Uyuşukluk ya da uykuya eğilim yan etkileri diğer gruba göre daha düşüktür. Yine gözlerde sulanma, kaşıntı, kızarıklık, kurdeşen gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.