Güncelleme Tarihi:
Anayasa, genel olarak bir devletin yönetim biçimini belirleyen en önemli unsurdur. Toplumların ülke üstündeki egemenlik haklarının, fertlerin temel haklarının hangi koşulların altında devlet tarafından kullanılabileceğini belirlemekte olan temel kanunlardır. Devletin temel olan kurumlarının nasıl işleyeceğini belirlemektedir. Genel hükümler, fertlerin topluma karşı görev ve sorumlulukları, temel hak ve özgürlükler, yasama, yürütme ve yargı gibi anayasal devlet organlarını tanımlayabilen bölümlere sahip olmaktadır.
Anayasa Nedir?
Anayasa, ülke üstündeki egemenlik haklarının kullanılma yetkisinin içeriğinde belirtildiği biçimiyle devlete verilmiş olduğunu belirleyen toplumsal protokollerdir. Hans Kelsen'in normlar hiyerarşisine bakıldığında diğer tüm hukuki yapılardan ve kurallardan üstün olduğu belirtilmiştir. Bununla birlikte hiçbir kanun veya yapı anayasaya aykırı olamaz.
Devletin esas örgüt yapısını meydana getiren, işleyişlerini ve önemli organlarını belirleyen, temel hakları ve özgürlükleri tespit ederek, sınırlarını çizen hukuk metinleri şeklinde ifade edilmektedir. Toplumsal bir protokol niteliği taşımaktadır. Devlet faaliyetlerini ve oluşum şeklini düzenleyen yasa metnidir.
Anayasanın Üçüncü Maddesi Nedir?
Anayasanın ilk üç maddesi oldukça önemli olan maddelerdir. Bu sebepten dolayı da bu üç maddenin değiştirilmesi dahi teklif edilmez. Anayasanın üçüncü maddesinin konuları; devletin bütünlüğü, ülkenin resmî dili, millî marşı bayrağı ve başkenti olmaktadır. Anayasanın üçüncü maddesi şu şekilde ifade edilmektedir: "Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Millî marşı 'İstiklal Marşı'dır. Başkenti Ankara'dır." şeklinde olmaktadır.
Anayasanın dördüncü maddesinde ise ilk üç maddenin hiçbir surette değiştirilemeyeceği kesin bir şekilde belirtilmiştir. Anayasanın dördüncü maddesi ise şu şekildedir: “Anayasanın 1. maddesindeki Devletin biçiminin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile 2. maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3. maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.” Biçiminde açıklanmıştır.
Anayasanın Üçüncü Maddesi Neden Değiştirilemez?
Anayasanın 4. Maddesinde bir noktaya değinmek gerekmektedir. Maddede bulunan "değiştirilemez" ifadesinin hemen ardında ve bağlacı ile "değiştirilmesi teklif edilemez" hükmünün getirildiği görülmektedir. Bu maddelerin değiştirilebilmesi için teklif zaten mecburi bir unsur olmaktadır. Anayasanın 175. Maddesi kapsamında anayasa değişikliğinin yapılması için en az 184 tane milletvekilinin imzası aranmaktadır. Bu sebepten dolayı 4. Maddede geçmekte olan "değiştirilmesi teklif edilemez" hükmü yalnızca yasağı vurgulamak ve kuvvetlendirmek içindir.