Amasya Antlaşması Nedir? Amasya Antlaşması Tarihi, Maddeleri, Önemi Ve Sonuçları Kısaca Özeti

Özellikle 16. Yüzyıldan itibaren Osmanlı devleti sürekli İran ile mücadele içinde bulunmuştur. Amasya Antlaşması da İran ile Osmanlı devleti arasında imzalan bir anaçlaşma olarak bilinmektedir.

Amasya Antlaşması Nedir?

İran’da yapılan bazı faaliyetlerden rahatsız olan Osmanlı devleti ve zamanın padişahi Sultan Süleyman tarafında İran devletine bir dizi sefer düzenlenmiştir. Bu seferler sonucunda İran devleti büyük oran da dize getirilip barış anlaşması imzalamaya itilmiştir. Osmanlının İran ile imzaladığı birçok anlaşmadan biri olan Amasya Antlaşması oldukça önemli olmaktadır. Çünkü yapılan birçok anlaşma Amasya Antlaşması çerçevesinde devam etmektedir.

Amasya Antlaşması Kimler Arasında Gerçekleştirilmiştir?

Amasya Antlaşması Osmanlı devleti ile İran arasında gerçekleşen bir tür barış anlaşması olarak bilinmektedir. Amasya Antlaşması birçok dile çevrilmiş nüshası bulunmaktadır. Fakat ilk başta yapılan anlaşmaya göre sadece Farsça ve Osmanlı Türkçesi Amasya Antlaşması bulunmaktaydı. Ayrıca yaşanan dil farklılıklarında dolayı birçok danışman ve tercüman da Amasya Antlaşmasına katılmıştır.

Amasya Antlaşması Tarihi Ve Özeti

Amasya Antlaşması 29 Mayıs 1555 tarihinde imzalan ve çoğunlukla Türklerin karlı çıktığı bir anlaşmadır. Sultan Süleyman tarafında gerçekleşen savaşlar ile birçok toprak ve ganimet İran ülkesinden alınmıştır.

Amasya Antlaşması Maddeleri

Amasya Antlaşması maddeleri daha çok Türklerin karlı çıktığı bir anlaşma maddesi olarak bilinmektedir. Anlaşma maddeleri açık ve oldukça dört adet olmaktadır. Anlaşma maddelerinin günümüz Türkçesi ile yazılışı şöyledir.

Ardahan, Arpaçay ve Göle bölgesi Osmanlı devletine verilecek ve İran askerleri kesinlikle uzak duracaktır.

Safevi Devleti antlaşmayı bozmadığı sürece Osmanlı devleti ve komutanları sözlerinde duracak ve her hangi bir akın İran ülkesine düzenlenmeyecektir.

Safeviler halifeleri tanıyacak ve onlara karşı hürmetkâr davranacaktır.

Safevi hacıları serbest bir şekilde Osmanlı topraklarında geçerek Hac ve umre ziyaretlerini yerine getirebileceklerdir.

Amasya Antlaşması Önemi

Amasya Antlaşması ile Osmanlı devleti safevi devletine karşı ezici bir üstünlük kurmuştur. Aldığı ganimet ve aldığı birçok imtiyaz ile Osmanlı devleti Amasya Antlaşması ile çok karlı çıkmıştır. Osmanlı devleti İran ile yaptığı karşılıklı saldırmazlık anlaşması ile karlı bir durumu gözlemiştir. Amasya Antlaşması ile doğu illeri ve Osmanlı devleti doğu sınırı güvence altına alınmıştır. Osmanlı bu anlaşmadan sonra Basra körfezinde söz sahibi olacaktır.

Ve bu topraklar üzerinde gerçekleşen her hangi bir durumda kesenlikle ilk söz sahibi ve ilk tepki gösteren ülke Osmanlı devleti olacaktır. Anlaşmanın Osmanlı tarafından tek olumsuz yanı Kars şehirlinin oldukça stratejik bir öneme sahip olmasında rağmen tarafsız ilan edilmesidir. Bu anlaşma ile soğu illeri ve ülkelerine gerçekleşecek birçok seferin önüne bir miktar engel konulmuştur. Özellikle Amasya Antlaşması ile doğu ilinde bulunana bazı kalelerin yıkılması da aynı duruma işaret etmektedir.

Amasya Antlaşması Sonuçları

Amasya Antlaşması kendisinin ve halifenin gücünü tüm İslam ülkeleri üzerinde hissettirmiştir. Özellikle sağlıklı bir gelecek için imzalanan bu anlaşma ile çok uzun süre İran devleti ve komutanları Türk topraklarına adım atamamıştır. En önemli sonucu ise artık Amasya Antlaşması ile Osmanlı devletinin Basra körfezi üzerinde söz sahibi olmasıdır. Bu madde ile Hint deniz seferlerinin yolu açıldığı bilinmektedir.