ALES’in en başarısızları

Tek oturumda en büyük katılım 2.1 milyon adayla Yükseköğretime Geçiş Sınavı’nda oldu. ÖSYM, bugüne kadar bu sınavların hiçbir analiz raporunu yayınlamadı. Ancak geçtiğimiz ay Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES) Sonbahar’ın raporunu ayrıntılı olarak açıkladı. ÖSYM’nin yeni başkanı Prof. Dr. Mahmut Özer, ALES kitapçığında 2018’den itibaren yapılan sınavlara yönelik analizleri kamuoyuna açıklama kararı aldıklarını belirterek, Dikey Geçiş Sınavı, Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı, Yabancı Dil Sınavı ve diğerlerinin de analiz ve değerlendirmelerinin tamamlanıp paylaşılacağını vurguluyor. Özellikle Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın raporunu merakla bekliyorum.

70 PUAN ALAMAYANLAR VAR
ALES Sonbahar sınavında puanlara göre en başarılı 5 üniversiteyi daha önce yazmıştık. Bugün de en başarısız üniversitelere yer veriyoruz. Listede hiçbir öğrencisi 70 ve üzeri puan alamayan üniversiteler var. Yani bu üniversitelerin yüzlerce mezunu sınava giriyor ve biri bile 70’in üzerinde puan alamıyor, kısaca ‘sıfır’ çekiyor. Bunlardan ikisi, Iğdır ve Ardahan üniversiteleri. Iğdır Üniversitesi’nde ALES’e giren 107, Ardahan’dan da 112 mezunun sayısal ve eşit ağırlık puan türünde ‘sıfır’ çektiği görülüyor. Sözelde de çok yüksek başarı göstermeyen bu iki üniversitenin yönetimi, kendilerine gelen öğrencilerin de zaten çok başarılı olmadığı vurgusunu yapıyor. İşte karnesi zayıf üniversiteler:

GİRİŞ PUANI MEZUNİYETE DE YANSIYOR
Prof. Dr. Şakir Aydoğan (Ardahan Üniversitesi Rektör Yardımcısı): Küçük ya da yeni kurulan üniversitelerde lisansüstü programlar yok denecek kadar az. Bu programlar olmadığı için mezunlarımıza yeterli rehberlik yapılamıyor ve onlar da maalesef bu sınavlara hazırlıksız giriyor. Çalışmadan da başarılı olmaları çok zor. Bulunduğumuz coğrafya, iklim ve ulaşım koşulları nedeniyle üniversite giriş puanlarımız düşük. Bu, mezuniyet sonrasına da yansıyor. 2008’de kurulduk, yılda 1.200 mezun veriyoruz. Yetişen akademisyenlerimiz de gitmek istiyor, eksiğimiz var ama başımızın çaresine bakacak kadar hocamız da oluyor. Daha çok sosyal bilimler bağlantılı bir üniversiteyiz. Bu tablo yavaş yavaş değişecek, mühendislik fakültesini ayağa kaldırmaya çalışıyoruz.

YÜKSEKOKUL SIRALAMAYI ETKİLİYOR
Mehmet Kurt (Iğdır Üniversitesi Genel Sekreteri): Meslek yüksekokulları bizde daha fazla. Buralara direkt geçiş yapılıyordu, puan alamayanlar, hiçbir yere yerleşmeyenler meslek lisesinden bize geliyordu. Bu öğrenciler, ALES’e katılıyor. Üç meslek yüksekokulumuz var. 2017 mezunlarımızın çoğu meslek 
yüksekokulundan. Şu anda en iyi öğrencilerimiz ilahiyat fakültesinde. Onlar da sözel alanda çok başarılı. Yatay geçişler kalkınca öğrenci profilimiz değişti, bu tablo da düzelecek.

KİMLER GİRİYOR?
ALES sonuçları öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzmanlık atamalarında, lisansüstü eğitime girişte ve yurtdışına lisansüstü eğitime gönderilecek adayların seçiminde kullanılıyor. Adaylara, 100 soru için 150 dakika veriliyor.

Bir lisans programından mezun olabilecek durumda olanlar, bitirenler ve yurtdışında lisans eğitimi görüp denklik belgesi alanlar, sınava girebiliyor. Her adayın sayısal, sözel ve eşit ağırlık puanı hesaplanıyor.

HANGİ ALAN MEZUNLARI NERELERE YERLEŞİYOR?
- Sayısal bölümler: Hemşirelik, tıp, mühendislik, mimarlık, diş hekimliği, ilköğretim matematik öğretmenliği.

- Sözel bölümler: İlahiyat, Türk dili ve edebiyatı, tarih, okul öncesi öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği, coğrafya, radyo-televizyon ve sinema, halkla ilişkiler.

- Eşit Ağırlık bölümleri: İktisat, işletme, hukuk, siyaset bilimi ve kamu yönetimi, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, maliye, sosyoloji, psikoloji, sınıf öğretmenliği, uluslararası ilişkiler.