"Akıllı" eğitim dönemi

Akıllı eğitim uygulaması olan "Zeki Öğretim Sistemlerinde Otomatik Kavram Haritası Oluşturma" adlı proje TÜBİTAK 3501 Kariyer Geliştirme Programı kapsamında destek alacak. Yaşar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Refet Polat, yapay zekanın hayatın birçok alanında kullanılmaya başlandığını belirterek, eğitim alanında da kullanılarak öğrencilerin daha hızlı ve doğru bir eğitim içeriğine ulaşmaları için bu projeyi geliştirmeyi amaçladıklarını söyledi. Polat, projeyle, bir eğitim dokümanı içeriğinin hangi konudan bahsettiğini anlayan, eğitim içeriğindeki öğretim kavramlarını çıkaran ve bu kavramlar arasındaki ilişkileri otomatik olarak tespit ederek kullanıcılara kavram haritası sunan bir sistem geliştireceklerini ifade etti.

"Bana şıkkını söyle, sana eksiğini söyleyeyim"

Refet Polat, geliştirecekleri sistemin temel özelliğinin, eksikleri doğru tespit etmek ve doğruya yönlendirmek olduğunu belirterek, "Bir testi çözdüğünüzü düşünün. Doğru bir seçenek ve yanlış dört seçenek bulunur. Bizim sistemimiz, bir şıkkı işaretlediğinizde yanlış olsa bile hangi konuda eksik olduğunuzu tespit etmeyi amaçlıyor. Yani şıkkını söyle, eksiğini söyleyeyim mantığı işliyor. Geriye dönüp kontrol ettiğinizde de eksik olduğunuz konuyla ilgili sizi doğru eğitim içeriklerine yönlendirecek" dedi.

Arama motoru özelliğiyle doğru içeriğe yönlendirecek

Öğrencinin içeriğe ulaşabilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı’nın Eğitim Bilişim Ağı gibi, eğitim dokümanı içeren birçok e-kütüphanenin bulunduğunu hatırlatan Refet Polat, "Bunun yanı sıra birçok arama motorunda sınırsız bilgi var. Ancak nasıl arama yaptığınız çok önemli. Bu sistemler geliştikçe, kullanıcıların bireysel öğrenme sürecinde dokümanlar ve kavramlar arasında kaybolduğunu görüyoruz. Kullanıcıların, hangi kavramı, hangi doküman içinde ve hangi sırada öğrenmeleri gerektiği en önemli sorun olarak karşımıza çıkıyor. Örneğin, bir konu hakkında arama yaparken, anahtar kelimeleri doğru seçemeyebiliriz. Konuyla ilgili anlamca yakın olduğunu düşündüğümüz kelimeleri deneriz ve sonuca ulaşmayı bekleriz. Arama motorları bu durumu düşünerek daha doğru sonuca ulaşmamız için aradığımız kelimeyle anlamca yakın kelimeleri tespit etmeyi ve ona en yakın kelimeleri bulmayı dener. Matematikteki türev konusunu ararken bir bakmışsınız bambaşka bir alanda türev kelimesiyle ilgili sonuçlar karşımıza çıkabilir. Geliştireceğimiz sistemle bu soruna da çözüm bulup doğru arama sonuçlarına kullanıcıyı yönlendirmeyi hedefliyoruz" diye konuştu.

Bireysel eğitimler için de kullanılabilecek

"Yapay zeka" kullanacak ve dil işleme yetenekleri kazandırılmış zeki bir sistem oluşturacaklarını belirten Polat, geliştirecekleri sistemin, matematik, Türkçe, fizik gibi hangi alanda olursa olsun, öğrenme alanından bağımsız olarak herhangi bir konudaki eğitim içeriği üzerinde çalışacağını belirtti. Öğrenciye ‘ne öğretmeli’ ve ‘eğitim materyalleri anlamı bilimsel olarak değerlendirilebilir mi?’ sorularına yanıt aranacağını belirten Polat, "Böylelikle, eğitim dokümanları anlamsal olarak otomatik biçimde tasniflenebilecek ve konuyla ilgili öğrenilmesi gerekenler kullanıcıyla ilişkili yol haritası saniyeler içinde görsel olarak sunulabilecek. Projeyi sadece ders bazında düşünmüyoruz. Günlük yaşamda bireysel olarak almak istediğimiz çok farklı alanlardaki eğitimler için de benzeri sonuçlara ulaşmayı hedefliyoruz" dedi.

Dünyanın kullanımına ücretsiz olarak sunulacak

İlk etapta metne dayalı içerikler üzerinde sistemin çalışacağını ifade eden Polat, "video" eğitimlerin de oldukça popüler olduğunu, ilerleyen süreçte amaçlarının benzer bir sınıflandırmayı görüntülü ve sesli içerikler için de hazırlamak olduğunu söyledi.

Proje, tamamlandığında Yaşar Üniversitesi Açık ve Uzaktan Öğrenme Merkezi tarafından internet ortamında dünyanın kullanımına ücretsiz olarak sunulacak. Yaşar Üniversitesi, İzmir Üniversitesi ve Adnan Menderes Üniversitesi bünyesinde çalışan araştırmacıların yer aldığı ve yürütücülüğünü Refet Polat’ın üstlendiği projede Yrd. Doç. Dr. Korhan Günel, Yrd. Doç. Dr. Mehmet Kurt, Yrd. Doç. Dr. Yasin Özarslan araştırmacı olarak yer alacak. Ayrıca, Dr. Mehmet Ümit Gürsoy doktora sonrası araştırmacısı, Enver Çilengiroğlu yüksek lisans, Saadet Eskiizmirliler ise doktora bursiyeri olarak proje kapsamında desteklenecek.