Akademisyenler bülbül sesini notaya dökecek

İstanbul Üniversitesi (İÜ) Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümü'nce sürdürülen, 'Doğadaki kuş seslerinin armonisi' adlı çalışmayla bülbül sesinin müziksel anlamı ve hangi notada ses çıkardıkları araştırılıyor.

Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde çalışma yürüten İÜ Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Seyit Yöre, proje kapsamında doğadaki kuşların çıkardıkları seslerin kökenini, notalarını ve müziklerini belirleyeceklerini söyledi.

Bu kapsamda Türkiye'nin belirli bölgelerinde bülbül seslerini araştıracaklarını belirten Yöre, ilk etapta Samsun'da Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde çalışma yaptıklarını anlattı.

İstanbul, Bursa, İğneada ve Kocaeli'nde de ötücü kuşların sık bulunduğu alanlarda bülbül seslerini kaydedeceklerini söyleyen Yöre, "Üreme zamanında bülbüllerin sesini kaydediyoruz. Bu dönemde bülbüller sıkça ses çıkarıyor, müzik yapıyor. Doğadaki bülbüllerin çıkardığı seslerin müziksel anlamlarını ve notalarını çıkaracağız. Türkiye'de ilk kez yürütülen bu çalışmayla, özellikle bülbül şarkılarını belirlemiş olacağız" dedi.

Dünyada hayvan müzikolojisi ile kuş müzikolojisinin ayrıldığına dikkati çeken Yöre, kaydedilen kuş seslerinin özel cihazlarla filtre edilerek anlamlandırılacağını söyledi.

Çalışmayı biyolog ve aynı zamanda İÜ Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümün yüksek lisans öğrencisi Mehveş Mertcan ile yürüttüklerini belirten Yöre, şöyle konuştu:
"Araştırmamızı kültürümüzde türkülere, şarkılara, hikayelere konu olan ve en güzel ötüşlü olarak bilinen bülbüller üzerinde yürütüyoruz. Daha sonra çalışmayı genişleteceğiz. Bülbül seslerinin müzik yapısı ve kodlarını çözdüğümüzde diğer kuşların melodisini, çıkardığı sesleri daha kolay anlamlandırabileceğiz."

'BİRBİRLERİYLE İLETİŞİMLERİNDE TEKRAR, DOĞAÇLAMA, TAKLİT VAR MI BAKACAĞIZ'
Mehveş Mertcan ise müziğin sadece insanlara değil, aynı zamanda hayvanları da ait olduğu fikriyle yola çıktıklarını söyledi.

Doğadaki her canlının kendi arasında iletişim sağladığını, bunda müziğin önemli yer tuttuğunu belirten Mertcan, bu kapsamda binlerce kuş sesini kayıt altına almaya çalıştıklarını anlattı.

Doğadaki tüm kuşların sesini kayıt altına aldıktan sonra içlerinden bülbül seslerini ayrıştırarak kodlarını çözmeye çalışacaklarını söyleyen Mertcan, şöyle devam etti:
"Bülbüller sabahtan akşama kadar ötebiliyor. Ayrıca Türkiye'de her bölgede görünen bir kuş türü. Birbirleriyle iletişimlerinde tekrar, doğaçlama, taklit var mı, müzikal olarak insanlar dışında bir türün müziğinin anlamı var mı, müzikleri alanı sahiplenmek mi yoksa çağrı amaçlı mı, bunların analizini yapacağız. Kuşların ihbar ve şarkı amaçlı ses çıkardığı söylenir ama bunun müzik anlamını bilmiyoruz. Erkeğin dişiye kur amaçlı yaptığı şarkının müzik olarak anlamına bakacağız."

Mertcan, nisan ayından haziran sonuna kadar bülbüllerin en yoğun ses çıkardıkları dönem olduğunu, bu dönemde ses kayıtlarını tamamlamak istediklerini belirterek, projenin bir yıl sürmesini planladıklarını söyledi.