Aileler özel eğitim kurumlarından “memnun”

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın “Destek Özel Eğitim Hizmetlerinin Verimliliğinin Araştırılması Projesi” kapsamında, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin profili ile çalışanların ve hizmet alanların görüşlerini belirlemek için anket çalışması yapıldı. Araştırma, bin 710 kurumda, 860 kurum çalışanı ve 2 bin 678 ailenin katılımıyla gerçekleştirildi.

Kurumlarda çeşitli meslek gruplarından kişilerin istihdam edildiği, bu meslek grupları içinde en çok zihin engelliler öğretmeninin çalıştığı tespit edilirken, bunu okul öncesi öğretmenler ile fizyoterapistlerin takip ettiği görüldü.

Merkezlerin yöneticilerinin büyük çoğunluğunun erkek olduğu ve lisans düzeyinde eğitim aldığı; kurumların büyük bir kısmının zihin engeli olan bireylere hizmet verdiği ortaya çıktı.

Araştırmaya katılan kurumlarda sırasıyla en fazla “tanılamaya yönelik ölçme araçlarının uygulanması”, “çocuğa ve aileye yönelik çeşitli testlerin uygulanması” ile “ailelere psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin sunulması” şeklinde destekleyici hizmet verildiği tespit edildi.

Araştırma, merkezlerin büyük bir kısmında zorunlu saatler dışında eğitim verilmediğini, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin çoğunda bireysel eğitim verildiğini ortaya koydu.

Destek özel eğitim hizmetleri sunan kurumların çok azının sağlık kuruluşlarıyla ilişkisi olduğu belirtilirken, personelin kurumlarda en çok çalışma süresinin ise yüzde 31 ile 3-5 yıl arası olduğu belirlendi.

“Kurumlar çok katlı yapılarda hizmet veriyor”

Araştırma, kurumlardan hizmet alan ailelerin profiline ilişkin de bilgi sundu. Araştırmaya katılan engelli birey aile fertlerinin yüzde 51'nin çalışmadığı tespit edilirken, yüzde 53'ünün 901-1500 lira arasında aylık gelir elde ettiği görüldü.

Kurumların yüzde 72'sinin çok katlı yapılarda hizmet verdiği, yüzde 49'unda iş atölyesinin, yüzde 41'inde alt değiştirme odasının bulunmadığı da tespit edilen diğer konular arasında yer aldı.

Uygulanan eğitim programlarını da değerlendiren yönetici ve öğretmenlerin yüzde 65'i, programların hedef kazanımlarının bireylerin yaş ve gelişim özelliklerine uygun olduğunu ifade ederken, programların öğrenme ve öğretme süreci arasında paralellik bulunduğunu belirtti.

Bireylerin özel durumlarından kaynaklı devamsızlıkların da yıl içerisinde telafi imkanı sağlandığını belirten eğitmenler, programların her tanı grubundaki bireylerin özelliklerine uygun ve gelecekte bulunacakları ortamlar düşünülerek hazırlandığı görüşünü dile getirdi.

Araştırmayla destek özel eğitim hizmetlerinden yararlanan en büyük grubun okul öncesi ve ilköğretim çağı çocukları olduğu da ortaya çıktı.

“Kazanımlar engele uygun”

Araştırma kapsamında ailelere memnuniyet anketi de uygulandı. Aileler “aile eğitimi ve bilgilendirme” konularında memnun olduklarını ifade ederken, çocuğunun engeline ilişkin kendilerine bilgilendirme yapıldığını söyledi.

Aileler de programlarda hedeflenen kazanımların çocuğunun yaş, gelişim ve engelinin etkilediği özelliklerine uygun olduğunu belirtti.

Aileler, evdeki ve okuldaki sosyal ve ekonomik şartları incelenerek uygulamalı olarak eğitim verilmesinden de memnun olduklarını ifade etti. “Çocuğum yeterli bilgi ve deneyime sahip öğretmenden veya terapistten eğitim alıyor” görüşünü dile getiren aileler, personelin nazik ve saygılı davrandığını, sıklıkla terapistler veya öğretmenlerle çocuğunun durumu hakkında konuşabildiğini ifade etti.

Kurumla kurulan işbirliğinden de memnun olduklarını belirten aileler, araç-gereçlerin temiz, kullanılabilir ve gelişmelere uygun olduğunu da söyledi. Aileler, kurumların sağladığı ulaşım hizmetinden de memnun olduklarını, araca bindirme ve indirmenin güvenli ve ekipman yardımıyla, eğitimli personeller tarafından yapıldığı görüşünü belirtti.

Anne, babalara psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri verildiğini belirten aileler, kurumun sunduğu sağlık hizmetleriyle ilgili memnuniyet düzeylerinin de yüksek olduğunu ifade etti.