Güncelleme Tarihi:
Sökmen el-Kutbî tarafından kurulan Ahlatşahlar Beyliği, tarihte önemli bir yere sahiptir. Merak edilen bilgilerden Ahlatşahlar Beyliği hangi dönemde, nerelerde hüküm sürdü sorularının yanıtları haberimizde...
Ahlatşahlar Beyliği hangi dönemde hüküm sürdü?
Ahlatşahlar Beyliği, Van gölü çevresinde 1100-1208 yılları arasında hüküm süren bir Türk hânedanıdır.
Hânedanın kurucusu Sökmen el-Kutbî’dir. Sökmen, Selçuklu hânedanından Azerbaycan Meliki Kutbüddin İsmâil İlarslan’ın Türk asıllı memlük emîrlerinden biri olduğu için el-Kutbî lakabıyla anılır. Selçuklu şehzadeleri arasındaki saltanat mücadelelerine karışan Kutbüddin İsmâil’in 488’de (1095) ölümü üzerine Sökmen, onun oğlu Mevdûd’un hizmetine girdi. Fakat Mevdûd’un da 1102 yılında beklenmedik bir zamanda ölümü ile Azerbaycan meliklerinin soyu kesildi. Bunun üzerine Sökmen el-Kutbî, diğer bazı emîrleriyle birlikte Muhammed Tapar’ın hizmetine girdi. Bu sırada Tapar ile Berkyaruk arasındaki saltanat mücadeleleri bütün şiddetiyle devam ediyordu. Ancak 1104’te barış yapıldı; on iki yıl süren ve imparatorluğu zayıf düşüren uzun mücadele böylece sona ermiş oldu. Aynı yıl Tapar, Musul emîri âsi Çökürmüş’ü cezalandırmak için şehri kuşattığında yanındaki emîrler arasında Sökmen el-Kutbî de bulunuyordu. Onun 501’de (1107-1108) Hille Arap Emîri Sadaka b. Mezyed’in tenkil edilmesine katılmış olması da muhtemeldir. Ertesi yıl Musul’un diğer âsi bir emîr olan Çavlı’nın elinden alınmasına Sökmen’in de iştirak ettiği görülmektedir.
Ahlatşahlar Beyliği nerelerde hüküm sürdü?
Ahlatşahlar Beyliği, Şah-i Ermen veya Sökmenliler Beyliği, 1100 ve 1207 yılları arasında Ahlat merkez olmak üzere Van, Erciş, Bargiri, Tatvan, Malazgirt, Muş ve Sason civarında hüküm sürmüş birinci dönem Türk Anadolu beyliğidir.
Ahlatşahlar Beyleri isimleri
Sökmen El-Kutbî (1100 - 1111)
Zahireddin İbrahim (1111 - 1127)
Ahmed (1127 - 1128)
Nasireddin Muhammed Sökmen (1128 - 1185)
Seyfettin Baytimur (1185 - 1193)
Bedreddin Aksungur (1193 - 1197)
Malik el Mansur Muhammed (1197 - 1206)
İzzettin Balaban (1206 - 1207)