Açık uçlu soruları çözerken bunlara dikkat

Öğrenci başarısının belirlenmesinde uzun veya kısa cevaplı yazılı yoklamalar, çoktan seçmeli testler sıklıkla kullanılır. Bunlardan hangisinin kullanılacağı, daha çok ölçülecek olan özelliğe bağlı olmakla beraber, sınavın amacına göre de değişir. Üniversitelere öğrenci seçmek amacıyla yapılan sınavlarda yıllardır çoktan seçmeli testler tercih edilir. Bunun en büyük nedeni, kısa sürede öğrenci cevaplarının puana dönüştürülebilmesi ve yerleştirmeye esas kararların alınabilmesi. Çoktan seçmeli testlerin seçme amaçlı yapılan sınavlarda kullanılmasında, bu testlerin bazı özelliklerinden dolayı sınırlılıkları var. Örneğin, şansla doğru cevabın verilebilmesi. Öğrenci doğru cevabı bilmediği halde seçeneklerden birini rastgele işaretlediğinde doğru cevabı bulabilir. Doğru cevabı şansla bulmada, düzeltme formülleri kullanılır. Bu durumda da düzeltmelerin bazı adaylarda (özellikle düşük puanları olanlarda) gereğinden fazla yapılması söz konusu. Bunun sonucunda düşük sayıda doğru cevabı olan adayların net puanı negatif değerler alabilir. Toplam soru sayısı 40 olan bir adayın net puanı -3,50 olabilir. Başarı performansı için negatif puan anlamsız hale gelir.

ÜST BECERİYİ ÖLÇÜYOR

Açık uçlu sınavlar, çoktan seçmeli sınavlara göre daha zor. Açık uçlu sorularla bilişsel taksonomide daha üst düzey diye tanımlanabilecek uygulama, analiz, sentez ve değerlendirme gibi özelliklerin ölçülmesi mümkün. Çoktan seçmeli sınavlarda yer alan sorular, daha alt düzey özelliklerin ölçülmesi için uygun. Açık uçlu soruda doğru cevabı bilmiyorsanız, cevap veremezsiniz. Çoktan seçmeli soruda ise doğru cevap bilinmese bile şansla bulunabilir. Sonuçta beş seçenek arasında doğru cevabın bulunabilmesi için yüzde 20 şans var. Eğer şanslı olup da iki seçeneğe kadar eleme yapabilirseniz, şansınız yüzde 50’ye çıkar.

2017 ÖSYS kılavuzunda açık uçlu sınav sorularının kullanılacağı ilan edildi. Açık uçlu sınav, sorunun cevabının öğrenci tarafından bulunup yazılı olarak verilmesi gereken sınavlar. Yazılı cevaplar bir kelime, bir rakam veya en fazla bir cümleden oluşacak ise kısa cevaplı yazılı sınav; daha fazla işlem ve yazı gerektiriyorsa da uzun cevaplı yazılı sınav adını alır. Verilen cevabın kısa ya da uzun olması, bunların ölçtüğü özellik açısından da farklılık yaratabilir. Bir kelimeden oluşacak kısa cevaplı bir yazılı sınavla kişinin üst düzey becerilerinin ölçmesi zor. Yorumlamak, anlam çıkarmak, örneklendirmek gibi beceriler kısa cevaptan daha fazlasını gerektirir. Açık uçlu sınavlardaki sorularda seçenek sunulmadığı için cevabı öğrencinin bulması gerekir. Çoktan seçmeli sorunun cevabı ise soru formu içerisinde yer alır. Bu tip sorularda doğru cevabı tahminle bulma şansınız var. Ancak açık uçlu sorunun cevabını bilmiyorsanız, tahminle bulamazsınız.

KODLARKEN DİKKAT EDİN

Lisans Yerleştirme Sınavları’nda (LYS) çıkacak açık uçlu soruların cevapları kodlama sistemiyle alınacak. Soruların süreç değil, sonuç odaklı cevaplanması gerek. Doğru yolu izleyip yapılan küçük bir hatayla yanlış bir sonuca ulaşmak mümkün. Bu da büyük bir kısmını doğru yaptığınız bir sorudan puan kaybetmenize neden olabilir. LYS’de açık uçlu sınavlar için sözel testlerde on karaktere kadar ve sayısal içerikli testlerde de üç karaktere kadar alan ayrılacağı açıklandı. Soruların cevapları ayrılan alanlara yazıldıktan sonra bunun dikkatli şekilde kodlanması gerekir. Cevabı doğru yazsanız bile kodlamada yapacağınız hata nedeniyle puan kaybedebilirsiniz.

HEMEN KARAR VERMEYİN

Çoktan seçmeli veya açık uçlu sorularda, ne türde olursa olsun öncelikle yapılması gereken sorunun okunup, iyice anlaşılması. Soruyu hızlıca okuyup, hemen karar vermeyin. Açık uçlu sorularda ne sorulduğunu anlamaya çalışın. Olası cevapları düşündükten sonra bunlar içerisinde size en doğru olan cevabı yazıp kodlayın.

ELEME YOK

Sınava hazırlık kurslarında öğrencilere çoktan seçmeli sorularda doğru cevabı buldurmaya yönelik teknikler öğretilir. Zayıf olanların elenmesi yoluyla seçenek sayısı azaltılarak doğru cevaplama şansının nasıl artırılabileceği gösterilir. Açık uçlu sınavlarda seçenek eleme mümkün olmadığından cevap öğrenci tarafından oluşturulmalı. Bu nedenle özellikle sayısal içerikli soruları aceleye getirmeden, sakin bir şekilde çözün. Sözel içerikli sorularda da ilk akla gelen cevabı kodlamadan önce diğer alternatifleri düşünün. Açık uçlu soruları, bütün çözüm aşamalarıyla birlikte sistematik bir şekilde çözmek ve bunu alışkanlık haline getirmek avantaj sağlar.

BOL BOL OKUYUN

Açık uçlu soruların çoktan seçmelilere göre farkı, cevabın öğrenci tarafından bulunup yazılması ve kodlanması. Bu nedenle sözel içerikli sorularda anlama ve cevabı yazılı ifade edebilme, sayısal içerikli sorularda ise problem çözebilme ve sonucu bulma becerisi önemli. Sözel içerikli soruların daha iyi cevaplanabilmesi için okuduğunu anlamayı ve yazmayı kolaylaştıracak, kelime dağarcığını artıracak etkinliklerin en önemlisi olan okumayı bol bol yapmakta fayda var. Ayrıca sayısal içerikli sorular için de çok sayıda problem çözmek yararlı olacak.