Güncelleme Tarihi:
Abbasiler dönemi İslam tarihi alanında eğitim yaşamımızın tarih konularında yer alarak bizlere gösterilmekte ve öğretilmektedir. Çünkü bu dönemde siyasi, askeri, bilimsel ve kültürel anlamda İslam dünyası gelişme göstermiştir.
Abbasiler Dönemi Genel Özellikleri
Bu dönem milattan sonra 750 ve 1258 yıllarını kapsamaktadır. Abbasi döneminin en önemli halifeleri arasında Muntasım, Müstasım Billah ve Harun Reşit yer almaktadır.
Abbasi devleti Ebu Müslim’in Emevi Devleti’ni yıkmasıyla başlamıştır. Çünkü sonrasında Kûfe de Ebul Abbbas halife ilan edilmiştir. Dönemi kapsayan Abbasiler devleti 750 yılında kurulmuştur.
Dönemin ve devletin adının Abbasi olmasının nedeni İlk Abbasi halifesi Ebu’l Abbas Abdullah, Hz. Muhammed’in amcası Abbas’ın soyundan olmasından dolayıdır.
Bu dönemde sosyal hayat ve şehirleşme, Abbasiler ve Türkler, divanlar ve özellikleri, sınırlar içinde kurulan devletler, bilim ve üretim özellikleri yer almaktadır.
Abbasiler Dönemi Gelişmeleri Nelerdir?
Abbasiler ve Emeviler arasında Zap Suyu Savaşı 750 yılında gerçekleşmiştir. Abbasiler Emevi hanedanlığını yıkmıştır. Böylece 508 yıl boyunca ilgili bölgenin en güçlü devleti olarak hüküm sürmüştür.
Ebu'l Abbas Seffah ilk Abbasi halifesi olarak bilinmektedir. Yavuz Sultan Selim Mısır seferine çıkarak Mekke ve Mediye'yi fetih etmiştir.
Abbasiler ve Çin arasında Talas Savaşı gerçekleşmiştir. Savaşı Abbasilerin kazanmasıyla beraber Çin'de bulunan matbaa Araplar tarafından kullanılmaya başlanmıştır.
Bu yüzden de çok sayıda İslami eser basılmıştır. Bu eserler fıkıh ve kelam ilimlerinin gelişmesinde etkili olmuştur. Bu muharebeden sonra savaşlarda barut kullanılmaya başlanmıştır. Talas savaşının en önemli sonucu Türklerin İslamiyeti yakından tanıması olmuştur. Barut sayesinde Abbasi devleti üstünlük sağlamıştır.
Siyaset alanında Emeviler dönemine ait Arap milliyetçiliği politikasından vazgeçildi. Siyasette hoşgörü hakim oldu. Kıbrıs Harun Reşit halifesi döneminde fetih edildi. Bu savaşta Bizans İmparatorluğu yenilgiye uğratıldı. Bu halife siyasi, askeri ve idari alanlarda yenilikler gerçekleştirdi. Hatta Abbasilerin bu idari yapısı başka devletler tarafından örnek teşkil etti. İslam mimarisinin altın çağını yaşadığı dönem Abbasiler dönemidir.
Abbasiler Dönemi Tarihi
Abbasiler devleti Emeviler hanedanından sonra başa geçmiştir. Abbasiler İslam devletini ve halifelik yönetimini beş asırdan daha uzun bir süre elinde tutmuş Müslüman Arap hanedanlığı olarak geçmektedir. 750 yılında ise Emevilere ayaklanmışlardır böylece halifeliği ele geçirmişlerdir. 1258 yılına kadar Abbasiler İslam dünyasında yer almıştır.
Abbasiler Dönemi İsyanları
Abbasiler döneminde Ermeni isyanları gerçekleşmiştir. Dönemin ilk ayaklanmaları halife Mansur zamanında görülmüştür. Babek isyanı çıkan ayaklanmalar arasında devleti ciddi bir tehlikeye sokmuştur.
Ermeniler İslam hakimiyetinden çıkmak ve bölgede kendi idarelerini kurmak amacıyla Abbasi devletine isyan başlatmıştır.
Ermenilere karşı şiddet kullanıldığına dair bazı düşünceler oluşmuş ve isyanlar geniş çaplı hale gelmiştir.
Ermeniler Abbasi devletine çıkardıkları bu isyanlarda yalnız değildi. Arkalarında Bizans ve farklı toplumlar destek göstermiştir.
Abbasiler Dönemi Kültür Sanat Gelişmeleri
Abbasiler döneminde kültür ve sanat gelişmelerini İslam mimarisinin gelişmesi göstermiştir. Dönemin halifesi olan Muntasır annesi için Kutbet'üs Süleybiye isminde önemli bir mimari eser yaptırmıştır. Hatta bu mimari eser günümüze kadar ulaşmıştır.
Kutbet'üs Süleybiye mimari eseri 862 yılında inşa edilmiştir. Bu mimari eser aynı zamanda bir türbe olarak geçmektedir. İlk türbe olan bu eser sonraki yıllarda örnek olarak alınmış ve binlerce türbenin yapımında kullanılmıştır. Böylece İslam mimarisi kültür ve sanat alanında gelişmeye devam etmiştir.
Abbasi döneminin bir diğer önemli eserleri arasında Ebu Dulef Camisi, Samarra Ulu Cami ve Balkuvara Sarayı yer almaktadır. Görüldüğü gibi Abbasi döneminde kültür ve sanat mimari yönde eserler verilerek gelişmiştir.