8. Sınıf Türkçe Metnin Bölümleri konu anlatımı

Metnin son kısmını sonuç bölümü oluşturur. Bu bölüm de giriş bölümü kadar kısadır. Fikir yazılarında ele alınan konu özetlenir ve bir sonuca varılır. Giriş-gelişme-sonuç kompozisyonların daha planlı yazılmasını sağlar. Deneme, makale ve fıkra gibi düşünce yazıları ve olay öyküleri bu plana sadık kalarak yazılır.

 Metnin Bölümleri

 1-Giriş Bölümü: (Serim)

 Metinde ele alınacak konu, giriş bölümünün ilk cümlesinde belirtilmelidir. Bu bölüme yazılacak cümleler mümkün olduğunca kısa olmalıdır. Giriş kısmındaki cümleler uzun olursa, okur metni anlamakta güçlük çekebilir. Yazar, anlaşılır ifadeler kullanmalı, yabancı kelimeler kullanmaktan kaçınmalıdır. Giriş bölümü en fazla 3 - 4 cümleden oluşmalıdır.

 1.A. Düşünce Yazılarında Giriş Bölümü:

 Örnekler:

 - 2020 yılı itibariyle dünya genelinde internet kullananların sayısı 4 milyara yaklaştı. Türkiye'de ise 50 milyondan fazla kişi aktif olarak internet kullanıyor.

 (Yazar, giriş bölümünde istatistiki bilgiler paylaşıyor. Yazısında ele alacağı konunun internet olduğunu belirtiyor.)

 - Çocuk Hakları Sözleşmesi 1990 yılında yürürlüğe girmiştir. Toplam 193 ülkenin imzaladığı sözleşme 54 maddeden oluşuyor. Sözleşmeye rağmen hala birçok ülkede milyonlarca çocuk ağır şartlar altında çalıştırılıyor.

 (Yazar, giriş bölümünün ilk iki cümlesinde Çocuk Hakları Sözleşmesine dair detaylı bilgiler aktarıyor. Son cümlede ise çocuk işçilerden bahsederek tartışmayı başlatıyor.)

 1.B. Öyküde Giriş Bölümü:

 Öykünün giriş bölümünde ana karakter ve yaşadığı çevre, tanıtılır. Düşünce yazılarında olduğu gibi öykülerin ilk paragrafı da, net cümlelerden oluşmalı. Hikayenin anlaşılır olması için muğlak ve kapalı ifadelerden kaçınılmalıdır.

 Örnekler:

 - Ali, 9 yaşında, sarı saçlı, yeşil gözlü, uzun boylu bir çocuktu. Çevresi tarafından uslu ve çalışkan bir çocuk olarak tanınırdı.

 (İlk cümlede hikayenin ana karakteri Ali'nin fiziksel özellikleri betimleniyor. İkinci cümlede ise karakteristik özelliklerinden bahsediliyor.)

 - Ailemle birlikte Eskişehir'e taşındığımızda 18 yaşındaydım. Şimdi ise 30. Zaman ne hızlı geçiyor.

 (Birinci tekil şahıs tarafından anlatılan öykünün giriş bölümünde kısa ve net ifadeler kullanılmış.)

 Not 1: Metnin giriş bölümü ''öyleyse, o halde, dolayısıyla, ne var ki'' gibi geçiş ve bağlantı ifadeleriyle başlayamaz. Bu tür ifadeler ancak gelişme ve sonuç bölümünün başında kullanılabilir.

 Not 2: Günlük, söyleşi ve deneme türündeki yazılar sohbet havası içerisinde geçer. Yazar giriş bölümünde doğrudan okura seslenebilir.

 Örnekler:

 Herkese merhaba. Bugün sayın Cevdet Ünal ile birlikte Divan şiiri hakkında konuşacağız. (Söyleşi)

 Sevgili günlük! Bugün Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Huzur romanını okumaya başladım. (Günlük)

 2- Gelişme Bölümü: (Düğüm)

 Gelişme bölümü, metnin en uzun ve en detaylı kısmıdır. Düşünce yazılarında öne sürülen fikrin detayları verilir. Farklı görüşteki kişilerden alıntı yapılır. Alıntı yaparken mutlaka eser ya da yazar ismi belirtilmelidir. Yazar akıl yürütme, karşılaştırma ve tüme varım yöntemlerini kullanılarak metnin daha akıcı olması sağlanır. Metnin gelişme bölümü tek paragraf olmak zorunda değildir. Özellikle uzun paragraflar metnin okunmasını zorlaştırabilir. Bu nedenle uzun metinlerde gelişme bölümü iki paragrafa bölünebilir. Yazar bu bölümde kendi düşüncelerini destekleyecek örnekler de verir.

 Hikayenin gelişme bölümünde ise ana karakter hakkında daha detaylı bilgiler verilir. Yeni karakterlerin de öyküye girmesiyle olaylar gelişir.

 3- Sonuç Bölümü: (Çözüm)

 Yazar, öne sürdüğü fikirleri özetler ve konuyu yargıya bağlar. Sonuç bölümü de giriş bölümü gibi kısa ve sade olmalıdır.